
نگاهی به حذف زبان و ادبیات فارسی در کنکور
عباس سلیمی آنگیل (دبیر کارگروه آسیبشناسی پارسیانجمن): گویا، قرار است دروس عمومی، از جمله زبان و ادبیات فارسی، را از کنکور حذف کنند. در اینجا پیامدهای مثبت و منفی این رویداد را بررسی میکنیم.
عباس سلیمی آنگیل (دبیر کارگروه آسیبشناسی پارسیانجمن): گویا، قرار است دروس عمومی، از جمله زبان و ادبیات فارسی، را از کنکور حذف کنند. در اینجا پیامدهای مثبت و منفی این رویداد را بررسی میکنیم.
عباس سلیمی آنگیل: فرهنگستان برخی از مهمترین وظایفش را رها کرده و یا نسبت به آنها کمتوجه است. در عین حال، بر پژوهشهایی پا میفشارد که ناشران خصوصی هم میتوانند آنها را انجام دهند و تاکنون هم انجام دادهاند. از آنجا که بودجهی فرهنگستان از مالیات مردم تأمین میشود، جا دارد و بایسته است که این نهاد گزارشی از عملکرد خود به مردم ایران ارائه دهد.
کورش جنتی: پادکام(بهرغم) همۀ کوششهایی که به ویژه در یک صد سال گذشته در زمینه پالایش زبان پارسی از وامواژههای بیگانه انجام شده است، همچنان وامواژههای بسیاری در زبان پارسی وجود دارد. بخش بزرگی از وامواژههای زبان پارسی، واژههای عربیای هستند که پس از تازش تازیان به ایران به گستردگی در زبان پارسی کاربرد یافتهاند.
پارسیانجمن: «نخستین دستور» نوشتهی ابوالقاسم پرتو است که پارسیدوستان او را با نبیگِ سه پوشینهای «واژهیاب» میشناسند.
پرتو دربارهی آن چه او را برانگیخت تا این دستور را به پارسیِ سره نویسد، نوشته است: «زبانِ فارسی برایِ آن که درست گفته و و درست نوشته شود، ابزارهای خودی میخواهد. با «مصدرِ مرخم» و «صیغههای مبالغه» و … نمیتوان برایِ فارسیگوی دستورِ زبان نوشت.»
عباس سلیمی آنگیل: در این یادداشت، با استناد به «اعلامیهی جهانی حقوق بشر»، «میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی»، «میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی»، «کنوانسیون عدم تبعیض در آموزش و پرورش»، «کنوانسیون حقوق کودک» و «قانون اساسی ایران»، ادعاهای حقوقی مخالفانِ رسمی بودن زبان فارسی و هوادارانِ اجباری شدن «آموزش زبان مادری» و «آموزش به زبان مادری» بررسی میشود.
سلیمان قیامت: پس از چیرگی دوبارهی طالبان بر افغانستان، این گروه تندرو مذهبی و قومی هر روز در برابر زبان پارسی و گویندگان آن ستیزه و خشونتی نو در پیش میگیرند. طالبان در کارکرد ستیزهگرانهشان در برابر زبان پارسی و گویندگان آن در افغانستان به راستی میراثدار روند پیوستهی تاریخی و سیاسی پارسیستیزی حکومتهای مرکزی افغانستان در صد و چهل سال پسین استند.
پارسیانجمن: محمد محبی، از استان آذربایجان شرقی، حقوقدان و دانشآموختهی علوم سیاسی است. آنچه در پی میآید گفتوگوی عباس سلیمی آنگیل، دانشآموختهی زبان و ادبیات فارسی، داستاننویس، پژوهشگر و دبیر کارگروه پایش «پارسیانجمن»، است با او دربارهی موضوعهایی چون زبان مادری، قومگرایی و ناراستیها و نادرستیهایی که پیرامون این موضوعها رخ نموده.
«کتابِ سده»، همزمان، چاپِ دومِ «گویاییِ ارستو» با ویرایشی تازه، چاپِ چهارم «زبانِ پارسیگ» و چاپِ دومِ «جاماسپی» را انجام داده است و آنها را در «نمایشگاهِ کتابِ تهران» در دسترسِ استادان، پژوهندگان، دانشجویان و دوستدارانِ فرهنگ و زبانهای ایرانی خواهد نهاد.
پارسیانجمن: آذرکیوان، در سدهی شانزدهمِ ترسایی، همراه با شماری از پیروانِ خود از ایران به هند رفت و در پتنه جاگیر شد. او و پیروانش نبیگهایی (کتبی) به زبانی ساختگی که آن را زبانِ آسمانی میپنداشتند، با واژههایی مندرآوردی، نوشتند که یکی از آنها دساتیر نام دارد و دربردارندهی ۱۶ نامه است که به پیامبرانی ساختگی از مهاباد و جیافرام تا ساسانِ پنجم بازبسته شده است.
عباس سلیمی آنگیل: به سبب نگرشهای ایدئولوژیک، بسیاری از متنهای ادبی مهم زبان فارسی هیچگاه وارد کتابهای درسی نمیشود. جای هزاران قصه کوتاه و بلند و حکایت خواندنی متنهای مهم و مادر زبان فارسی، چه اصل حکایت و چه به صورت بازنویسیشده، در کتابهای درسی خالی است؛ از شاهنامه تا مثنوی معنوی، از کلیله و دمنه تا جوامع الحکایات، از گلستان سعدی تا بهارستان جامی و… .