
دیدگاهِ انگلس دربارهی زبان، دبیره و ادبِ پارسی در نامهاش به مارکس
گزارش و گردانش بزرگمهر لقمان: از این بازهی چندهفتهای که خویشتن را درگیرِ نمایشهای خاورزمینیان کردهام برای یادگیریِ زبانِ پارسی بهره بردهام. از زبانِ عربی گریزانم، از رویِ بیزاریِ ذاتیام از زبانهای سامی، و ازآنرو که بی زمان نهادنِ بسیار، پیشرفت در آن شدنی نیست. در سنجش با آن، زبانِ پارسی بسیار آسان است. برای یادگیریِ پارسی بیشینه سه هفته زمان گذاشتهام. دریغا وایتلینگ پارسی نمیداند که اگر میدانست زبانِ جهانیِ آرمانیاش را مییافت.