زبان فارسی، رضاشاه، میرزا حسن رشدیه

مهدی تدینی:‌ «مردمی‌ترین» مدرسه‌ای که در ایران ساخته شد، بدون کمک علمای دین و نهادهای دولتی، مدرسۀ رشدیه بود. پرسشم این است که رشدیه در مدرسه‌هایی که در ایروان و تبریز ساخت، «به» چه زبانی تدریس می‌کرد؟ روزی که رشدیه مدرسه‌اش را در ایروان تأسیس کرد، آن کسی که قرار بود نیم‌قرن بعد رضاشاه شود، طفلی چهار پنج ساله بود. آیا رشدیه دچار شووینیسم بود؟ ایرانشهری و ناسیونالیست بود؟ شاید هم زنده‌یاد رشدیه چهل سال قبل از موسولینی فاشیست بوده! چنین حرف‌هایی حتی در قالب طنز هم شرم‌آور است. رشدیه همان کاری را کرد که از گذشته‌های دور در ایران می‌شد.

نقش و جایگاه زبان پارسی در قزاقستان؛ گذشته، امروز و آینده

غالیه قمبربیکوا (سراستاد خاورشناسی در دانشگاه ملی فارابی قزاقستان): زبان پارسی همچنان در جایگاه زیباترین زبان خاورزمین خواهد درخشید. آثار سخنوران پارسی‌گو همیشه توجه پژوهشگران سراسر جهان را به خود جلب خواهند کرد، چون آنها به موضوع‌هایی پرداخته بودند که امروز هم مطرح است و تازگی دارد.

قوم‌گرایی و زبان مادری در ایران در گفت‌وگو با گارنیک آساتوریان (۱)

در این گفت‌وگوی حشمت رئیسی با گارنیک آساتوریان، او به پدیده‌ی قوم‌گرایی در ایران و موضوع زبان مادری می‌پردازد و در آغاز روشن می‌کند که بسیاری از دیدگاههای کژی که درباره‌ی ایران هست به علت سوء تفاهم در اصطلاحاتی مانند اقلیت/ اکثریت، قوم و … است.

زبانِ پارسی در روزگارِ صفویان: بارگیریِ فرهنگِ ترکی به فارسیِ «نصیری»

پارسی‌انجمن: زمانِ صفویان روزگارِ نشیبِ اندیشه، فرهنگِ ایرانی و زبانِ پارسی بود و در زمانِ آنان بود که بخشی از ایرانیانِ پارسی‌زبان، مانندِ آذربایجانیان، ترک‌زبان شدند، چه صفویان هم خود ترک‌زبان بودند و هم قزلباشان که پایه‌ی سررشته‌داری‌شان بر آنان استوار بود.

زبان شیرین پارسی

پارسی‌انجمن: «زبان شیرین پارسی» سخنرانی دستور (دکتر) ژاله آموزگار است که در آیین گشایشِ انجمنِ جهانی ایرانشناسی (The International Society for Iranian Studies, ISIS) در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۰ در لس‌آنجلس بر زبان رانده شده.
این سخنرانی را در این جای ببینید و بشنوید یا بخوانید تا به چرایی شکرین بودن پارسی پی ببرید.

جستارنامگ

«جُستارنامگ» چاپ شد

پارسی‌انجمن: «جُستارنامگ» که گردآوردی از جستارهای مزدا تاج‌بخش و بزرگمهرِ لقمان است، چاپ شد.
جستارنامگ به دو بخش است: زبان‌پژوهی و ایرپژوهی.

خیام‌خوانی به شیوه‌ی هزار سالِ پیش

پارسی‌انجمن: بازخوانیِ سروده‌هایی چند از خیام، با کوشش در بازسازیِ گویشِ زمانِ خیام، فراگوییِ پارسی به شیوه‌ی هزار سالِ پیش، را با خوانشِ «الکس فورمَن»، زبانشناسِ روسی-آمریکایی، در این جای ببینید و بشنوید.

رودکی‌خوانی به شیوه‌ی زمانِ رودکی

پارسی‌انجمن: بازخوانیِ سروده‌هایی چند از رودکی، با کوشش در بازسازیِ گویشِ زمانِ رودکی، فراگوییِ پارسیِ به شیوه‌ی ۱۱ سده‌ی پیش، را با خوانشِ «الکس فورمَن»، زبانشناسِ روسی-آمریکایی، در این جای ببینید و بشنوید.

«پارسی‌نویسی» پیش‌زمینه‌ی بازسازیِ آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانشهری

بزرگمهرِ لقمان: پس از تازشِ تازیان و از میان رفتنِ دوگانه‌ی دین و شهریاری، زبانِ پارسی تنها نمودگاهِ ایرانی‌بودن و نگهدارنده‌ی آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانیان گشت. این زبان، هر چند دنباله‌ی زبانِ پارسیگ است، از آنجا که زبانِ پساتازشی است زبانی است تازش‌زده که لایه‌های واژگانی و دستوری‌اش در کشمکشی پیوسته با یکدیگرند. هم از این روست که پیش‌زمینه‌ی بازسازیِ آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانشهری بازسازی و هماهنگ‌سازیِ ساختارِ دستوری و گنجینه‌ی واژگانی پارسی است.​