چند واژه از استاد مهمد مُغدم
شهربراز: در «تاریخ شاهنشاهی هخامنشیان» نوشتهی ا. ت. اومستد که در سال ١٣۴٠ زندهیاد دکتر محمد مقدم (یا آنسان که خود مینوشت: مهمد مغدم) به پارسی برگردانده است این واژههای زیبا را یافتم.
شهربراز: در «تاریخ شاهنشاهی هخامنشیان» نوشتهی ا. ت. اومستد که در سال ١٣۴٠ زندهیاد دکتر محمد مقدم (یا آنسان که خود مینوشت: مهمد مغدم) به پارسی برگردانده است این واژههای زیبا را یافتم.
سردبیر پارسیانجمن: زبانها و گویشهای ایرانی گنجینهای ارزشمند و پشتوانهای سترگ برای زبان پارسیاند که با بررسی آنها بسیاری از ناشناختههای زبانشناختی زدوده و با واکاوی این کانهای پرگوهر بخشهای ناشناختهای از فرهنگ ایرانشهر بازشناسی میشود. زینروست که فرهنگ کوچک پارسی ـ بلوچی، بلوچی ـ پارسی نخستین نبیگی[=کتابی] است که در بخش زبانهای ایرانیکِ «پارسیانجمن» چاپ میشود.
شهربراز: یکی از داستانهای کوتاه و زیبای محمدعلی جمالزاده داستانی است به نام «فارسی شِکر است». در این داستان دو دسته از مردم به خوبی نشان داده میشوند: یکی، گروهی تازیزده که همهی واژههای سخنانشان تازی است و گمان میکنند اینگونه سخنگفتن نشانهی برتری و دانش است. و گروه دوم فرنگیمآبهای غربزده است که همهی سخنانشان فرنگی است.
ترانه جفرودی: آماج دکتر افشار از نوشتن و گردآوری این فرهنگنامه، زنده کردن کارواژههایِ زیبایِ فارسی دری و آگاهانیدَن پدیدهیِ عقبنشینیِ تاریخیِ کارواژههایِ سادهیِ پارسی در برابرِ کارواژههایِ مرکب ساختگی (جَعلی) است؛ که بخشِ چشمگیری از این کارواژههای مرکب از یک واژهی عربی و کارواژهی کمکی فارسی ساخته شدهاند.
نامه پهلوانی (خودآموز خط و زبان پهلوی اشکانی، ساسانی) گزارش فریدون جنیدی است که برای نخستین بار در سال ۱۳۶۰ از سوی نشر بلخ، وابسته به بنیاد نیشابور، چاپپخش شد. این مادَیان[=کتاب] با انگیزه آموزش زبان پهلوی به همگان نوشته شده و در آغاز، دبیرهی پارسیگ[=پهلوی] و پس از آن دستور زبان پارسیگ آموزش داده شدهاست.
در این فرسته میتوانید مادیانِ[=کتاب] «مفرد و جمع و معرفه و نکره» (طرح دستور زبان فارسی – ۵) نوشتهی دکتر محمد معین را که دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۷ چاپ کرده است، دریافت کنید.
داریوش آشوری در گفتوگو با مهدی جامی: من هوادارِ به کار بردنِ واژههایِ اصیلِ فارسیام که به ضربِ قلمِ منشیانِ درباری و «علما» و «فضلا» جای خود را بیهوده به سیلِ واژههای عربیتبار سپرده اند. از واژههایِ عربیتبار آنچه را که ضروری باشد به کار میبرم. امّا، بهخلافِ عادت و روشِ دیرینهای که برای فضلفروشی صرف و نحوِ عربی را نیز همراهِ آنها وارد فارسی میکرد، میکوشم آنها را بنا به دستور زبانِ فارسی به کار گیرم.
زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن نوشتهی ژاله آموزگار و زندهیاد احمد تفضلی است که زندهیاد ایرج وامقی این نبیگ[=کتاب] را در جستار زیر بررسیده و شناسانده است.
فرهنگ انگلیسی- اوستا دستور کاووسجی کانگا در ۱۹۰۹ در مومبای هندوستان چاپ شده است و با گذشت بیش از یکسده از چاپ آن، برجستهترین فرهنگ اوستایی است که در دست داریم. نگاه پارسیانجمن برای توانمندسازی زبان پارسی از آغاز به سرچشمههای پارسی: زبانهای اوستایی و پارسیگ[=پهلوی] بوده است. بنیاد این زبانها یکی است و بایسته است که پارسی از همین سرچشمههای جاودانی خود، شاداب و خرم بماند.
یدالله منصوری: کهن ترین فرهنگهای برجایمانده زبان پهلوی به نامهای اوئیم ایوک و فرهنگ پهلویک به دوران ساسانیان میرسد. وجه تسمیه فرهنگ اوئیم ایوک این است که نخستین سرواژه آن اوئیم، واژهای اوستایی به معنی «یک»، است و در برابر آن ایوک، واژهای پهلوی باز به معنی «یک» آمده است. این یک فرهنگ اوستایی به پهلوی است. در این فرهنگ، ۱۰۰۰ واژه اوستایی به ۲۲۵۰ واژه پهلوی برگردانده شده است.