نامه‌ی سرگشاده‌ی پارسی‌انجمن به شهردار تهران

به: سرور دکتر نجفی – شهردار ارجمند کلانشهر تهران

از:  کارگروه پایش پارسی‌انجمن

نهاده: درخواست کاربرد واژه‌های پارسی به جای واژه‌های بیگانه

با درود و ارج

همان گونه که آگاهی دارید، شهروندان و دولتمردان هر کشور تا آنجا که می‌توانند در راستای پشتیبانی و پاسداری از زبان ملی کشور خود می‌کوشند. در میهن گرامی ما نیز افزون بر کوششهای همیشگی و بی‌دریغ نویسندگان و سرایندگان و ادب‌دانان نهادی به نام فرهنگستان، به‌گونه‌ای ویژه، به کار واژه‌گزینی و برابریابی برای واژه‌های بیگانه می‌پردازد.

چونان‌که شهردار فرهیخته می‌دانند، واژه‌های برگزیده‌ای که فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پارسی‌انجمن و شماری از زبان‌شناسان و واژه‌شناسان پیش می‌نهند برای آنکه کاربردی همگانی یابند به پشتیبانی نهادهایی همچون شهرداری -که همه‌ی شهروندان نوشته‌ها و آموزه‌های آن را در هر کوی و کوچه و خیابان می‌بینند-، صداوسیما و دیگر سازمانها و نهادها نیازمندند؛ تا جایی که در نبود این یاری و همراهی کارِ به بار نشستن نوواژه‌های پارسی بسیار سخت‌تر خواهد بود.

از این روی، در راستای پاسداری و پالایش زبان پارسی و فرهنگ ایران‌زمین، از شهردار ارجمند پایتخت خواهشمندیم دستور فرمایند در نوشته‌ها، آگهیها، برنماها و آگهی‌نماهای کوچک و بزرگ در هر گوشه از شهر، به جای واژه‌های بیگانه، واژه‌های پارسی را به کار برند. پیشاپیش، از پُرنگری و همکاری آن جایگاه گرانمایه، همچنین از کوشش ارزنده‌ی کارکنان گرامی شهرداری پایتخت سپاسگزاریم.

در زیر شماری از برابرهای پارسی واژه‌های پُربَسامد بیگانه آورده شده است:

واژه‌ی بیگانه

واژه‌ی پارسی واژه‌ی بیگانه واژه‌ی پارسی واژه‌ی بیگانه واژه‌ی پارسی
اطلاعیه آگهی عبور گذر کافی‌شاپ نوشکده

قهوه‌سرا*

بنر برنوشته*۱

برنما*۲

عابر رهگذر رستوران خورکده

غذاخوری*

بیلبورد آگهی‌نما* معبر گذرگاه بصیرت بینش
کارواش خودروشویی* عبور و مرور رفت‌وآمد عزا سوگ
کنگره همایش* میادین میدانها عزادار سوگوار
تیم دسته تحقیق پژوهش عزاداری سوگواری
اتوبان بزرگراه* محقق پژوهشگر؛ پژوهنده قرائتخانه خوانشگاه
خروجی برون‌رو کاندیدا نامزد* انتخابات گزیدمان؛ گزینمان
استادیوم ورزشگاه* کاندیداتوری نامزدی مصرف گسارش
انتقال ترابرد ورکشاپ کارگاه آموزشی* مصرف اضافی بیش‌گساری
منتقل ترابرده کنترل واپایش* فول‌تایم پیوسته‌کار

تمام‌وقت*

نامنقول ترابردناپذیر مانیتور پایشگر*

نمایشگر

فستیوال جشنواره*
کمپین کارزار؛ پویش فیلتر پالایه سابقه پیشینه
تور گشت* تکنولوژی فناوری* بورس بهابازار*
توریست گردشگر* صنعت ساختاوری وبسایت تارنما؛ تارسیت

وبگاه*

توریسم گردشگری* ترقی پیشرفت ایمیل رایانامه
لوگو نشان‌واره* تنزل پسرفت آدرس ایمیل رایانشانی
مارک نشان کمیته کارگروه* عضو هموند
برند بازرنام

نمانام*

لینک تارپیوند عضویت هموندی

کپی

رونوشت

روگرفت*

محیط زیست زیستگاه، زیست‌بوم حق عضویت

هموندانه

* نشانگرِ واژه‌های مصوب فرهنگستان سوم (فرهنگستان کنونی) است.

۱. هدارش/ تعریف فرهنگستان از واژه‌ی «برنوشته»: پارچه‌ای بلند که بر آن نوشته‌ای درج شده است و آن را از دو سو به دست گیرند یا در جایی نصب کنند.

۲. هدارش/ تعریف فرهنگستان از واژه‌ی «برنما»: نوعی آگهی که معمولا به صورت مستطیل ثابتی در جاهای معینی از صفحه‌ی وب نمایان می‌شود.

 

نویسنده‌: ارشک امیری‌ توسّلی

 

جستارهای وابسته

3 دیدگاه فرستاده شده است.

  1. با سپاس از همه دوستداران زبان شیرین پارسی
    آنچه می بینیم این است که ناباورانه به شکل خودآگاه یا ناخودآگاه دوستان از واژه های بیگانه سود میبرند
    برخی ایرانیان دور از میهن از واژه های انگلیسی و برخی دوستان درون مرز از واژه های تازی
    استادان دانشگاه از واژه های دانشی یونانی یا انگلیسی
    چرا؟
    دلیل چیست؟
    شاید می پندارند از توده مردم باسواد ترند
    یا شاید ویژه ترند
    نه این نادرست است
    نزدیک ۵ سال است که در برون مرز زندگی میکنم
    این را دوست دارم چرا که دانشم از نیاکانم بیشتر می شوم
    زبانم را بهتر میفهمم
    درک می کنم گنجی دارم باقیمانده از بیش از ۲۵ سده
    هستند کشورانی که برای به دست آوردن ذره ای تاریخ کرور کرور هزینه میکنند
    ما کجاییم؟
    آیا به آن کمک می کنیم؟
    آیا میهن را چون مادرمان دوست می داریم؟
    یانه برایمان سر به سر است و سودایی نداریم چون سوداهایی روزمرگی
    اگر بزرگمردانی چون رودکی وفردوسی ویعقوب و لیث صفاری نبودند اکنون نه تنها به پارسی سخن نمی گفتیم بلکه نمی دانستیم پارسی چیست
    باید آنرا در پیشینه شناسی(تاریخ) می جستیم و به سان کشور های دیگر تازی سخن می گفتیم
    حال مشکل چه بود؟
    مشکل آن بود که پیشینه مان را فقط تا چندی قبل می دانستیم
    می پنداشتیم پیش از چیزی نبوده است
    نمی دانستیم مردمی که دو هزار سال پیش در میهن ما بوده اند به همان زبانی سخن میگفته اند که ما سخن میگوییم
    آری زبان نشانه فرنگ است
    زبان فقط واژه نیست، پیشینه است وهمه هویت ماست
    سخن بسیار است…..

  2. ۱۶th September 2017
    behter bod ke waje haa-ye latin ra ba dabere-ye Latin haem mi naweshtid, hamcho :restaurant , festival , web-site =tar-gah , tour , work shop ,stadium , cafe-shop monitor , e-mail … . chand bar naweshtam : tar-gah behter wa dorost-ter ast az tar-nema. be gosh shama gaep fero ne mi rawad.

دیدگاهی بنویسید.


*