پارسیانجمن: زبانِ پارسی درایشی(نفوذی) بسیار در زبانِ ترکی، به ویژه ترکیِ عثمانی، داشته است، تا آن جا که اندریافتِ تاریخِ این زبانِ بی دانستنِ پارسی کاری است کموبیش نشدنی. از سویی دیگر، زبانِ پارسی، سالهایی بیشمار، زبانِ مردمانِ کوچهوبازار، دیوانیان، دانشمندان، سررشتهداران و … در آناتولی بوده و اندریافتِ تاریخِ این مردمان و آن چه که برِ آنان رفته است بی دانستنِ پارسی شدنی نمینماید. بر همین پایه، در بسیاری از دانشگاههای ترکیه زبانِ و ادبِ پارسی آموزش داده میشود.
به تازگی، نعمت ییلدریم ـ هموندِ انجمنِ دانشورانِ پارسیانجمن، فرنشینِ(رئیسِ) گروهِ زبان و ادبِ پارسیِ دانشگاهِ ارزرومِ ترکیه، گردانشگرِ شاهنامه و دیگر بُننبیگهای کهنِ پارسی به ترکی ـ نبیگِ(کتابِ) «بنیادهای دستورِ زبان و ادبِ پارسی و جملهسازی» را به زبانِ ترکیِ استانبولی برایِ دانشجویانِ ترکیه نوشته است.
این نبیگ را که «کابالجی» در ۷۹۴ رویه و با شمارگانِ ۲۰۰۰ نسخه چاپ کرده در دو بخشِ جداگانه نوشته شده است: بخش نخست به دستورِ زبان و ادبِ پارسی و واژهشناسی(صرف) زبانِ پارسی میپردازد، و بخشِ دوم دربارهی گفتشناسی(نحو) است و چگونگیِ ساختِ جملههای سادهی پارسی.
آگاهی: برای پیوند با ما میتوانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از بهروزرسانیهای تارنما میتوانید هموندِ رویدادنامه پارسیانجمن شوید و نیز میتوانید به تاربرگِ ما در فیسبوک یا تلگرام یا اینستاگرام بپیوندید.
جستارهای وابسته
- رفعت یالچین: بسیاری از واژههای ترکی از فارسی گرفته شدهاند رفعت یالچین بالاطه (دانشگاه اژۀ ازمیر): ازآنجاییکه ترکیه کشوری مسلمان بود، دین باعث ورود زبان عربی به ترکیه شد اما در مقایسه با زبان فارسی، تأثیر زبان عربی محدود است. بسیاری از واژههایی که در نوشتن شعر و نثر ترکی به کار برده میشوند، از فارسی گرفته […]
- بارگیری «زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی» «زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی» کتابی پژوهشی است نوشتۀ دکتر محمدامین ریاحی. این کتاب نخستینبار در سال ۱۳۶۹ در تهران چاپ شدهاست.
- واژههای پارسی در فرهنگ عثمانی-فرانسه در این جُستار برخی از واژگان فارسی رایج در زبان ترکی عثمانی معرفی شده که با اندوه باید گفت در ایران به فراموشی سپرده شدهاند. شایان توجه است که شماری از این واژگان هنوز هم در زبان ترکی عثمانی کاربرد […]
- اورتایلی: برای ما ترکان فرهنگ و تمدن ایران مرتبه یونان برای اروپا را دارد ایلبر اروتایلی، تاریخنگار و ترکشناس نامدار ترک، در سخنرانیای در دانشگاه ازمیر به جایگاه فرهنگ ایرانی در ترکیه و پیوندهای زبان و فرهنگ و شهرآیینی ایرانی و زبان و فرهنگ ترکی پرداخت و گفت: «تاریخ گذشتهی ایران در دنیا جایی مستثنا دارد. فرهنگ ترکی و زبان ترکی نسبت به فرهنگ ایرانی یک فرهنگ روستایی است. ایران استاد ما است و ترکان در خدمت […]
- نفوذ زبان و ادبیات فارسی در قلمرو عثمانی زندهیاد دکتر محمد امین ریاحی: زبان فارسی در آسیای صغیر چندین سده زبان رسمی بود و طبقۀ مبرز بدان سخن میگفتند و شعر میسرودند و کتاب مینوشتند. نامهنویسی به فارسی بود، وعظ و تدریس به فارسی بود، و در آن دیار، هزاران نسخه از متنهای فارسی را استنساخ کردهاند. اینها همگی اسناد گویایی از نفوذ زبان فارسی در آن سرزمین است. نفوذ فارسی منحصر […]
- «برتریِ زبانِ پارسی بر زبانهای دیگر» از کمال پاشا نویسندهی ترک پارسیانجمن: کمال پاشازاده از بزرگان و دانشمندان و ادیبانِ عثمانی و از دوستدارانِ زبانِ پارسی بود. وی در زمانِ سلطان سلیم به پیروی از گلستانِ سعدی «نگارستان» را نوشت و فرهنگی به نامِ «دقایقالحقایق» در دشواریهای زبانِ پارسی فراهم آورد و نبیگی در واژههای پارسیِ عربیشده و نیز این نبیگ را که دربارهی برتریِ زبانِ کهنسالِ پارسی بر همهی […]
این کار نیک جای بسی ارج گُزاری دارد.
با نگاهی به گُذشته نه چندان دور از خاور هندوستان تا باختر فرمان فرمایی اوسمانی (عثمانی) زبان پارسی زبان رَسمی و آیینی و فرهنگی بود و اگر پای انگلیسی ها به این پهنه باز نمی شد هم اکنون زبان پارسی شاید پُرگوینده ترین و پیش رفته ترین زبان جهان به شمار می آمد.