جشنهای ایرانی*

مسعود لقمان: «جشن» واژه‌ای ایرانی است از ریشه‌ی «یَز-»، به چِمِ «پرستیدن، ستودن و نیایش کردن». جشن در آغاز به چمِ «انجامِ آیینهای دینی» بوده، ولی اندک‌اندک گسترش چمِی پیدا کرده و به بزم و مهمانی و سور هم گفته شده است؛ چرا که در فرهنگِ ایران، انجامِ آیینِ دینی و نیایش و ستایشِ ایزد همان جشن و بزم و شادی و شادخواری بوده و شگفت این که «جشن» با واژه‌های «یزد» و «ایزد» هم هم‌ریشه است و به دیگر سخن، جشن و ایزد هر دو از یک ریشه‌اند. چنین، در فرهنگ زندگی‌سِتای ایرانِ باستان جشن کاری اهورایی و روشی برای مبارزه با اهریمن بوده و در برابر، سوگ و اندوه کنشی اهریمنی و سخت نکوهیده بوده است.

هشدار شش سال پیش دکتر جواد طباطبایی: ترکستان‌سازی با استانداردسازی زبانی که چنین نیست

طباطبایی: «زبان ترکی گویش استاندارد ندارد و نمی‌تواند داشته باشند. گویشوارن زبانهای ترکی زبان همدیگر را نمی‌فهمند. ترکیه، ترکمنستان، قرقیزستان و … زبان همدیگر را نمی‌فهمند. برای اینکه زبان فرهنگی نیست. هر کسی برای خودش همان طور که حرف می‌زده است حرف می‌زند. کار مهمی‌ که ترکیه در این میان می‌خواهد انجام دهد این است که ترکی استاندارد درست بکند.»

بارگیریِ «نامهای ایرانیِ» فره‌وشی

پارسی‌انجمن: استادِ زنده‌یاد بهرامِ فره‌وشی (استادِ زبانهای ایرانی و فرهنگِ ایرانِ باستان) بر پایه‌ی نِبیگِ استادِ زنده‌یاد «فردیناند یوستیِ» آلمانی این نام‌نامه‌ی کوچک و ساده را که به کارِ همگان آید فراهم آورده است.

پویه‌ی پایای پارسی (شنیداری)

دستور میرجلال‌الدین کزازی: زبان شکرین پارسی که گسترده‌ترین و دلاویز ترین ادب جهان را در دامان خود پرورده است، پیشرفته‌ترین زبان در دودمان زبانهای آریایی است. دور نیست اگر بر آن باشیم که آینده‌ی این زبانها را در آیینه‌ی زبان پارسی می‌توان دید. این زبانها، اگر در دیگرگونی و پویایی بپایند، به زینه‌هایی خواهند رسید که زبان پارسی آنها را درنوشته است.

«پیمانهای زناشوییِ» رهامِ اشه چاپ شد

پارسی‌انجمن: «پیمانهای زناشویی» (Marriage Contracts) نامِ کارِ تازه‌ی «رَهامِ اشه» است که اندر آن به پیمانهای بر جای مانده از زناشوییِ ایرانیانِ کهن، به زبانهای «پارسیگ» (پهلوی)، «سُغدی» و «بَلخی» (با گردانشِ آنها به زبانِ انگلیسی به همراهِ یادداشتهای روشنگرانه و پانوشتهای ریشه‌شناسانه)، پرداخته است.

سخنرانیِ رَهام اشه: «ایران: تنگسالیِ بزرگِ سده‌ی نوزدهم، خشکسالیِ بزرگِ سده‌ی پنجم»

پارسی‌انجمن: در این سخنرانی، رَهام اشه به تنگسالیِ بزرگِ سده‌ی نوزدهم (به زمانِ ناصرالدین شاه قاجار) در سنجشِ با خشکسالیِ بزرگِ سده‌ی پنجم (به شهریاریِ پیروزِ ساسانی) پرداخته و بدین سه پرسش پاسخ داده است: «تنگی و نایابی نان و خورش چگونه پیش آمد؟»، «راه و روشِ سردمداران و کشورداران چه بود؟» و «مردمان چه کشیدند؟»

زبانِ پارسی، ایران و فرهنگ‌نویسی (۲)

به دنباله، بخشِ دومِ گفت‌وگوی علی بهرامیان با دکتر ژاله آموزگار و دکتر حسن انوری درباره‌ی «زبانِ پارسی، ایران و فرهنگ‌نویسی» را که در سی‌ام مهرماهِ ۱۳۹۸ در «بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار» انجام شده است بشنوید.

زبانِ پارسی، ایران و فرهنگ‌نویسی (۱)

به دنباله، بخشِ نخستِ گفت‌وگوی علی بهرامیان با دکتر ژاله آموزگار و دکتر حسن انوری درباره‌ی «زبانِ پارسی، ایران و فرهنگ‌نویسی» را که در سی‌ام مهرماهِ ۱۳۹۸ در «بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار» انجام شده است بشنوید.

جمهوریِ دروغینِ «آذربایجان»

پارسی‌انجمن: سرزمینی که امروز در بالای رودِ ارس جای دارد و «آذربایجان» نامیده می‌شود تا سده‌ای پیش (تا ۱۹۱۸) هیچ‌گاه بدین نام خوانده نشده و «اَران»/ «آلبانیا» نام داشته است. این نامِ دروغین را دشمنانِ تاریخ و فرهنگ و یکپارچگیِ سرزمینیِ ایران، به رهبریِ استالین، بر این پهنه‌ی ایرانی نهادند تا هر گاه خواهند، از این راه، ایران را زیرِ فشار بگذارند. هر چند از همان زمان دانایانِ ایران بدین دروغ واکنش نشان داده‌اند ولی تا کنون کاری، چنان‌که باید و شاید، از پیش نبرده‌اند.

استاد دانشگاه کالیفرنیا: زبان پارسی کهن‌ترین زبان زنده‌ی جهان است

دومنیکو اینجنتیو: «زبان فارسی قدیمی‌ترین زبان‌ رایج در جهان است و قدمت آن البته از تمامی زبان‌های دنیا بیشتر است. ایرانیان هربار که دولت‌های ملی‌شان توسط خارجی‌ها سقوط کرد، برای جلوگیری از سقوط ملت بودنشان، از زبان فارسی همیشه با قدرت بالایی استفاده کردند و اجازه سقوط خودآگاهی ملی‌شان را ندادند. شاید طلسم زبان فارسی همین خودآگاهی ملی ایرانیان است.»