پرسش از جناب احمدیان: خواهشمندم برابر پارسی واژههای زیر را بنویسید: «قسط، قسطبندی، تقسیط، اقساط، تعاونی، صورتجلسه، بااحترام، جمع، جمع کل».
همچنین میخواهم تاجاییکه میشود در گزارشهای رادیویی ورزش بسکتبال واژههای پارسی را به کار گیرم. خواهش میکنم، واژههای جایگزین پیشنهادی خودتان را بفرمایید: «امتیاز، خطا، تخلف، تعویض، جدول ردهبندی، بازیهای عقبافتاده، ضدِ حمله، دفاع».
—
پارسیانجمن: دربارۀ برابرنهادهایی که درخواست کردهاید نخست باید بهکوتاهی شیوۀ کار «پارسیانجمن» را بازنماییم. ما در پارسیانجمن رویکردی دانشیک به سرهگرایی داریم. از ویژگیهای این رویکرد است:
یکم. هر واژه تنها برای یک معنا به کار میرود.
دوم. واژهگزینیها باید خوشهای باشد.
سوم. تازمانیکه برابر درخوری برای یک واژۀ بیگانه نیافتهایم، از همان واژۀ بیگانه بهره میبریم؛ زیرا نمیخواهیم به بهای پارسیگرایی با واژهگزینیهای نادرخور به آشفتگی زبانی درزمینۀ واژهگزینی دامن بزنیم.
چهارم. میان واژگان خوشخیم و بدخیم دیگرسانی میگذاریم.
با این بازنمودها باید گفت هنوز برابرهای درخوری برای شماری از واژگانی که نوشتهاید یافته یا برساخته نشدهاست. امیدواریم با گذر زمان و در آیندهای نزدیک برای همۀ این واژگان برابرهای درخوری بیابیم یا برسازیم؛ بهویژه واژهای مانند «قسط» که جداشدههای بسیاری دارد و واژهای بدخیم است.
بااینهمه، برای «صورتجلسه» میتوان از «دستور نشست» و بهجایِ «بااحترام» میتوان از «باارج» بهره برد.
برای واژۀ «تعویض» به دربارهی واژهی پارسی «آلِش» بنگرید.
برای «دفاع» میتوان از «پدافند» بهره برد و برای «حمله» آشناترین و بهترین واژه در این زمان «تازش» است. برای ضدِ حمله نیز واژۀ «پاتک» به کار میرود، هرچند بیشتر کاربرد نظامی دارد.
همچنین واژۀ «چندینه» پیشنهاد ما برای «جمع» است.
ما واژههای خود را، با همان روشی که برایتان بازنمودیم، در واژهنامهای گرد آوردهایم. خواهشمندیم از آن بهره گیرید و آن را به هماندیشانتان نیز بشناسانید. خواهشمندیم، پیشنهادها و پَرژنهایتان [= نقدهایتان] را نیز دربارۀ واژهنامه برایمان بفرستید.
نخست اینکه پیشنهاد واژههای گوناگون مایهی پرتوانی زبان خواهد شد و هرکس میتواند به پسند خود هرکدام را که خواست برگزیند و بکار ببرد. اینچنین خودبخود برخی از واژهها همگانی خواهند شد و برخی از چرخه بیرون خواهند افتاد.
دوم اینکه پیشنهاد من برای این واژهها چنین است:
قسط : خردهپردازی/ قسط بندی: خردهپرداخت/ تقسیط : خرده پردازانه/ اقساط: خرده پردازیها/تعاونی: همیاری/ صورت جلسه : سیاهه/ با احترام : ۱- با درود -۲- ارجمندانه/ جمع : ۱- با هم -۲- گردآمده-۳- چپیره (از شاهنامه) / جمع کل: رویهمرفته
امتیاز: ۱-شماره-۲-پاداش-۳- برتری/ خطا : لغزش/ تخلف : سرپیچی/تعویض : جایگزینی/جدول ردهبندی : زیگ ردهبندی، ردهنما/ بازیهای عقبافتاده : بازیهای پس مانده، بازیهای انجام نشده/ ضدِ حمله : پدآفند/ دفاع : پشتیبانی»