دسته: دستورزبان پارسی

پارسی‌انجمن: در این جُستار استاد جلال متینی به بررسی ساختارِ ساختهایی چون «نخوردیتان» و «بودیتان» می‌پردازد و به این پرسشها پاسخ می‌دهد که آیا افزون بر ساختهایی با «مانی» و «تانی» در چونیهای گمانی و خواستاری، آیا ساختهایی دیگر هم در زبان پارسی بوده‌اند که به «مانی» و «تانی» مانند باشند لیک ساختمانشان دگرسان از آنها باشد؟ و اگر چنین ساختهایی هستند برای چه به کار رفته‌اند؟ و نیز به این پرسش پاسخ داده است که آیا ساختهایی که از آنها سخن رفته‌‌است هنوز‌ زنده‌اند یا نه؟

پارسی‌انجمن: «شمار و مقدار در زبان فارسی» نوشته‌ی دکتر محمود نشاط است. ایشان شمار را بیشتر ازنگرِ دستوری واکاویده و بررسیده است تا ازنگرِ دگرگونیِ ساختمانِ زبان در گذرِ زمان و نیز هم‌سنجیهایِ زبان‌شناختی.

پارسی‌انجمن: «شالوده نحو زبان فارسی»، نوشته‌ی محمد پژوه، نخستین نبیگی[=کتابی] است که در این باره نوشته شده است. از ویژگیهای این نبیگ آن است که به جست‌وجوی همتاهای پارسیِ درخور برای نامگذاری واژه‌های دستور زبان برآمده و همچنین کوشیده است تا از دستور نحو زبان عربی که پیوندی با زبان پارسی ندارد دوری کند.

پارسی‌انجمن: زهرا زندی مقدم در جُستار «نگاهی به سنت دستورنویسی در زبان فارسی» کوشیده است تا دستورهای نامداری که تا به امروز درباره‌ی زبان پارسی همروزگارِ ما نوشته شده‌اند بررسد.
در این بررسی ۵۹ نبیگ[=کتاب] دستور (۱۳ نبیگ به زبان انگلیسی و ۴۶ نبیگ به زبان پارسی) بررسی شده‌اند.

رضا مرزبان در این جستار ساختمان کارواژه[=فعل] در زبان پارسی را به چهار گونه بخش کرده: ساده، واداری، پیشوندی و آمیخته[=مرکب] و سپس هر یک را جداجدا بررسیده و ویژگیهای آنها را به زبانی ساده برنموده است.

پارسی‌انجمن: «دستور زبان فارسی» نوشته‌ی استاد زنده‌یاد دکتر پرویز ناتل‌خانلری است که با شیوه‌‌ای ساده و نمونه‌های بسیار دستور زبان پارسی را بر بنیاد دانش زبانشناسی به خوانندگان می‌آموزاند. از این روست که از نیم سده پیش این نبیگ[=کتاب] در دبیرستانها و دانشگاه‌ها پایه‌ی آموزشِ دستور پارسی بوده است.

پارسی‌انجمن: جستار تکیه کارواژه[=فعل] نوشته‌ی دکتر حسین سامعی شش بخش دارد که در آن به ساختمان کارواژه در پارسی و نیز دستورهای تکیه کارواژه پرداخته می‌شود.

پارسی‌انجمن: دستورنامه در صرف و نحو زبان پارسی نوشته‌ی دکتر محمودجواد مشکور است. بنیاد این دستورنامه دفتری بود که دکتر مشکور برپایه‌ی آن به دانشجویانش آموزش می‌داد. دستورنامه شش بخش دارد…

گزارش و گردانش بزرگمهر لقمان: از این بازه‌ی چندهفته‌ای که خویشتن را درگیر نمایشهای خاورزمینیان کرده‌ام برایِ یادگیری زبان پارسی بهره برده‌ام. از زبان عربی گریزانم، از روی بیزاری ذاتی‌ام از زبانهای سامی، و ازآن‌رو که بی هزینه‌ی زمانی بسیار پیشرفت شدنی نیست. در سنجش با آن، زبان پارسی بسیار آسان است. گر این الفبای شوم عربی نمی‌بود…

پارسی‌انجمن: زنده‌یاد لوائی در وندهای پارسی نزدیک ۳۰۰ وند (۲۴ پسوند پارسی باستان، ۱۲۴ وند اوستایی، ۵۴ وند پارسیگ[=پهلوی] و ۷۴ وند پارسی) را بررسیده و در پایان، افزون بر فهرست وندها، واژه‌نامه‌ای به فرانسوی و پارسی درانداخته که واژه‌های دستور زبان به کار رفته در این نبیگ را برمی‌نماید.