آیا نشستگاه برای مجلس درست است؟

پرسش از بیژن: آیا واژه‌های زیر از دیدگاه دستوری درست است:
نشستگاه = مجلس
نشستوند = هموند (عضو) مجلس
سرنشست = فرنشین مجلس

پاسخ: این واژه‌ها از نگر دستوری درست‌اند. اگرچه بر سر کاربرد آن‌ها میان سره‌گرایان ناهمداستانی‌هایی هست.

برای نمونه، شماری از سره‌گرایان «نشست‌گاه» را برای «مجلس» در کل خوب می‌دانند، ولی کاربرد آن را برای «پارلمان» نمی‌پسندند؛ چراکه از دیدگاه ایشان «پارلمان» ویژه‌نام است و باید برابر دیگرسانی داشته باشد.

زنده‌یاد احمد کسروی «کنکاش‌گاه» (اگرچه کنکاش نیز گویا واژه‌ای مغولی ا‌ست) را برای مجلس شورای ملی پیش‌ نهاده بود و همچنین شماری از سره‌گرایان «مِهستان» را برابر مجلس سِنا نهاده‌اند.

جستارهای وابسته

  • شترسواری دولادولا نمی‌شودشترسواری دولادولا نمی‌شود پاسخ عباس سلیمی آنگیل به تازش بی‌سابقه به زبان فارسی و هویت ملی ایرانیان در مجلس شورای اسلامی
  • توهین و تهاجم به زبان ملی از جایگاه نمایندگی ملتتوهین و تهاجم به زبان ملی از جایگاه نمایندگی ملت در پی سخنان وزیر آموزش و پرورش، ولی ملکی، نماینده‌ی مشکین‌شهر، که گویا نه تنها از تاریخ و فرهنگ ایران و نقش زبان فارسی در این سرزمین ناآگاه است که حتی از قانون اساسی نظامی که در مجلسش نشسته نیز آگاهی ندارد، گفته است: «زبانی که بیشتر دراز شود و به فرهنگ عمومی و زبان مادری ما توهین کند یا در جهت محدودیت آن برآید ما آن زبان را قطع […]
  • هم‌ارز subjective در فلسفه چیست؟هم‌ارز subjective در فلسفه چیست؟ پرسش: در فلسفه subjective را به چه می‌توان برگرداند؟
  • چند برابرنهاد پارسی برای نامه‌های اداری و بازی بستکتبالچند برابرنهاد پارسی برای نامه‌های اداری و بازی بستکتبال پرسش از جناب احمدیان: خواهشمندم برابر پارسی واژه‌های زیر را بنویسید: «قسط، قسط‌بندی، تقسیط، اقساط، تعاونی، صورت‌جلسه، بااحترام، جمع، جمع کل». همچنین می‌خواهم تاجایی‌که می‌شود در گزارش‌های رادیویی ورزش بسکتبال واژه‌های پارسی را به کار گیرم. خواهش می‌کنم، واژه‌های جایگزین پیشنهادی خودتان را بفرمایید: «امتیاز، خطا، تخلف، تعویض، جدول […]
  • چیستی «آوا»، «واج» و «تکواژ»چیستی «آوا»، «واج» و «تکواژ» پرسش از هرمزان پو: دیگرسانی میان morpheme با phoneme در چیست؟
  • آیا پسوند «جات» پارسی است؟آیا پسوند «جات» پارسی است؟ پرسش: آیا پسوند «جات» در سبزیجات و میوه‌جات پارسی است؟

2 دیدگاه فرستاده شده است.

  1. مجلس در فارسی به معنی “(هم-)نشست” یا “همنشینی” است. نشستگاه با پسوند گاه برای جایگاه یا زمان ساخته شده است و به معنای مکان یا زمان همنشینی خواهد بود. نشستوند درست نیست چون آوند به معنای ظرف آب یا ظرف است، و کاری به همنشینی یا جایگاه زمانی و مکانی آن ندارد. به نظر اینجانب بهتر است در ساختن واژگان پارسی برابر، به بررسی تاریخ نیز پرداخته شود، چون حیثیّت تاریخی یک ملّت با برخی واژگان گره خورده است: در حالی که می دانیم امپراطور روم در زمان فراعنه و کلئوپاترا نه در جلوی مجلس خواص و سنا، بلکه در جلوی مجلس عوام کشته شده است، یافتن واژگان بنیادین و کهن برای چنین واژه هایی بسیار بایا است. آیا در ایران باستان مجلسی نبوده است؟ مجلس مهستان پس از یورش اسکندر مقدونی در دورۀ اشکانیان و در پیروی از فرهنگ رومیان و یونانیان باستان بنیاد نهاده شد، امّا پیش از آن چه؟ در زمان هخامنشیان؟ اگر نداریم، رایخانه یا خانه ی اندیشه، اندیشگاه یا اندیشه سرا یا رایگاه و رای سرا را پیشنهاد می کنم. برای نمایندۀ مجلس، رایگر یا رایمند را پیشنهاد می کنم.

  2. آوند یکی واژه است که از آو + وند ساخته شده است که یکی از و پاک شده (دستور همنشینی هم واکی)آب پیوند دارد
    پسوند وند نگرش دیگری از بند (افزودن و پیوند) است . مانند پیشوند (پیشبند – پیش بستن ) پیش از چیز افزوده می شود و پیوند می خورد
    نشست + وند : نشست بند. رو چیزی می نشیند و پیوسته است.
    نشستگاه : کاربرد آم و همگانی دارد. ما می توانیم به هر جایی گروه یی گرد هم می آیند و با هم گفتگو کنند. و نام اینجا را می شناسد. باید کاربرد هر نشستگاه هم شناسانده شود. مانند نشستگاه مهستان :جای انجمن بزرگان ، نشستگاه داتستان : جای انجمن قانونگذاران ، نشستگاه وزیران ،

دیدگاهی بنویسید.


*