ساخت فرهنگ از دانش‌واژه‌ها [= اصطلاحات] پیشینه‌ای دراز در ایران‌زمین و در زبان‌های پارسی و پارسیگ [= پهلوی] دارد. در سده‌ی کنونی نیز در زمینه‌ی دانش‌واژه‌های فلسفی، واژه‌نامه‌های مهندی [= مهمی] فراهم شده است. در ویراست ۲ کتاب فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی که در اینجا برای بارگیری نهاده شده است، کتاب‌هایی که تا سال ۱۳۶۷ واگانده [= منتشر] شده‌اند، دیده می‌شود که شمارشان به ۵۳۵ کتاب می‌رسد.
شهربراز: آیین نامه‌نگاری -یکی از آثار ادبی بازمانده از دوران ساسانیان- همان گونه که از نامش برمی‌آید راهنمایی است برای نامه‌نگاری در خطاب به کسان گوناگون در جایگاه‌های اجتماعی و سیاسی گوناگون (مانند شاهان و فرمانروایان و پدر و برادر و فرزند) و نیز برای رخدادهای گوناگونی (چون پیروزی یا درگذشت نزدیکان یا برای درخواست یاری به هنگام مشکل و تنگدستی و مانند آن).
«زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی» کتابی پژوهشی است نوشتۀ دکتر محمدامین ریاحی. این کتاب نخستین‌بار در سال ۱۳۶۹ در تهران چاپ شده‌است.
«واژه‌های فارسیِ عربی‌شده» فرهنگ‌واره‌ای است که به بررسی واژه‌های پارسی درون‌شده در زبان عربی می‌پردازد و از ریشه‌ها و چگونگی دگرگونی این واژه‌ها سخن می‌گوید. این کتاب را «ادّی الشیر» در سال ۱۹۰۸ در بیروت به چاپ رسانده است. الشیر که به زبان‌های پارسی، کردی، لاتین، فرانسوی، عربی، عبری، کلدانی و ترکی چیره بود، در جنگ جهانی نخست به دست ترکان کشته شد.
حیات نعمت، شاعر و پژوهشگر سمرقندی، فرهنگی از واژگان آثار مولانا جلال‌الدین بلخی را آماده کرده و برای چاپ به وزارت فرهنگ تاجیکستان سپرده است. شمسیه قاسم پیش از بازگشت حیات نعمت به سمرقند به دیدار او رفته و در گفت‌وگو از کار و کوشش‌های او در زمان بودنش در تاجیکستان جویا شده است که در زیر می‌خوانید.
شهربراز: «واژه‌های ایرانی در زبان سوئدی» در سال ۱۳۷۴ خ. در سوئد به دست دکتر حسین آذران نخعی نگاشته شده اما چاپ نخست آن به سال ۱۳۸۲ خ. در تهران انجام شده است. اینگونه بررسی‌های زبان‌شناسیک بسیار سودمند و برای شناخت زبان‌های ایرانی و نیز پیوندهای آنها با دیگر زبان‌های خانواده‌ی هندواروپایی مهم‌اند.
مهدی جامی: نویسنده می‌گوید که کوشیده است «در حد امکان همه لغات فارسی اصیل را که مطلبی قابل توجه درباره وجه اشتقاق آنها به دست آمده است» در این فرهنگ گرد آورد. بنابرین اصل کار او پژوهش و گردآوری نوشته‌های ریشه‌شناسان و سپس تنظیم روشمند آنها و افزودن پژوهشهای خود بر این مجموعه است.
شهربراز: بیشتر ما با نفوذ زبان عربی بر زبان پارسی و وام‌واژه‌های عربی وارد شده در زبان پارسی آشناییم؛ اما شاید ندانیم که زبان عربی هم واژه‌های فراوانی از زبان پارسی به وام گرفته است؛ اما در فراروند وام‌گیری چنان واژه‌های پارسی را به هم ریخته و از شکل اصلی خود دور کرده که گاهی یافتن واژه‌های پارسی برای زبان‌شناسان هم دشوار است.
کتاب «فارسی: اینجا و اکنون» را انتشارات Mage در آمریکا (واشنگتن) در دو جلد (آشنایی با زبان فارسی و دوره میانی Intermediate زبان فارسی) همراه با نسخه صوتی در سال ۲۰۱۳و تابستان ۲۰۱۴ چاپ کرده است.
آماج این کتاب نشان دادن ریشه‌های هندواروپایی واژه‌های پارسی ناب است. نویسنده (منوچهر آریان‌پور کاشانی) در بیشتر فِتادها [= موارد] کوشیده است تا از راه پارسی به پهلوی و سپس اوستایی و پارسی باستان و در فرجام به ریشه‌های هندواروپایی واژه برسد.