بارگیریِ «تواناییِ زبانِ فارسی»ِ حسابی

حسابی، محمود (۱۳۵۰)؛‌ تواناییِ زبانِ فارسی؛ انجمنِ فرهنگِ ایرانِ باستان

پارسی‌انجمن: تواناییِ زبانِ فارسی نوشته‌ی استاد محمودِ حسابی، استادِ پیشینِ دانشگاهِ تهران و هموندِ فرهنگستانِ زبانِ ایران، است که در سالِ ۱۳۵۰ به پیوست نامه‌ی انجمنِ فرهنگِ ایرانِ باستان چاپخش شده.

حسابی نشان داده است که زبانِ عربی تا ۲۵ هزار ریشه دارد و از هر ریشه نیز ۷۰ جدامد(مشتق) می‌توان گرفت و بر این پایه بیش از دو میلیون واژه در این زبان نمی‌توان ساخت؛ هم بدان گه که زبانهای هندواروپایی، مانندِ پارسی، دارایِ شمارِ کمی ریشه (نزدیکِ ۱۵۰۰) و ۲۵۰ پیشوند و نزدیکِ ۶۰۰ پسوندند که با افزودنِ آنها به بنِ ریشه می‌توان بیش از ۲۲۶ میلیون واژه ساخت و اگر آمیخته‌های دیگر هم در شمار آورده شوند، شمارِ واژه‌هایی که در پارسی می‌توان ساخت بی‌کران است.

«تواناییِ زبانِ فارسی»ِ استاد حسابی را از «این جای» بارگیرید.

——————————————

دیگر نِبیگهای «پارسی‌انجمن»

پارسیِ سره

ابوالفضل بیهقی (۲۵۳۵)؛ چند سخن که دبیران در قلم آرند؛ ویراسته‌ی صادق کیا (مهر)؛ تهران. بارگیری از «اینجا».

اورنگ، مراد (۱۳۳۷)؛ فرهنگِ اورنگ؛‌ راستی. بارگیری از «اینجا».

پرتو، ابوالقاسم (۱۳۷۷)؛ واژه‌یاب (فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه)؛ سه دفتر؛ چاپ دوم. بارگیری از «اینجا».

جلالی، تهمورس (۱۳۵۴)؛ فرهنگ پایه (واژه‌های پارسی و بیگانه زبانزد در فارسی کنونی به پارسی سره)؛ کتابخانه‌ی ابن سینا؛ چاپ نخست. بارگیری از «اینجا» (۱۳ مگابایت).

حسابی، محمود (۱۳۶۸)؛ وندها و گهواژه‌های فارسی؛ سازمانِ انتشاراتِ جاویدان. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

حسابی، محمود (۱۳۷۲)؛ فرهنگِ حسابی (فرهنگِ واژگانِ انگلیسی به پارسیِ سره)؛ وزارتِ فرهنگ و دانشگاهِ صنعتیِ امیرکبیرِ تفرش. بارگیری از «اینجا» (۱۳ مگابایت).

حکمت، علی‌اصغر (۱۳۳۰)؛ پارسیِ نغز؛ تهران: ویژه‌یِ انجمنِ ایرانیِ سازمانِ فرهنگیِ یونسکو. بارگیری از «اینجا» (۷ مگابایت).

رازی، فریده (۱۳۶۶)؛ فرهنگِ واژه‌های فارسیِ سره برایِ واژه‌های عربی در فارسیِ معاصر؛ تهران‌: مرکز. بارگیری از «اینجا».

شاملو، محسن (۱۳۵۴)؛ واژه‌های فارسی؛ تهران: پدیده. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

شکیبی گیلانی، جامی (۲۰۱۶)؛ از «عجم» تا «پارسی» (کالبدشناسیِ سنجشیِ زبانِ عجم و پارسی)؛ با همکاریِ بهرامِ یوسفی؛ ویرایشِ دوم، آمریکا.  بارگیری از «اینجا».

فدایی اسپهانی، میرزا نصرالله خان (۱۳۷۴)؛ فرهنگ فدایی (برخی واژگان سره‌ی پارسی)؛ به کوشش حسن مرسلوند؛ الهام. بارگیری از «اینجا» (۲۴ مگابایت).

فروزانفر، بدیع‌الزمان (۱۳۱۹)؛ فرهنگِ تازی به پارسی (بخشِ نخست از الف تا ر)؛ فرهنگستانِ ایران. بارگیری از «اینجا».

فرهنگستان ایران (۱۳۱۹)؛ واژه‌های نو (از خردادماه ۱۳۱۴ تا اسفندماه ۱۳۱۹)؛ تهران: دبیرخانه فرهنگستان. بارگیری از «اینجا» (۵ مگابایت).

فرهنگستان زبان پارسی (۱۳۹۰)؛ واژه‌نامه پارسی سره. بارگیری از «اینجا» (۲ مگابایت).

فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ بارگیری پنج دفتر از واژه‌های فرهنگستان. بارگیری از «اینجا».

کسروی، احمد؛ واژه‌نامه‌ی زبان پاک. بارگیری از «اینجا».

کیانوش، حسن (۱۳۸۱)؛ واژه‌های برابر فرهنگستان ایران؛ تهران: سروش. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).

لوایی، محمدعلی (۱۳۱۹)؛ آرایش و پیرایشِ زبان؛ فرهنگستان. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

نوشین، عبدالحسین؛ واژه‌نامک (فرهنگِ واژه‌های دشوارِ شاهنامه). بارگیری از «اینجا» (۶ مگابایت).

نویسندگان پارسی‌انجمن (۱۳۹۵)؛ نام‌های ایرانشهری؛ ویراستاران دانشی: علیرضا حیدری و فرشید ابراهیمی؛ پارسی‌انجمن. بارگیری از «اینجا».

وحیدی، حسین (۱۳۷۵)؛ واژگان اقتصادی (انگلیسی-عربی-فارسی)؛ انتشارات تهران با همکاری ماهنامه‌ی چیستا؛ چاپ نخست. بارگیری از «اینجا» (۵ مگابایت).

هاجری، ضیاالدین (۱۳۸۶)؛ فرهنگ بیست هزار؛ به‌آفرین. بارگیری از «اینجا» (۲۴ مگابایت).

فرهنگ

اسدی توسی (۱۳۱۹)؛ لغت فُرس؛ پیرایشِ عباس اقبال؛ با سرمایۀ عبدالرحیم خلخالی؛ تهران: چاپخانۀ مجلس. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).

افنان، سهیل محسن (۱۹۶۹)؛ واژه‌نامه‌ی فلسفی (ف‍ارس‍ی‌، ع‍رب‍ی‌، ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی‌، ف‍ران‍س‍ه‌، پ‍ه‍ل‍وی‌، ی‍ون‍ان‍ی‌ و لات‍ی‍ن‌)؛ بیروت: دارالمشرق. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).

اوحدی بلیانی، تقی‌الدین (۱۳۶۴)؛ سرمه‌ی سلیمانی؛ پیرایش و گزارش محمود مدبری؛ تهران: مرکز نشر دانشگاهی. بارگیری از «اینجا» (۷ مگابایت).

انجو شیرازی، میرجمال‌الدین حسین (۱۳۵۱)؛ فرهنگِ جهانگیری؛ ویراسته‌ی رحیم عفیفی؛ دانشگاهِ مشهد. بارگیری از «اینجا».

برهان، محمدحسین‌بن‌خَلَف تبریزی (۱۳۴۲)؛ برهان قاطع (پنج پوشینه)؛ محمد معین؛ کتابفروشی ابن‌سینا. بارگیری از «اینجا».

بریجانیان، ماری و رییسی، طیبه‌بیگم (۱۳۷۳)؛ فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بارگیری از «اینجا» (۸ مگابایت).

جلالی نائینی، محمدرضا (۱۳۷۵ و ۱۳۸۴)؛ فرهنگِ سنسکریت ـ  فارسی؛ دو پوشینه؛ تهران: پژوهشگاه. بارگیری از «اینجا».

حسین، محمد بشیر؛ فهرست فعلهای فارسی با معنای آنها. بارگیری از «اینجا» (۵ مگابایت).

حسینی مدنی تتوی، عبدالرشید پور عبدالغفور (۱۳۳۷)؛ فرهنگ رشیدی به همراه معربات؛ دو پوشینه؛ پژوهش و ویراستاری محمد محمدلوی عباسی؛ تهران: کتابفروشی بارانی. بارگیری از «اینجا».

خانلری (کیا)، زهرا (۱۳۴۸)؛ فرهنگ ادبیات فارسی؛ بنیاد فرهنگ ایران. بارگیری از «اینجا» (در ۸.۴ مگابایت و ۵۸۰ رویه).

خلیلی، کامیاب (۸۶-۱۳۸۵)؛ فرهنگِ واژه‌سازی در زبانِ فارسی؛ هشت پوشینه؛‌ قصیده‌سرا. بارگیری از «اینجا».

دهخدا و همکاران (۱۳۷۷)؛ لغت‌نامه؛ دانشگاهِ تهران؛ چاپِ دومِ رایانه‌ای. بارگیری از «اینجا».

رضازاده‌ی شفق، صادق (۱۳۵۰)؛ فرهنگِ شاهنامه؛ به کوششِ مصطفی شهابی؛ چاپِ دوم؛‌ تهران: انجمن آثارِ ملی. بارگیری از «اینجا».

شعبه تألیف فرهنگهای فارسی بنیاد فرهنگ ایران (۱۳۵۷)؛ فرهنگ تاریخی زبان فارسی (بخش نخست آ – ب)؛ بنیاد فرهنگ ایران. بارگیری از «اینجا» (۲۰ مگابایت).

سُرورى، محمدقاسم‌ بن‌ حاجى‌محمد کاشانی (۴۱-۱۳۳۸)؛ فرهنگِ مَجمَعُ‌الفُرس؛ به کوششِ محمد دبیرسیاقی؛ سه پوشینه؛ چاپِ نخست؛ تهران: علمی. بارگیری از «اینجا» (۲۰ مگابایت).

شریک امین، شمیس (۱۳۵۷)؛ فرهنگ اصطلاحات دیوانی دوران مغول؛ تهران: فرهنگستان ادب و هنر ایران. بارگیری از «اینجا» (۲ مگابایت).

عمید، حسن (۱۳۸۹)؛ فرهنگ فارسی عمید. بارگیری از «اینجا» (۶ مگابایت).

قواس، فخرالدین مبارکشاه (۱۳۵۳)؛ فرهنگ قواس؛ به کوشش نذیر احمد؛ تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. بارگیری از «اینجا» (۶ مگابایت).

کانگا، دستور کاووس‌جی (۱۳۶۹)؛ فرهنگ واژه‌های اوستا؛ گردانشِ احسان بهرامی؛ نشر بلخ. بارگیری از «اینجا».

کیا، صادق (۱۳۴۹)؛ فرهنگ؛ تهران: وزارت فرهنگ و هنر. بارگیری از «اینجا» (۲ مگابایت).

مصاحب، غلامحسین و … (۱۳۸۱)؛ دایره‌المعارف فارسی؛ کتاب‌های جیبی. بارگیری از «اینجا» (۲۳ ذفتر).

معین، محمد (۱۳۸۶)؛ فرهنگ فارسی؛ دو پوشینه؛ اَدِنا. بارگیری از «اینجا».

نخجوانی، محمد پور هندوشاه (۲۵۳۵)؛ صحاح‌الفرس؛ به کوشش عبدالعلی طاعتی؛ تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب؛ چاپ دوم. بارگیری از «اینجا» (در ۸ مگابایت).

نصیری، عبدالجمیل و محمدرضا (۱۳۹۳)؛ فرهنگِ نصیری: ترکیِ جغتایی، رومی، قزلباشی، روسی و قلماقی به فارسی، به کوششِ حسنِ جوادی و ویلم فلور و همکاریِ مصطفی کاچالین، تهران و تبریز: کتابخانه‌ی مجلس و آیدین. بارگیری از «اینجا».

نفیسی، علی‌اکبر (۱۳۵۵)؛ فرهنگِ نفیسی؛ پنج پوشینه؛ تهران: کتابفروشیِ خیام. بارگیری از «اینجا».

Wolf, Fritz (۱۹۳۵); Glossar zu Firdosis Schahname. ‘Download here

ریشه‌شناسی

آریان‌پور کاشانی، منوچهر (۱۳۸۴)؛ فرهنگ ریشه‌های هندواروپایی زبان فارسی؛ اصفهان: جهاد دانشگاهی. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).

پورداود، ابراهیم (۲۵۳۶)؛ فرهنگِ ایرانِ باستان (بخشِ نخست)؛ دانشگاهِ تهران، چاپِ سوم. بارگیری از «اینجا». کیا، صادق (۱۳۴۷)؛ آریامهر؛ وزارتِ فرهنگ و هنر. بارگیری از «اینجا».

مقدم، محمد (۱۳۴۲)؛ راهنمای ریشه‌ی فعل‌های ایرانی (در زبان اوستا و فارسی باستان و فارسی کنونی)؛ علمی. بارگیری از «اینجا» (در ۵.۲ مگابایت).

مینورسکی، ولادیمیر (۱۳۷۹)؛‌ نامهای جغرافیایی و ریشه‌های تاریخیِ آنها در آتروپاتن (ماد)؛ گردانشِ رقیه بهزادی؛ پژوهنده. از «اینجا».

نورائی، علی (۱۴۰۱)؛ فرهنگِ ریشه‌ی لغاتِ فارسی؛ آمریکا؛ خلیبریس. بارگیری از «اینجا». نورائی، علی (۱۴۰۱)؛ مسیرِ اشتقاقِ لغاتِ فارسی؛ آمریکا؛ خلیبریس. بارگیری از «اینجا». نورائی، علی (۱۴۰۲)؛ فرهنگِ اشتقاقِ واژه‌های فارسی از ریشه‌های هندواروپایی، سامی و …؛ آمریکا؛ لکسیز. بارگیری از «اینجا».

هرن، پاول و هوبشمان هاینریش (۲۵۳۶)؛ اساسِ اشتقاقِ فارسی؛ گردانشِ جلال خالقی مطلق؛ پوشینه‌ی نخست (آـ‌خ)؛ بنیادِ فرهنگِ ایران. بارگیری از «اینجا» (در ۱۱ مگابایت).

BARTHOLOMAE, CHRISTIAN (۱۹۰۴); ALTIRANISCHES WORTERBUCH; STRASSBURG.  ‘Download here

Cheung, Johnny (۲۰۰۷); Etymological Dictionary of the Iranian Verb; Leiden. ‘Download here

Justi, Ferdinand (۱۸۹۵); Iranisches Namenbuch; Marburg. ‘Download here

تاریخِ زبانِ پارسی

ابوالقاسمی، محسن (۱۳۷۳)؛ تاریخِ زبانِ فارسی؛ تهران: سمت. بارگیری از «اینجا».

اورمر، خلیل‌اله (۱۳۹۰)؛ زبانِ دری، فارسیِ میانه و فارسیِ باستان؛ کابل: آریانا. بارگیری از «اینجا».

بهار، محمدتقی (۲۵۳۵)؛ سبک‌شناسی؛ چاپ چهارم؛ سه پوشینه؛ تهران: امیرکبیر. بارگیری از «اینجا».

تویسرکانی، قاسم (۱۳۵۰)؛ تاریخی از زبان تازی در میان ایرانیان پس از اسلام (از آغاز فرمانروایی تازیان تا برافتادن خلافت عباسیان)؛ تهران: دانشسرای عالی. بارگیری از «اینجا».

گل‌گلاب، حسین و کیا، صادق (۲۵۳۷)؛ فرهنگستان ایران و فرهنگستان زبان ایران؛ انتشارات فرهنگستان زبان ایران، شماره‌ی ۱۹. بارگیری از «اینجا».

مسکوب، شاهرخ (۱۳۸۵)؛ هویت ایرانی و زبان فارسی؛ فرزان روز؛ چاپ سوم. بارگیری از «اینجا».

ناتل خانلری، پرویز (۱۳۶۵)؛ تاریخ زبان فارسی؛ سه پوشینه. بارگیری از «اینجا».

لوائی، محمدعلی (۱۳۱۶)؛ توانایی زبان پارسی؛ تهران: چاپخانه‌ی مجلس شورای ملی. بارگیری از «اینجا».

مایل هروی، نجیب (۱۳۷۱)؛ تاریخ و زبان در افغانستان (عللِ تشتتِ فرهنگی و اجتماعی)؛ چاپِ دوم؛ تهران: موقوفاتِ دکتر محمود افشار یزدی. بارگیری از «اینجا».

مسلمانیان قبادیانی، رحیم (۱۳۷۶)؛ زبان و ادبِ فارسی در فرارود؛ تهران: وزارت امور خارجه. بارگیری از «اینجا».

هدایت، صادق؛ «درباره‌ی ایران و زبان پارسی»؛ ماهنامه‌ی سخن. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

دستورِ زبانِ پارسی

باطنی، محمدرضا (۱۳۴۸)؛ توصیف ساختمان دستورزبان فارسی (بر بنیاد یک نظریه‌ی عمومی زبان)؛ امیرکبیر. بارگیری از «اینجا» (۶.۶ مگابایت).

پرتو اعظم، ابوالقاسم (۱۳۵۴)؛ نخستین دستور؛ تهران: اندیشه. بارگیری از «اینجا».

پژوه، محمد (۱۳۴۶)؛ شالوده نحو زبان فارسی؛ چاپ نخست؛ تهران: شرکت کانون کتاب. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

حافظیان، محسن (۱۳۸۳)؛ ساختارشناسی و شکلهای تصریفیِ فعلهای فارسی؛ مشهد: گل‌آفتاب. بارگیری از «اینجا».

حافظیان، محسن (۱۳۸۸)؛ ساختارهای وندیِ مشتقهای فعلی؛ مشهد: گل‌آفتاب. بارگیری از «اینجا».

خیامپور، عبدالرسول (۱۳۴۴)؛ دستور زبان فارسی؛ چاپ پنجم؛ تبریز. بارگیری از «اینجا» (۳ مگابایت).

شفیعی، محمود (۱۳۷۷)؛ شاهنامه و دستور یا دستور زبان فارسی برپایه‌ی شاهنامه‌ی فردوسی و سنجش با سخن گویندگان و نویسندگان پیشین؛ چاپ دوم؛ دانشگاه تهران. از «اینجا» (۹ مگابایت).

قریب، عبدالعظیم؛ بهار، ملک‌الشعرای؛ فروزانفر، بدیع‌الزمان؛ همایی، جلال و یاسمی، رشید (۱۳۶۶)؛‌ دستورِ زبانِ فارسی (پنج استاد)؛ به کوششِ امیر اشرف‌الکتابی؛‌ سازمانِ انتشاراتِ اشرفی. از «اینجا» (۳ مگابایت).

لوائی، محمدعلی (۱۳۱۶)؛ وندهای پارسی؛ تهران: چاپخانه‌ی مجلس شورای ملی. از «اینجا» (۴ مگابایت).

معین، محمد (۱۳۳۷)؛ طرحِ دستورِ زبانِ فارسی ۵: مفرد و جمع و معرفه و نکره؛ دانشگاه تهران. بارگیری از «اینجا» (۱۱ مگابایت).

معین، محمد (۱۳۶۳)؛ طرحِ دستورِ زبانِ فارسی ۲: اسمِ مصدر – حاصلِ مصدر؛ چاپِ چهارم، تهران: امیرکبیر. بارگیری از «اینجا».

معین، محمد (۱۳۶۳)؛ طرحِ دستورِ زبانِ فارسی ۳ و ۴: اضافه؛ چاپِ چهارم، تهران: امیرکبیر. بارگیری از «اینجا».

معین، محمد (۱۳۶۳)؛ طرحِ دستورِ زبانِ فارسی ۵: اسمِ جنس و معرفه، نکره؛ چاپِ چهارم، تهران: امیرکبیر. بارگیری از «اینجا».

مشکور، محمدجواد (۱۳۵۰)؛ دستورنامه در صرف و نحو زبان پارسی؛ تهران؛ شرق؛ چاپ هفتم؛ ۳۸۷ رویه. بارگیری از «اینجا» (۳ مگابایت).

ناتل‌خانلری، پرویز (۲۵۳۵)؛ دستور زبان فارسی؛ نشر بابک. بارگیری از «اینجا» (۳ مگابایت).

نشاط، محمود (۱۳۶۸)؛ شمار و مقدار در زبان فارسی (شامل نکات دستوری و علمی عدد و برخی کاربردهای آن)؛ تهران: امیرکبیر. بارگیری از «اینجا» (۱۳ مگابایت).

نگهت سعیدی، محمد نسیم (۱۳۹۲)؛ دستور معاصر زبان دری؛ چاپ دوم؛ کابل: نشر امیری. بارگیری از «اینجا» (۹ مگابایت).

همایونفرخ، عبدالرحیم (۱۳۶۴)؛ دستور جامع زبان فارسی؛ به کوشش رکن‌الدین همایونفرخ؛ علمی.بارگیری از «اینجا» (۱۷ مگابایت).

Hafezian, Mohsen (۲۰۰۹); Persian Verbs, morphology and conjugations; Canada: Multissage. ‘Download here

آواشناسی

نوابی، ماهیار؛ آواشناسیِ زبانِ پارسی. بارگیری از «اینجا» (کمتر از ۱ مگابایت).

وحیدیانِ کامیار، تقی (۱۳۷۹)؛ نوایِ گفتار در فارسی؛ دانشگاهِ فردوسیِ مشهد. بارگیری از «اینجا» (۲ مگابایت).

دبیره‌

بهروز، ذبیح (۱۳۶۳)؛ خط و فرهنگ؛ چاپ دوم؛ فروهر. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

صادقی، علی‌اشرف و زندی مقدم، زهرا (۱۳۹۴)؛ فرهنگ املایی خط فارسی؛ تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ چاپ هفتم. بارگیری از «اینجا» (۳ مگابایت).

فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ دستور خطّ فارسى. بارگیری از «اینجا» (کمتر از یک مگابایت).

فرهنگستان زبان و ادب فارسی (۱۴۰۱)؛ دستورِ خطِ فارسی (ویرایشِ تازه)؛ آثار. از «اینجا».

قریب، بدرالزمان (۱۳۸۶)؛ خطِ میخیِ فارسیِ باستان: اقتباس یا ابتکار، میراثی از کوروش یا داریوش؛ تهران: فرهنگستانِ زبان و ادبِ فارسی و بنیادِ ایرانشناسی. بارگیری از «اینجا».

کمیسیونِ تطبیقِ قانونِ زبانِ جمهوریِ تاجیکستان (۱۳۸۸)؛ دستورِ خطِ فارسیِ تاجیکی؛ تهران: فرهنگستانِ زبان و ادبِ فارسی. بارگیری از «اینجا».

پارسی در دیگر زبانها

آذران، حسین (۱۳۸۲)؛ واژه‎های ایرانی در زبان سوئدی؛ نشر بلخ؛ ۲۲۸ رویه. بارگیری از «اینجا» (کمتر از ۲ مگابایت).

الشیر، السیّد ادّی (۱۳۸۶)؛ واژه‌های فارسیِ عربی‌شده، برگردان حمید طبیبیان؛ امیرکبیر. از «اینجا» (اندکی بیش از ۵ مگابایت).

امام‌شوشتری، محمدعلی (۱۳۴۷)؛ فرهنگ واژه‌های فارسی در زبان عربی؛ تهران: انجمن آثار ملی. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).

ایوازیان، ماریا (۱۳۷۱)؛ وامواژه‌های ایرانی میانه غربی در زبان ارمنی؛ تهران: مطالعات و تحقیقات فرهنگی. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).

ریاحی خویی، محمدامین (۱۳۶۹)؛ زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی؛ پاژنگ؛ چاپ نخست. از «اینجا» (کمتر از ۵ مگابایت).

سجادیه، محمدعلی (۱۳۶۴)؛ واژه‌های ایرانی در زبان انگلیسی؛ بنیاد نیشابور. از «اینجا» (کمتر از ۴ مگابایت).

کیا، صادق (۱۳۵۲)؛ واژه‌های معرب در منتهی‌الارب؛ بنیادِ شاهنشاهیِ فرهنگستانهای ایران. از «اینجا».

کیا، صادق (۲۵۳۷)؛ واژه‌های معرب در کنز اللغات و منتخب اللغات؛ بنیادِ شاهنشاهیِ فرهنگستانهای ایران. از «اینجا».

مشکور، محمدجواد (۲۵۳۷)؛ فرهنگِ تطبیقیِ عربی با زبانهای سامی و ایرانی (المعجم المقارن بین العربیه و الفارسیه و اللغات السامیه)؛ دو پوشینه؛ تهران: بنیادِ فرهنگِ ایران. از «اینجا».

هدایت، شهرام (۲۵۳۶)؛ واژه‌های ایرانی در نوشته‌های باستانی (عبری ـ آرامی  ـ کلدانی)؛ دانشگاه تهران. از «اینجا» (کمتر از ۱ مگابایت).

گویشهای پارسی و زبانهای ایرانی

آل‌احمد، جلال (۱۳۷۰)؛ تات‌نشینهایِ بلوکِ زهرا؛ چاپِ پنجم؛ تهران: امیرکبیر. بارگیری از «اینجا» (زیر ۳ مگابایت).

انصاف‌پور، غلامرضا (۱۳۷۷)؛ تاریخِ تبار و زبانِ مردمِ آذربایجان؛ فکرِ روز. بارگیری از «اینجا».

بارتولومه، کریستیان (۱۳۸۴)؛ تاریخچه‌ی واجهای ایرانی؛ گردانش و گزارش دکتر واهه دومانیان؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بارگیری از «اینجا» (زیر ۳ مگابایت).

برومند سعید، جواد (۱۳۷۰)؛ واژه‌نامه‌ی گویشِ بردسیر؛ مرکز کرمان‌شناسی. بارگیری از «اینجا».

پهلوان، چنگیز (۱۳۹۲)؛ خودآموز کردی کرمانجی (مجموعه‌ی زبان‌های حوزه‌ی تمدن ایرانی). بارگیری از «اینجا» (زیر ۱ مگابایت).

پهلوان، چنگیز (۱۳۹۲)؛ خودآموز کردی سورانی (مجموعه‌ی زبان‌های حوزه‌ی تمدن ایرانی)؛ نشر فراز. بارگیری از «اینجا» (زیر ۱ مگابایت).

پهلوان، چنگیز (۱۳۹۵)؛ یادداشتهای زبانِ زازا/ دِملی؛ دفترِ نخست؛ مجموعه‌ی زبانهای حوزه‌ی تمدنِ ایرانی ۳. بارگیری از «اینجا».

جوادی، عباس (۱۳۹۷)؛ تحولِ زبانِ آذربایجان در گذرِ زمان (پاسخ به صد پرسش درباره‌ی تحولِ زبانِ مردمِ آذربایجان در بسترِ تاریخ و فرهنگِ ایران و منطقه)؛ به کوششِ حمید آستانه؛ نشرِ نبشت. بارگیری از «اینجا» (۲ مگابایت).

دیهیم، گیتی (۱۳۸۴)؛‌ بررسیِ خرده‌گویشهای منطقه‌ی قصران به انضمامِ واژه‌نامه‌ی قصرانی؛ فرهنگستانِ زبان و ادبِ فارسی. بارگیری از «اینجا».

رجایی بخارایی، احمدعلی (۱۳۷۵)؛ لهجه بخارایی؛ دانشگاه فردوسی مشهد؛ چاپ دوم.  بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

رضائی، جمال (۱۳۷۳)؛ واژه‌نامه‌ی گویش بیرجند؛ تهران: روزبهان. از «اینجا».

رضائی باغ‌بیدی، حسن (۱۳۸۱)؛ دستور زبان پارتی (پهلوی اشکانی)؛ تهران: نشر آثار فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بارگیری از «اینجا» (زیر ۲ مگابایت).

رضی، هاشم (۱۳۶۷)؛ فارسی باستان (دستور، گزیده‌ای از کتیبه‌ها، واژه‌نامه)؛ تهران: فروهر. بارگیری از «اینجا» (۶ مگابایت).

روحی انارجانی (۱۳۵۲)؛‌ گویشِ آذری (متن و ترجمه و واژه‌نامه‌ی رساله‌ی روحی انارجانی)؛ پژوهشی از رحیم رضازاده‌ی ملک؛ انتشاراتِ انجمنِ فرهنگِ ایرانِ باستان. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

مزرعتی، عباس، مرزرعتی، علی و مزرعتی، محمد (۱۳۷۴)؛ فرهنگِ بیذوی (ابوزیدآباد کاشان)؛ تهران: بلخ. بارگیری از «اینجا».

ستوده، منوچهر (۱۳۳۵)؛ فرهنگِ کرمانی؛ انتشاراتِ فرهنگِ ایران‌زمین؛ تهران: ۱۳۳۵. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

سرلک، رضا (۱۳۸۱)؛ واژه‌نامه‌ی گویشِ بختیاریِ چهارلنگ؛ فرهنگستانِ زبان و ادبِ فارسی. بارگیری از «اینجا».

سروش‌سروشیان، جمشید (۱۳۳۵)؛ فرهنگِ بهدینان؛ با پیشگفتارِ استاد ابراهیم پورداود؛ به کوششِ منوچهر ستوده؛ تهران: فرهنگ ایران‌زمین. بارگیری از «اینجا» (۶ مگابایت).

سریزدی، محمود (۱۳۸۰)؛ نامه‌ی سیرجان (واژه‌ها و اصطلاحاتِ لهجه‌ی سیرجانی)؛ فرهنگستانِ زبان و ادبِ فارسی؛ ۱۳۸۰. بارگیری از «اینجا».

شعار، محمدرضا (۱۳۴۶)؛ بحثی در زبانِ آذربایجان؛ تبریز: کتابفروشیِ مهر. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

شعار، محمدرضا (۱۳۷۸)؛ فرهنگِ واژه‌های کهن در زبانِ امروزِ آذربایجان؛ بنیادِ نیشابور. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

صفا، ذبیح‌الله (۲۵۳۵)؛ آموزش فرهنگ میهنی: سیری در تاریخ زبانها و ادب ایرانی؛ تهران: شورای عالی فرهنگ و هنر، مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

عبدلی، علی (۱۳۶۳)؛ فرهنگِ تاتی و تالشی؛ بندرِ انزلی: دهخدا. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

فرهنگستان زبان و ادب فارسی (۱۳۹۱)؛ راهنمای گردآوری گویش‌ها برای گنجینه‌ی گویش‌های ایرانی؛ تهران. بارگیری از «اینجا» (زیر ۱ مگابایت).

کاتبی، حسینقلی (۱۳۶۹)؛ زبانهای باستانیِ آذربایجان؛ پاژنگ. بارگیری از «اینجا».

کارنگ، عبدالعلی (۱۳۳۳)؛ تاتی و هرزنی: دو لهجه از زبانِ باستانیِ آذربایجان؛ تبریز: واعظ‌‌‌پور. بارگیری از «اینجا».

کانگا، دستور کاووس‌جی (۱۳۶۹)؛ فرهنگ واژه‌های اوستا؛ گردانشِ احسان بهرامی؛ نشر بلخ. بارگیری از «اینجا».

کسروی تبریزی، احمد (۱۳۲۵)؛ آذری یا زبان باستان آذربایجان. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

کیا، صادق (۱۳۲۷)؛ واژه‌نامه‌ی طبری؛ ایران‌کوده؛ دانشگاهِ تهران. بارگیری از «اینجا» (۱۱ مگابایت).

کیا، صادق (۱۳۳۰)؛‌ واژه‌نامه‌یِ گرگانی؛ تهران: دانشگاهِ تهران. بارگیری از «اینجا» (۱۱۰ مگابایت).

کیا، صادق (۱۳۵۳)؛ واژه‌های گویشیِ ایرانی در نوشته‌های بیرونی؛ شورای عالیِ فرهنگ و هنر. از «اینجا».

کیا، صادق (۱۳۵۴)؛ آذریگان (آگاهیهایی درباره‌ی گویشِ آذری)؛ اندیشه‌ی نیک؛ شماره‌ی ۲. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

کیا، صادق (۱۳۹۰)؛ واژه‌نامه‌ی ۶۷ گویشِ ایرانی؛ پژوهشگاهِ علومِ انسانی و مطالعاتِ فرهنگی. از «اینجا».

مجیدی، محمدرضا (۱۳۵۴)؛ گویشهای پیرامونِ کاشان و محلات؛ بنیادِ شاهنشاهیِ فرهنگستانهای ایران؛ فرهنگستانِ زبانِ ایران؛ شماره‌ی ۱۲. بارگیری از «اینجا».

مغدم، م. (۱۳۱۸ یزدگردی)؛ گویشهایِ وفس و آشتیان و تفرش؛ ایران‌کوده ۱۱؛ تهران: انجمنِ ایرانویج. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).

نارمن شارپ، رَلف (۱۳۴۹)؛ فرمانهایِ شاهنشاهیِ هخامنشی؛ شیراز. بارگیری از «اینجا» (۱۲ مگابایت).

ناطق، ناصح (۱۳۵۸)؛ زبان آذربایجان و وحدت ملی ایران؛ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

نجف‌زاده بارفروش، محمدباقر (م. روجا) (۱۳۶۸)؛ واژه‌نامه‌ی مازندرانی؛ تهران: بلخ. بارگیری از «اینجا».

Windfuhr, Gernot (۲۰۰۹); The Iranian Languages; Routledge. ‘Download here

زبانِ پارسیگ (پهلوی)

بهار، مهرداد (۱۳۴۵)؛ واژه‌نامه‌ی بندهش؛ بنیاد فرهنگ ایران. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).

تفضلی، احمد (۱۳۴۸)؛ واژه‌نامه‌ی مینوی خرد؛ بنیاد فرهنگ ایران. بارگیری از «اینجا» (۷ مگابایت).

جنیدی، فریدون (۱۳۶۰)؛ نامه پهلوانی (خودآموز خط و زبان پهلوی اشکانی، ساسانی)؛ نشر بلخ. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).

راستارگویوا (۱۳۷۹)؛ دستورزبانِ فارسیِ میانه؛ ولی‌اله شادان؛ تهران: انجمنِ آثار و مفاخرِ فرهنگی. بارگیری از «اینجا».

فرهنگستان زبان پارسی (۱۳۹۱)؛ واژه‌نامه کوچک پارسی میانه. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

فره‌وشی، بهرام (۱۳۵۲)؛ فرهنگِ پهلوی؛ دانشگاهِ تهران؛ چاپِ دوم. از «اینجا».

فره‌وشی، بهرام (۱۳۸۱)؛ فرهنگ فارسی به پهلوی؛ دانشگاه تهران؛ چاپ سوم. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).

کیا، صادق (۱۳۵۷)؛ واژه‌های فارسیِ میانه در هشت واژه‌نامه‌ی فارسی؛ فرهنگستانِ زبانِ ایران. بارگیری از «اینجا».

مکنزی، دیوید نیل (۱۳۷۳)؛ فرهنگ کوچک زبان پهلوی؛ برگردان مهشید میرفخرایی؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بارگیری نسخه پارسی و انگلیسی از «اینجا».

نوابی، ماهیار (۲۵۳۵)؛ مجموعه مقالات ۱؛ به کوشش محمود طاووسی؛ گنجینه‌ی دست‌نویسهای پهلوی و پژوهشهای ایرانی ۵۰؛ موسسه‌ی آسیایی دانشگاه شیراز. بارگیری از «اینجا» (۱۰  مگابایت).

هوشنگ‌جی جاماسپ‌جی (۱۸۶۷)؛ واژه‌نامه‌ی کهن زند – پهلوی (An Old Zand-Pahlavi Glossary). بارگیری از «اینجا» (۷  مگابایت).

KAVASJI EDALJI KANGA (۱۹۰۹); ENGLISH-AVESTA DICTIONARY; FELLOW OF THE UNIVERSITY OF BOMBAY. ‘Download here

NYBERG, HENRIK SAMUEL (۱۹۷۴);  A MANUAL OF PAHLAVI II (Ideograms, Glossary, Abbreviations, Index, Grammatical Survey, Corrigenda to Part I); Germany. ‘Download here

زبان‌شناسی

– (۱۹۹۶)؛ نوشته‌های کسروی در زمینه‌ی زبان فارسی؛ به کوشش حسین یزدانیان؛ سوئد: کتاب ارزان؛ ۶۲۸ رویه. بارگیری از «اینجا» (۱۰.۴ مگابایت).

باقری، مهری (۱۳۷۴)؛ مقدماتِ زبانشناسی؛ چاپِ سوم؛ دانشگاهِ تبریز. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

حسابی، محمود (۱۳۵۰)؛‌ تواناییِ زبانِ فارسی؛ انجمنِ فرهنگِ ایرانِ باستان. بارگیری از «اینجا».

ناتل‌خانلری، پرویز (۱۳۴۷)؛ زبان‌شناسی و زبان فارسی؛ بنیاد فرهنگ ایران؛ چاپ سوم. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).

دیگر نبیگها

پاشازاده، کمال (۱۳۳۲)؛ رساله‌ی برتریِ زبانِ پارسی بر زبانهای دیگر به جز عربی؛ نوشته‌ی عربی با ویرایش و پژوهش از حسین‌ علی محفوظ؛ انجمن ایرانویج؛ ایران کوده؛ شماره‌ی ۱۷. بارگیری از «اینجا».

تفضلی، احمد (۱۳۷۸)؛ تاریخِ ادبیاتِ ایران پیش از اسلام، تهران: سخن. بارگیری از «اینجا».

جمال خلیل شروانی (۱۳۷۵)؛ نزهه‌المجالس؛ به ویرایش و پژوهش دکتر محمدامین ریاحی خویی؛ علمی. بارگیری از «اینجا».

شاهنامه‌ی فردوسی، چاپهای ماکان، وُلرس، مُل، مسکو و خالقی. بارگیری از «اینجا».

شکیب، احمد (بزرگ امید) (۱۳۸۸)؛ آیینه‌ی نوروز؛ انجمنِ نویسندگانِ بلخ؛ کابل. بارگیری از «اینجا» (کمتر از ۱ مگابایت).

گروهِ نویسندگان (۶-۱۳۲۲)؛ نامه‌ی فرهنگستان؛ فرهنگستانِ ایران. از «این جای» و «این جای».

گروهِ نویسندگان (۲۵۳۶)؛ پژوهشنامه‌ی فرهنگستانِ زبانِ ایران. بارگیری از «اینجا» (کمتر از ۵ مگابایت).

فره‌وشی، بهرام (۱۳۴۶)؛ نامهای ایرانی؛ شورای مرکزیِ جشنِ شاهنشاهیِ ایران. بارگیری از «اینجا».

مارکوارت، ژورف (۱۳۶۸)؛ وِهرود و اَرَنْگ: جستارهایی در جغرافیای اساطیری و تاریخیِ ایرانِ شرقی؛ ترجمه با اضافات از داودِ منشی‌زاده؛ تهران: بنیادِ موقوفاتِ افشار. بارگیری از «اینجا». مظاهری، علی ( ۱۳۷۳-۱۳۷۲)؛ جاده‌ی ابریشم؛ گردانشِ ملک‌ناصرِ نوبان؛ دو پوشینه؛ موسسه‌ی مطالعات و تحقیقاتِ فرهنگی. بارگیری از «اینجا».

مؤذن جامی، محمدمهدی (۱۳۸۸)؛ ادبِ پهلوانی (مطالعه‌ای در تاریخِ ادبِ دیرینه‌ی ایرانی از زرتشت تا اشکانیان)؛ ققنوس؛ چاپِ دوم. بارگیری از «اینجا».

همدم، عطا و چیگرین، لئونید (۱۳۹۸)؛ آذرِ استروشنی یا شمشیرِ اسپارتاکوس؛ کانادا. بارگیری از «اینجا».


برای بارگیریِ نِبیگهای دیگر یا آشناییِ بیشتر با آنها به «نبیگخانه‌ی پارسی‌انجمن» درنگرید.


آگاهی: برای پیوند با ما می‌توانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از به‌روزرسانیهای تارنما می‌توانید هموندِ رویدادنامه پارسی‌انجمن شوید و نیز می‌توانید به تاربرگِ ما در فیس‌بوک یا تلگرام یا اینستاگرام بپیوندید.

جستارهای وابسته

  • هارولد بیلی و زبان خُتَنیهارولد بیلی و زبان خُتَنی شهربراز- سر هارولد والتر بیلی از ایران‌شناسان برجسته روزگار ما بود که در زنده کردن فرهنگ و زبان ایرانی ختنی نقش بسیار مهمی داشت.
  • بارگیریِ «وندها و گهواژه‌های فارسی» استاد حسابیبارگیریِ «وندها و گهواژه‌های فارسی» استاد حسابی پارسی‌انجمن: استاد محمود حسابی در «وندها و گهواژه‌های فارسی» به پیشوندها، پسوندها، گهواژه‌های فارسی، واژه‌های دستورِ زبانِ فارسی و ریشه‌های گهواژه‌های فارسی و همتاهای انگلیسیِ آنها پرداخته […]
  • پارسی‌انجمن «فرهنگ ساختاری واژگان پارسی» را بازچاپ کردپارسی‌انجمن «فرهنگ ساختاری واژگان پارسی» را بازچاپ کرد پارسی‌انجمن: «فرهنگ ساختاری واژگان پارسی» ‌را که فرهنگِ الفبایی ریشه‌ها و وندهای زبانِ پارسی است، دستور ضیاءالدین هاجری در دو پوشینه فراهم و پارسی‌انجمن اینک برای سومین بار آن را بازچاپ کرده […]
  • دیدگاهِ انگلس درباره‌ی زبان، دبیره و ادبِ پارسی در نامه‌اش به مارکسدیدگاهِ انگلس درباره‌ی زبان، دبیره و ادبِ پارسی در نامه‌اش به مارکس گزارش و گردانش بزرگمهرِ لقمان: از این چند هفته‌ای که خویشتن را درگیرِ نمایشهای اوشَسْتَریان (مشرقیان) کرده‌ام برایِ یادگیریِ زبانِ پارسی بهره برده‌ام. از زبانِ عربی گریزانم، از رویِ بیزاریِ ذاتی‌ام از زبانهای سامی، و از آن ‌روی که بی زمان نهادنِ بسیار، پیشرفت در آن شدنی نیست. در سنجش با آن، زبانِ پارسی بسیار آسان است. برایِ یادگیریِ […]
  • بارگیری واژه‌های نو فرهنگستان ایرانبارگیری واژه‌های نو فرهنگستان ایران فرهنگستان ایران نهادی بود که در ۲۹اردیبهشت ۱۳۱۴ برای پاسداری و پالایش زبان و دبیره‌ی پارسی به فرمان رضاشاه در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴آغاز به کار و کوششهای خود را تا سال ۱۳۳۳ دنبال کرد. آن را «فرهنگستان نخست» نیز نامیده‌اند. نخستین نشست فرهنگستان ۱۲خرداد ۱۳۱۴ به فرنشینی محمدعلی فروغی، نخست‌وزیر آن هنگام، برپا شد و تا شهریور ۱۳۲۰به درازای شش […]
  • وندافزایی و واژه‌سازیوندافزایی و واژه‌سازی جاوید اشکانی: یکی از ویژگیهای زبانهای هند و اروپایی وندافزایی است. این زبانها از هندوستان تا اروپا، از امریکا تا استرالیا و در دیگر سرزمینها رواگمندند و از نگرِ گستردگی یکی از مایه‌وَرترین شاخه‌های زبانی در جهان به شمار آیند. این زبانها دارای شاخه‌های گوناگونی‌اند که در گُذر روزگار هر یک جداگانه دُچار دگرگشت شده و اندک‌اندک از هم دور […]

3 دیدگاه فرستاده شده است.

  1. من دوستدار و شیفته زبان پارسی هستم و سروده هایم پارسی بیخته و بیشتر در ایراندوستی است با اینهمه باید گفت حسابی ، شمار و مارشن پارسی ندانسته و توان زبان را چنین نمیسنجند زبان پارسی اگرچه مایگوریها/مایه‌ورانه بسیار تواناست شوربختانه امروز ما نمیتوانیم با پارسی ساده ترین چیزها را بگوییم و هیچ واژه نمیتوانیم بسازیم و این ژاژ و بند تمبانی ها که کسانی چون ملایری میسازند اینها را نمیتوان واژه گفت
    از سوی دگر نیز حسابی ندانسته که اگر زبان توانا باشد و مردم نیز در زبان خود توانا باشند یک واژ را توان به دو صد چیز گفت واگر واژگون آن باشد و مردم در زبان خویش ناتوان شدند آن زبان نیز ناتوان شود و اگر یک واژ را بر دو صد چیز میگفتند همه از یاد برود همانگونه که بر سر پارسی امد خود بنگرید در فرهنگ دهخدا واژه دار و داشتن چه چیزها بوده و امروز تنها به چوبه دار برای خفه کردن و دارندگی گویند

    • زبان پارسی توانایی بسیاری دارد و نه تنها میتوانیم درباره” ساده ترین چیزها” سخن بگوییم بلکه با این زبان میتوان پیچیده ترین و باریک ترین باره های فلسفی و دانشوری را بازگو کرد و سخنوری کرد همانگونه که در ادب پارسی حکیم میسری و بیرونی و ناصر خسرو و ابن سینا و با با افضل کاشانی کردند و بسیاری دیگراز توانش واژه سازی زبان پارسی بهره گرفتند ، شما کدام زبان را پیدا میکنید که همچون حکیم میسری (سده چهرم هجری ) دانش پزشکی را توانسته باشد یه شعر همچو او( به پارسی نزدیک به سره) سروده باشد ؟ به باور من دشواری ایرانیان امروزی در دو چیز است ۱- شلختگی و تنبلی رفتاری و اندیشگی ۲- نا آگاهی از دستور درست زبان پارسی ، همین نوشته خود شما پر از غلط های دستوری است ، من دیده ام که نسل نوین گاهی واژگان کما بیش سره را بکار میبرد ولی چون در جای درست و بروش دستوری درست نیست سخن شان رازشت و گنگ و خود ایشان را نیز دلزده میگرداند چون گفتار و نوشتارشان روشن نیست ،

  2. درود بر شادروان حسابی و اندوه و دریغ که دیگر چونان ایشان نداریم . گرچه شوم بختانه پارسی هنوز زبان دانش نیست و باید کوشید زبان دانش شود . و اندوه دیگر آنکه هنوز هیچ پارسی زبانی نتوانسته نشان نوبل ادبیات به دست آورد و این جای دریغ و درد دارد .

دیدگاهی بنویسید.


*