پارسی‌انجمن: دوران ساسانیان، دوران پرشکوه شهرآیینی ایرانی است. فرهنگ در روزگار ساسانیان به چنان شکوفایی رسیده بود که اگر به ژرفی به اندیشه‌های اندیشه‌کاران دوران اسلامی که بیشتر آنان ایرانی بودند، بنگریم، درمی‌یابیم که ریشه‌های همه‌ی آنانی که خردی روشن و سخنی برای گفتن دارند، به این روزگار می‌رسد.
—
جستار «واژه‌گزینی در دوران ساسانی و تأثیر آن در فارسی دری»
نوشته‌ی دکتر حسن رضایی باغ‌بیدی را
به دیسه‌ی پی‌دی‌اف از «اینجا» دریافت کنید.
—
نویسنده در این جستار، شـیوه‌های واژه‌گزینی و واژه‌سازی برای دانش‌واژه‌ها به ویژه در زمینه‌های فلسفی، پزشکی و سـتاره‌شناسی را در نوشته‌های پارسیگ[=پهلوی] و پیوند این شیوه‌ها با نوشته‌های ناسرودینِ پارسی دری به ویژه در سده‌های چهارم و پنجم و در نوشته‌های بزرگانی چون پورسینا، بیرونی و ناصرخسرو را برمی‌رسد.
گفتنی است در این جستار نادرستی‌هایی نیز به چشم می‌خورد. برای نمونه در بخش «ترجمه‌ی قرضی» آنجا که نویسنده برخی از واژه‌های پارسیگ را بی‌هیچ چم‌ورزیِ روشنی برگردانی از واژه‌های سوریگ[=سریانی] و یونانی و تازی می‌داند. برای نمونه، «دانشِ شمار» که بیرونی در التفهیم به کار برده است و ریشه در پارسیگ دارد و پیشینه‌ای در تازی ندارد، باغ‌بیدی برگردانِ «علم حساب» تازی می‌داند که اگر نیک بنگریم، واژگونه است و علم حساب برگردانی از دانش شمار است و نادرستی‌های دیگری از این دست.
به هر روی، این جستار تا اندازه‌ای پیشینه و توانمندیِ پارسی و پارسیگ را در واژه‌سازی نشان می‌دهد. جا دارد که پژوهندگان در این زمینه که هنوز کار چندانی نشده است، به پژوهش‌های ژرف‌تری دست بزنند تا هم گره از بسیاری از دشواری‌ها در واژه‌سازی بگشایند و هم واژه‌سازی در پارسی را با نگر بر این پیشینه‌ی پربار استوار کنند تا پارسی بتواند خرمی‌اش را بیشتر از پارسیگ و نیز اوستایی بستاند.
جستارهای وابسته
واژه‌های پارسی پورسینا و تأثیر آنها بر دیگر دانشمندان دکتر محمد معین در این جستار دانش‌واژه‌هایی [=اصطلاحاتی] را که پورسینا در برخی از نوشته‌های پارسی خود (: دانشنامه‌ی علایی و رگ‌شناسی) بهره برده است، نشان می‌دهد و می‌افزاید که چگونه دانشمندان آینده از این دانش‌واژه‌ها در نوشته‌های فلسفی خود سود جسته‌اند و نیز خودْ واژه‌هایی تازه به این گنجینه […]
نگاهی به فرهنگ‌های زبان پهلوی یدالله منصوری: کهن ترین فرهنگ‌های برجای‌مانده زبان پهلوی به نام‌های اوئیم ایوک و فرهنگ پهلویک به دوران ساسانیان می‌رسد. وجه تسمیه فرهنگ اوئیم ایوک این است که نخستین سرواژه آن اوئیم، واژه‌ای اوستایی به معنی «یک»، است و در برابر آن ایوک، واژه‌ای پهلوی باز به معنی «یک» آمده است. این یک فرهنگ اوستایی به پهلوی است. در این فرهنگ، ۱۰۰۰ واژه […]
آیین نامه‌نگاری پهلوی شهربراز: آیین نامه‌نگاری -یکی از آثار ادبی بازمانده از دوران ساسانیان- همان گونه که از نامش برمی‌آید راهنمایی است برای نامه‌نگاری در خطاب به کسان گوناگون در جایگاه‌های اجتماعی و سیاسی گوناگون (مانند شاهان و فرمانروایان و پدر و برادر و فرزند) و نیز برای رخدادهای گوناگونی (چون پیروزی یا درگذشت نزدیکان یا برای درخواست یاری به هنگام مشکل و […]
نگاهی به گذر واژه‌ها از پهلوی به پارسی نو سامان حسنی: زبان پهلوی زبانی است توانمند و نسکهای چندی از این زبان با واژه‌های فراوان به یادگار مانده است. بسیاری از این واژه‌ها وارد زبان پارسی شده‌اند؛ ولی بسیاری دیگر به فراموشی سپرده شده‌اند. با در نگر داشتن چگونگی روند دگردیسی واژه‌ها در گذر از زبان پهلوی به زبان پارسی می‌توان واژه‌های فراموش شده را دوباره در زبان پارسی به کار گرفت […]
بارگیری «فرهنگ کوچک زبان پهلوی» مکنزی (نسخه پارسی و انگلیسی) پارسی‌انجمن: «فرهنگ کوچک زبان پهلوی» نوشتهٔ دیوید نیل مکنزی دربردارندهٔ نزدیک به ۴۰۰۰ واژه پارسیگ [= پهلوی] است. مکنزی کوشیده است تا آوانویسی واژه‌ها نزدیک به آوایی باشد که در سدهٔ سوم ترسایی -دوران شکوفایی شاهنشاهی ساسانی- کاربرد داشته […]
بارگیری فرهنگ انگلیسی- اوستا کانگا فرهنگ انگلیسی- اوستا دستور کاووس‌جی کانگا در ۱۹۰۹ در مومبای هندوستان چاپ شده است و با گذشت بیش از یکسده از چاپ آن، برجسته‌ترین فرهنگ اوستایی است که در دست داریم. نگاه پارسی‌انجمن برای توانمندسازی زبان پارسی از آغاز به سرچشمه‌های پارسی: زبان‌های اوستایی و پارسیگ[=پهلوی] بوده است. بنیاد این زبان‌ها یکی است و بایسته است که پارسی از همین […]
با درود
به دیسه ی پی.دی.اف نادرست است. باید گفت به دیسار(فرمت) پی.دی .اف
درود.
مراد pdf form است.