نشست کانال‌های زبان و ادب فارسی دربارهٔ جایگاه و نقش فرهنگستان

3 دیدگاه فرستاده شده است.

1. با دُرود
   این نِشَست وَ دیدگاهِ نِشینَندِگان اَش مایه یِ خورسَندی ست.
   دَر زیر بَرایِ چَند واژه یِ اَربی وَ یِک اَروپایی دَر نِوِشته یِ بالا بَرابَرنَهادِهایِ پارسی پیش نهاد می گَردَد :
   کانال = اَز بُنیاد واژه ای پارسی وَ اَز سِتاکِ کَن ( کَندَن ) وَ پَس وَندِ نام سازِ – آل ( مانَندِ : رَوال اَز رَفتَن یا رَویدَن ) بَرساخته شُده اَست که می تَوان به چِهرِ : کَنال اَز آن بَهره گِرِفت.بایا به گُفت اَست که مینه یِ آغازین کَندَن= نَهادَن اَست.
   اَدَب : واژه ای پارسی ست که هَم خوشه با واژه های : دَبیره ، دَبِستان، دَبیرِستان ، دَبیر ، دیبا ، دیباچه ، دیوان ( دیوانِ حافِظ)، دیوانه (دَر پارسی پَرمانه یِ رَوان پَریش دریافته می شَوَد وَلی بَرنَمایه به کَسی دارَد که نِویسَنده وَ دَبیر وَ به زَبانِ اِمروزی روشَن اَندیش اَست) وَ مینه یِ نِوِشته وَ خَت ( خَط) می دَهَد .
   نَقش = نَغش ، نَگش (واتِ ق پارسی نَبوده وَ یِک واتِ آمیزه ای اَز : غ وَ خ می باشَد که دَر زَبانِ پارسی به آوا دَرنِمی آیَد‌.( نَگش دِگَردیسیده یِ نِگاشت اَست.)
   مُدیر = این واژه با این واگویی اَرَبی و اَز ریشه یِ دَوَرَ بَرساخته شُده (مانَندِ : مُعین اَز عَیَنَ ، مُشیر اَز شَوَرَ وَ …) وَلی به دیسِ مَدیر اَز ریشه یِ اَندیشه ( پارسیِ میانه : هومَد = اَندیشه یِ نیک) وَ با ساختار نام – پَس وَندِ کُنَندِگی – ایر مانَندِ : دَبیر یا پَس وَندِ کُهَن تَرِ آن – اَر : شوهَر ، پِدَر ، خاهَر( خواهَر) ، بَرادَر، مادَر بَرساخته شُده که می تَوان دَر پارسیِ اِمروز : مَدیر یا مَدَر واگویید.
   اَگَرچه واژه هایی هَم چون : گَردانَنده ، چَرخانَنده را هَم می تَوان به کار گِرِفت.
   اِداره = این واژه اَز بُن پارسی وَ به چهرهای : اَواره ، اَیاره هَم آمَده که گویا اَز بیخت/بیزه ( اَصل) اَماره بوده که دارای ریشه یِ مار دَر شُماره وَ آمار به مینه یِ رَقَم وَ عَدَد وَ دَر مینه یِ دویوم حِساب کَردَن اَست ، دیس اِماره یا اَماره پیش نَهاد می شَوَد.
   اِداره کُنَنده = با نِگَرِش به اَفروزانِش( توضیح) بالا : اِمارَنده یا اَمارَنده یا اِمارِشگَر
   عَرَبی = اَرَبی ( دَر زَبانِ پارسی واتِ ع به سِدا دَرنِمی آیَد) ، تِی زی (زاده یِ تِی)
   مَطرَح = هَر چَند گُفته شُده که ریشه یِ طَرَحَ وام واژه دَر زَبانِ اَرَبی ست وَ هَم ریشه با واژه ها یِ اِنگِلیسیِ : throw= اَنداختَن وَ mattress که مَطرَح دَر ریختارِ مَفعَل مانَندِ : مَطبَخ ، مَشهَد وَ .‌‌..بوده که نام جای اَست که به پارسی : مَطرَح = جایِ اَنداختَن ، اَنداختگاه ، اَندازِشگاه می تَوان نامید.
   بَرابَرنَهاد هایِ دیگَر دَر آمیخته یِ مَطرَح شُده :
   فَرااَنداخته ، فَرانَهاده ، فَرااَفکَنده ، فَراگُزاشته
   پیش اَنداخته ، پیش اَفکَنده ، پیش گَزاشته ، پیش آوَرده ، پیش کِشیده.
   اِجرا = این واژه یِ اَرَبی اَز ریشه یِ جَرَیَ وَ بَرساخته های آن دَر پارسی : اِجرا ، جاری ، جَریان ، ماجِرا ، مُجری ، موجِر ، مُستاجِر ، اِستیجار ، اِجاره ست .
   می تَوان اَز کارپایه یِ واداریِ : رَواندَن بَرایِ ساخت بَرابَرنَهادی اَز آن بَهره گِرِفت :اِجرا = رَوانِش.
   گویا واژه یِ جاری می تَوانَد شار دَر آمیخته یِ آبشارِ پارسی باشَد که دَر شَریان هَم اَرَبیده گَشته اَست که بایَد بیش تَر پَژوهیده شَوَد.
   مُصَوَّب = واژه ای اَرَبی اَز ریشه یِ صَوَبَ به هَمراهِ بَرساخته هایَش به پارسی دَرآمده :
   صَواب ، استِصواب ، تَصویب ، …
   بَرابَرنَهادها : پَزیرُفته ، پِی گُزیده ، واگُزیده، راستی آزموده ، پِی راشته ، اَفراسته( راست= راشت)
   صِدا = واژه ای پارسی که اَرَبیده گَشته : سِدا ، هَم ریشه با واژه یِ اِنگِلیسی :sound) sou(n)d )
   قوم گَرایانه = تیره گَرایانه ، ویس گَرایانه
   عَرَبی مآبانه = اَرَبی وارانه
   شِرکَت کُنَندِگان = فَرارِسَندِگان ، فَراآمَدِگان
   مُحافِظه کاری = پیراپوشَندِگی ، پَراپوشانَندِگی ، پیرابَستاری ، پَرابَستاری ، پیرابَندانَندِگی
   مُخاطَب = واژه یِ پارسیِ اَرَبیده شُده اَز هوخت : هو- خت = گُفتار نیک : واژه یِ خُت اَز اوخ < وَخ< وَز< واز< آوا/ آواز نِمونه : فُروختَن : فُر- اوخ – ت – اَن : با سِدا وَ آواز چیزی یا کالایی را فُروختَن اَست یا اوش دَر سُروش: سُر- اوش یا فُروش : فُر- اوش ؛ می تَوان اَز اوختَن یا اوشیدَن یا خُتَن یا خُتیدَن واژه ای دَرخور وَ شایِسته بَرساخت .
   عَوامِل ( عامِل) = سازه ها ، کَردیز ها( کَرد- ایز ) ، دازه ها ( داختَن ، دازیدَن به مینه یِ کَردَن اَست)
   نِسبی = فَراخور
   تایید = پِی ایستانی ، پِی نِشینانی ، پِی ایستاند ، پِی نِشیناند
   دَر حالی که = دَر هالی که
   سِپاس اَز خانِش ( خوانِش) نِوِشته .

   پاسخ

2. پارسی را پاس بِداریم
   با دُرود
   دَر نِمونه یِ زیر تَوانایی پارسیِ سَره نِشان داده شُده اَست . تَرانِویسیِ گُزاره یِ سپاس ( سوره یِ حَمد ) اَز سَروَر مُحَمَد حُسِینِ روحانی :
   به نامِ ایزَدِ بُزُرگوارِ مِهرَبان ⭐
   سِپاس به ایزَدِ جَهانیان ⭐بُزُرگوارِ مِهرَبان⭐
   پادِشاهِ روزِ رَستاخیز⭐تو را اَست سَر به آستان نَهادَن اَم ⭐وَ اَز تو خواستارِ یاری اَم⭐به راهِ راست رَه نَما تو باش⭐به راهِ آن کَسان که داده ای نَواخت ها⭐نَه راهِ آن کَسان که خَشمِ تو اَست بَهره شان ⭐وَ رَه سِپُردِگانِ دَر تَباه

   پاسخ

3. Dorud
   Dust e gerâmi, majid ba nazd e mâ andar pâygâh e mehr e mihan beâid.

   پاسخ