کارگروهِ پایش پارسیانجمن در ماهروزهای [= تاریخهای] يازدهم و هجدهم مهرماه، برنامهی «كليك» از برنامههای شبکهی «بی.بی.سی فارسی» را پایش کرده است.
در این برنامه گردانندگان به شناساندن تازهترین دستاوردهای فنآوریک در گسترههای رایانهای میپردازند.
چنین به نگر میآید که اگرچه آنان میکوشند تا آنجا که شدنی است از کاربرد واژگان بیگانه بپرهیزند؛ ولی بودمایهی [= ماهیت] چنین برنامهای و پیوند آن با دستاوردهای نوینی که ریشه در فرهنگ و زبان باخترزمین دارد، کارِ پارسیگویی را در این زمینهها سختتر کرده است.
پایشگر در درازای این پایش به شمار بالایی از واژگان بیگانه برخورد کرده است كه شوربختانه برای بسیاری از آنها هموگ [= برابر] درخوری در زبان پارسی نیست. «تَبلِت»، «اَپ»، «اَپليكيشن»، «پُلاريزيشن» و… از شمار این واژههاست.
بایسته است که گروههای واژهگزینی نهادهایی مانند فرهنگستان در این زمینهها کُناک [= اقدام]های نیازین [= لازم] را انجام دهند و پیش از آنکه کاربرد واژهای در میان مردم همهگیر شود به هموگیابی برای آن بپردازند.
برابر پارسی شماری از واژگانِ پایششده در برنامهی «کلیک»
آلات موسیقی: ابزارهای موسیقی
آنلاین: همگاه
اتفاقات: رخدادها
اذیت: آزار
ارتباط: پیوند
از طرف دیگر: از سوی دیگر
اساتید: استادان
اسامی: نامها
اسلحه: جنگافزار
اسمارت فون: گوشی هوشمند
اشتراکگذاری: به هنبازیگذاشتن
اطلاع: اَزدا
افکار: اندیشهها
امتحان: آزمون
اولیه: نخستین
ایمیل: رایانامه
پرینت: چاپ
پیج: تاربرگ
تحلیل داده: واکاوی داده
تکنیک: فند، فن
تکنولوژی: فنآوری
توسعهیافته: گُوالیده (فرهنگ دهخدا)
خالق: آفریننده
خاص: ویژه
رضایت: خرسندی
زبان محلی: زبان بومی
سایت: تارنما
سِروِر: زاوَر
سیستم: سامانه
شبیه: مانند
دانلود: بارگیری
دیتا: داده
ضد تروریست: پاد هراسافکن
علاوه بر: افزون بر
عمق میدان: ژَرفای میدان
فالو میکنیم: دنبال میکنیم
فیلتر: پالایه
کدنویسی: رمزنویسی
کیبورد: تختهکلید
ماموریت: کارگماری
منابع: بنمایهها
مِنو: گزینگان
میکروفون: صدابَر
واحد درسی: یکان درسی
وبلاگ: تارنگار
وسط: میان
ویدئو: بیناک
برای واژههای بیشتر به فهرست واژگان پارسیانجمن در «اینجا» بنگرید.
وضعیت در زمینه رایانه و فناوری اطلاعات بسیار تاسف بار است. بنده تحصیلکرده رشته نرم افزار هستم متاسفانه در حدود سی چهل سال اخیر که این دو رشته رشد انفجار گونه ای داشته اند کار اصولی برای لغات و اصلاحات آنها صورت نگرفته. و چون در بسیاری موارد معادلهای بسیار بد هم انتخاب شده, کتابهای که به زبان فارسی در این دو زمینه منتشر میشوند اصلا قابل فهم نیستند! و چون مفاهیم این دو رشته را نمیتوان به فارسی و بر روی کتاب انتقال داد بسیار در ایران این موضوع مطرح میشود که این دو رشته را باید از کسانی که بلد هستند یاد گرفت و شما نمیتوانید با کتاب های فارسی چیزی از این رشته ها سر در بیارید. درحالیکه ما میبینیم کتابهای به زبان انگلیسی در این دو رشته در جهان بسیار پرطرفدار و مهم هستند و افراد از آنها بسیار بهره میگیرند. چه میشود که ترجمه این کتابها به فارسی بی ارزش هستند؟ مشخص است معادلها کاملا نامناسب و گیج کننده هستند و توضیحی هم برای آنها نیامده است.
متاسفانه با این روند روز به روز در کشور ما این باور که این گونه رشته ها را باید با کلاس رفتن و از افراد به اصلاح بلد یاد گرفت تقویت میشود.
هر مشکلی راه حل عملی دارد. ضمن تقدیر از شما به دلیل بیان مشکل انتقاد هم دارم که چرا هیچکس راه حلی برای حل شدن این موضوع در پیش نمی گیرد. من نزدیک به پنجاه سن دارم و طی این مدت سالی نبود که در این موضوع سخنی گفته نشده باشد ولی راه کار عملی به تقریب هیچ. دوست دارم تارنمای شما را یک گام عملی تلقی کنم ولی ضمن احترامی فراوانی که برای این حرکت شما دارم باز می بینم این همان کار قبلی است ولی با شکل جدید و استفاده از فن آوری . در صورتی این حرکت به نقطه جدید می رسد که با حرکت های عملی پشتیبانی شود . پیشنهادات زیر آغازی است براین راه:
1 ابتدا باید بپذیریم که این راه عملی مثل هر پروژه فنی برنامه ریزی و زمان بندی دارد .
2 باید بپذیریم که هر پروژه ای برای اجرا احتیاج به نیرو دارد . می توانید از نیروهای دوروبر خود استفاده کنید و پروژه را پیش برید . توصیه می کنم از افراد حاضر در سایت هم استفاده و آنها را در تیم هایی متشکل کنید .
3 به صورت موازی با این حرکت ها باید پروژه ها تعریف شود و جا برای تعریف های جدید باز باشد .
4 باید بپذیریم که حرکت های جدید یک جنبه حقوقی دارد در طول زمان باید طی شود و حوصله می خواهد . به طور مثال اگر بخواهیم از رسانه ها چیزی را پخش کنیم باید نامه نگاریها و مراجعات متعددی داشته باشیم .
چند پیشنهاد :
1 چند سال قبل از تلویزیون برنامه ای پخش می شد به نام پارسی را پاس بداریم که به ناگهان قطع شد .چرا؟ علت باید شناسایی و برنامه با شکل جدیدتر از سر گرفته شود
2 باید باوزارت ارشاد هماهنگ شد و ناشرین را موظف کرد تا معادل های فارسی را در زیر هر صفحه ذکر کنند . و طی یک روند مثلا ده ساله یا بیست ساله باید به تدریج واژه های فرهنگستان جانشین شود .
3 با وزارت آموزش و پرورش هماهنگ شود تا ضمن استفاده از واژگان فرهنگستان و آموزش معلمان درس فارسی واحد درسی به این مهم اختصاص دهد .
4 در دانشگاهها واحد درسی به این مهم اختصاص داده شود و هر دانشجویی موظف باشد در کنار هر درسی واحد واژگان پارسی آن درس را موظف به گذراندن باشد .
5 تمام مکان های عمومی باید تابلوی واژگان فارسی هفته نصب شود . در قهوه خانه ها – قهوه سراها و … مجری آن هم می تواند اداره اماکن باشد . رایزنی و اعمال قانون می خواهد .
کشورهایی مثل ترکیه و تاجکستان حتی خط خود را عوض کردند و موفق هم بودند پس عملی است . فقط باید گام های عملی برداریم .
بنده حاضرم اولین نفری باشم که در این مسیر کمک کنم . بقیه را خودتان بیابید.
agha babak tabrasi , shama mi tawanid negaer khod ra be nawisisd ,ama shama rewa (hagh) ne darid baa gareftari haa-ye ferhangi shokhi ne maa-yed
tajikistan , yeki az keshwer haa-ye parsi zaban ast. tajikistan keshwari ba zaban degeri nist ke sham nebeshte yed : “tajikistan zaban-negare(khaet) khod ra alesh(ewaez) kerd.” ? tajikistan nokhost be dastor rus haa sataem-ger zaban-negare-ye latin ra ,wa pas rusi yaa serilik ra az na-chari pazereft.. keshwer haa-ye parsi zaban der aayende nazdik be khod yek zaban-negre thaheye mi konanad
۲۵th July 2016
واژه ی پارسی برابر با ویدئو بیناک است؟ این واژه به نظر می رسه بسیار نادر هست. خواهشمندم بازبرد (مرجع) این واژه آشکار گردد.