بُن‌نامه‌ی مَصدرهای زبانِ فارسی‌ دَری

ترانه جفرودی: آماج دکتر افشار از نوشتن و گردآوری این فرهنگنامه، زنده کردن کارواژه‌هایِ زیبایِ فارسی دری و آگاهانیدَن پدیده‌یِ عقب‌نشینیِ تاریخیِ کارواژه‌هایِ ساده‌یِ پارسی در برابرِ کارواژه‌هایِ مرکب ساختگی (جَعلی) است؛ که بخشِ چشمگیری از این کارواژه‌های مرکب از یک واژه‌ی عربی و کارواژه‌‌ی کمکی فارسی ساخته شده‌اند.

بارگیری «دستور معاصر زبان دری»

دستور معاصر زبان دری نوشته‌ی زنده‌یاد محمدنسیم نگهت سعیدی است که نخستین بار در سال ۱۳۴۶ خورشیدی در کابل چاپ شد. این دستور میان دستورنویسی‌های ترادادی[=سنتی] و نوین جای می‌گیرد.

مشکل «یا» ی نکره و عدد «یک» در فارسی امروز

دکتر مجتبی منشی‌زاده: یکی از‌ نادرستی‌هایی‌ که‌ به تازگی در زبان گفتاری و نوشتاری فارسی رواج یافته، کاربرد نادرست و نابجای واژه «یک» است. به نظر‌ می‌رسد که این نادرستی از راه ترجمه‌ وارد زبان ‌فارسی شده باشد و کسانی هم‌ از روی ناآگاهی به‌ دستور‌ زبان ‌فارسی آن را در گفتار و نوشتار رواج داده‌اند.

نگاهی به تَرم‌شناسی دستور زبان پارسی

سامان حسنی: می‌بایست گروهی از کسانی که بر «دستور زبان پارسی» چیرگی دارند و با روش دانشیک واژه‌سازی آشنایند، گرد هم آیند. نخست یک فهرست از همه‌ی واژه‌های مورد نیاز دستور زبان فراهم آورند. آنگاه همه‌ی واژه‌هایی را که تا کنون فرهنگستان یکم، دوم و دیگر کسان برای دستور زبان ساخته‌اند، گرد آورده و با در نگر داشتن همه‌ی نکته‌های دستوری و با هم‌سنجی با زبان‌های هم‌خانواده، واژه‌های در خور را برگزینند یا بسازند.

بارگیری «توصیف ساختمان دستورزبان فارسی» باطنی

«توصیف ساختمان دستورزبان فارسی» نوشته‌ی «محمدرضا باطنی» بر پایه‌ی موشکافی و واکاوی نزدیک به ۱۱ هزار جمله‌ی پارسی امروزی است که از نبیگها، روزنامه‌ها و نوشته‌های گوناگون برداشته و کوشیده شده تا پیوندهای ساختمانی زبان پارسی روشن شود.

بحثی درباره‌ی صرف فعل در زبان علمی فارسی

دکتر محمد حیدری ملایری- زبان علمی فارسی در گرایش جدید خود بسوی توانایی و غنای بیشتر … معادل اصطلاحهای واضح علمی را می‌سازد. از اینرو، تنها معنایی که مثلا به مصدر «آبیدن» در علم داده شده این است: «ترکیب کردن با آب».

دیدگاهِ انگلس درباره‌ی زبان، دبیره و ادبِ پارسی در نامه‌اش به مارکس

گزارش و گردانش بزرگمهرِ لقمان: از این چند هفته‌ای که خویشتن را درگیرِ نمایشهای اوشَسْتَریان (مشرقیان) کرده‌ام برایِ یادگیریِ زبانِ پارسی بهره برده‌ام. از زبانِ عربی گریزانم، از رویِ بیزاریِ ذاتی‌ام از زبانهای سامی، و از آن ‌روی که بی زمان نهادنِ بسیار، پیشرفت در آن شدنی نیست. در سنجش با آن، زبانِ پارسی بسیار آسان است. برایِ یادگیریِ پارسی بیشینه سه هفته زمان گذاشته‌ام. دریغا وایتلینگ پارسی نمی‌داند که اگر می‌دانست زبانِ جهانیِ آرمانی‌اش را می‌یافت.

دُژواژه چیست؟

محمد عشوری- این واژگان كه در خواندن و نوشتن دشواری‌ می‌زایند، چهره‌ی زبان را می‌آلایند و بزرگتر از همه دستور زبان را می‌گسلانند و بی‌اعتبار می‌گردانند، نام دژواژه را می‌سزند كه مفهوم واژه‌ی گزاینده و دشمن دارد.

گنجبنه‌ی رایگان «نامه‌ی فرهنگستان» و ویژه‌نامه‌های آن

«نامه‌ فرهنگستان» و «ویژه‌نامه‌های نامه‌ فرهنگستان» که برآیند کوششهای فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دربردانده‌ی زمینه‌هایی چون پژوهشهای زبانى و ادبى‌، زبان و فرهنگ ايران باستان‌، فرهنگ مردم‌، سنجشگری نوشته‌های ادبى، ادبیات تطبیقی، دستور، زبانها و گویشهای ایرانی،‌ شبه‌قاره،‌ فرهنگ‌نویسی و گویش‌شناسی است، پیشکش خوانندگان ارجمند پارسی‌انجمن می‌شود.

است یا هست؟

محمدکاظم کاظمی- “هست” بر “وجود” چیزی دلالت می‌کند و “است” بر “چگونگی” آن. هنگامی که می‌گوییم “آب هست.” یعنی این‌جا آب وجود دارد. اما هنگامی که می‌گوییم “آب سرد است.” دیگر سخن از وجود آب نیست‌، از چگونگی آن است.