نخستین فرهنگ طیفی (تزاروس!) پارسی

شهربراز- در سال ۱۳۷۷ خ. آقای جمشید فراروی کتاب روشمندی در زمینه‌ی مترادف‌ها در زبان پارسی نگاشته و آن را با هزینه‌ی خودش چاپ کرده است. نسخه‌ی برخط آن را نیز از راه «شورای عالی اطلاع‌رسانی» در اینترنت پخش کرده است. در این فرهنگ ۴۵ هزار واژه و ۹۲ هزار معنا و وابستگی هر واژه نشان داده شده است. این واژه‌ها زیر ۹۹۱ خوشه‌ی اصلی و حدود ۷۵۰۰ زیرخوشه مرتب شده‌اند.

نیروی یگانگی‌بخش زبان فارسی؛ بررسی کتاب «تاریخ و زبان در افغانستان»

فریدون جنیدی- از سوی بنیاد فرهنگی دکتر افشار یزدی نامه‌ای به نام « تاریخ و زبان در افغانستان» به چاپ رسید که دری تازه از پژوهش را در تاریخ و فرهنگ مرزی که از دو سده‌ی پیش «افغانستان» نامیده شد، باز می‌کند و برخی از پیوندهای آشکار میان مردمان دو سوی این مرز (و گاه سه‌سوی این مرز) را بازمی‌نماید.

بزرگداشت استاد سلیم نیساری برگزار می‌شود

آیین بزرگداشت استاد سلیم نیساری در «انجمن آثار و مفاخر فرهنگی» برگزار می‌شود. این آیین از برای گذشت 93 سال زندگی پربارِ زبانشناس و حافظ‌شناس و هموند پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی -استاد سلیم نیساری- و با باشندگی استادان، فرهیختگان و دوستداران دانش برگزار می‌شود.

واژه‌های تازه؛ پیشنهاده به‌جای پروپوزال

فرهنگستان زبان و ادب فارسی آخرین واژه‌های مصوب خود را در بخش واژه‌های همگانی و ویژه اعلام کرد. از جمله این واژه‌ها به «پیشنهاده» به‌جای «پروپوزال» و «سراسرنما» به‌جای «پانوراما» می‌توان اشاره کرد.

ساختارهای وندی مشتق‌های فعلی

در «ساختارهای وندی مشتق‌های فعلی»، نوشته‌ی «دکتر محسن حافظیان»، ساختارها، گونه‌های وندی و بسامد این وندها را در واژگانی که از فعل‌های ساده‌ی فارسی به دست آمده‌اند، بررسی شده‌اند. گردآیه‌ی این کتاب شامل فعل‌های ساده‌ی زبان فارسی به همراه واژگان ساخته شده بر اساس آن‌هاست که از «لغتنامه‌ی دهخدا» برگرفته شده‌اند.

ساختارشناسی فعل‌های فارسی

«ساختارشناسی فعل­‌های فارسی» پژوهش دکتر محسن حافظیان با فهرستی از ۵۸۶ فعل و ۸۵ نمایه (از فعل‌های ساده و پیشوندی و ترکیبی) برای همه‌ی دانش‌آموزان و دانشجویان زبان فارسی سودمند و کارگشاست و می‌تواند به ما در دریافت و درک بهتر زبان رسمی و ملی‌مان دید بهتری بدهد و گره‌هایی از کارهای آموزشی بگشاید.

واژه‌شناسی: ققنوس و عنقا و قو

شهربراز- استوره‌ی «ققنوس» و نوزایی او از خاکسترش را شیخ فریدالدین عطار نیشابوری در «منطق‌الطیر» خود به شعر درآورده است. ققنوس در استوره‌های یونانی درباره‌ی پرنده‌ای افسانه‌ای است به نام فونیکس. ریشه‌ی دقیق این واژه دانسته نیست. در عربی، ققنوس را عنقا گویند.

زبان فارسی و هویت نوین ایرانی در اندیشه‌های محمدعلی فروغی

محمدعلی فروغی‌: «من‌ چون‌ دوستدار ایرانم‌ و به‌ ملیت‌ ایرانی‌ دلبستگی‌ دارم‌ و ملیت‌ ایرانی‌ را مبنی‌ بر فرهنگ‌ ایرانی‌ می‌دانم‌ و نمایش‌ فرهنگ‌ ایرانی‌ به‌ زبان‌ فارسی‌ است‌ نمی‌توانم‌ دل‌ را به‌ زبان‌ فارسی‌ بسته‌ نداشته‌ باشم‌.»

دسترس، نه دسترسی!

در این یادداشت دکتر جلیل دوستخواه به راه‌یابی‌ی «دسترسی» (جای‌گزین‌ِ رایج و نادرست‌ِ «دسترس») به لغت‌نامه‌ی دهخدا در مرحله‌ی ویرایش و با استناد به دو کاربُرد‌ِ نادرستْ برگزیده! اشاره می‌کند.