ماه: بهمن 1397

پارسی‌انجمن: دو تن از استادانِ نامدارِ زبانِ پارسی، جلال متینی و محمد دبیرسیاقی، درباره‌ی واژه‌ی خیابان دو پژوهش دانشیِ سودمند چاپخش کرده‌اند که برای آگاهیِ بیشتر از سرگذشتِ این واژه‌ آنها را به دنباله می‌آوریم.

زنده‌یاد محسن ابوالقاسمی در نزدیک به چهل سال آموزگاری دانشجویانی بسیار پرورد و نبیگها(کتب) و نوشته‌هایی ارزنده از خویش به یادگار گذاشت. او آغازگرِ شیوه‌های نوینِ آموزش در رشته‌ی زبانهای باستان بود و درایشی(تأثیری) ماندگار در روندِ آموزشِ زبانهای باستانی و همچنین دستورِ زبانِ پارسی در ایران داشت.

واژه‌ی «خیابان» پیش از آنکه کشوری به نامِ افغانستان در پهنه‌ی گیتی پا گیرد بر زبانِ پارسی‌زبانانِ هراتی روان بوده و شگفت اینجا است که خاستگاهِ واژه‌ی «خیابان» که شهرِ هرات است و این واژه از گویشِ هراتیِ پارسی به دیگر گویشهای زبانِ پارسی اندر شده، اکنون در زادگاهِ خود بیگانه دانسته شده و شهردارِ این شهر همه‌ی کوششِ خود را در این گذاشته است تا واژه‌ی «خیابان» را از گذرهای هرات بزداید.

این پژوهش به بررسیِ ‌جای‌نامهای آذربایجان در نوشته‌های تاریخیِ روزگارِ صفویه، همچون صفوه‌الصفا و صریح‌الملک، می‌پردازد و نشان می‌دهد که بیشتر جای‌نامهای آذربایجان واژه‌های پارسی بوده‌اند که سپس‌تر ترکی گردیده‌اند و همچنین گواههایی ارزشمند درباره‌ی دگرگونیِ زبانیِ آذربایجان فرادستِ پژوهندگان می‌نهد.

پارسی‌انجمن: فرهنگِ حسابی فرهنگِ واژگانِ انگلیسی به پارسیِ سره است که زنده‌یاد حسابی برپایه‌ی فرهنگِ پارسی ـ انگلیسیِ ف. استینگاس فراهم آورده است. این فرهنگ که پس از مرگِ حسابی چاپخش شده گویای توانایی شگرفِ زبانِ پارسی و واژه‌هایی سره‌ی فراوانی است که به همتاییِ هر واژه‌ی انگلیسی دارد.

زبانِ پارسیگ (پهلوی) نوشته‌ی رَهام اشه به زبانِ انگلیسی که سالِ گذشته برای نخستین‌بار در ایران به چاپ رسید نامزدِ کتابِ سالِ‌ ایران شده است.