بارگیری «واژه‌های ایرانی در نوشته‌های باستانی»

پارسی‌انجمن: «واژه‌های ایرانی در نوشته‌های باستانی» نوشته‌ی شهرام هدایت، زبان‌شناس و استاد پیشین دانشگاه، و دستاورد پژوهشهای وی در زمینه‌ی واژه‌های ایرانی در ۳۹ نوشته‌ی کهن به زبانهای عبری ـ آرامی ـ کلدانی است. ره‌یابی این واژه‌ها بدین نوشته‌ها، نشانه‌ای است از پیوندی که میان ایرانیان باستان و سامیان همسایه‌شان به ویژه یهودیان می‌بوده است.

بارگیری «شمار و مقدار در زبان فارسی» نشاط

پارسی‌انجمن: «شمار و مقدار در زبان فارسی» نوشته‌ی دکتر محمود نشاط است. ایشان شمار را بیشتر ازنگرِ دستوری واکاویده و بررسیده است تا ازنگرِ دگرگونیِ ساختمانِ زبان در گذرِ زمان و نیز هم‌سنجیهایِ زبان‌شناختی.

بارگیری «واژه‌نامه‌ی بندهش» بهار

پارسی‌انجمن: بُندَهِش (آغاز آفرینش: bundahišn)، نوشته‌ی فرنبغ دادگی، یکی از نبیگهای گرانسنگ زبان پارسیگ (پهلوی) است. از آنجا که بندهش به پرسشهای گوناگون هستی پرداخته دربردانده‌ی کمابیش ۳۰ هزار واژه‌ی نابِ پارسیگ در ۴۶ بخش است که هر پژوهنده‌ای را به کار آید.

بارگیری «سبک‌شناسی» بهار

پارسی‌انجمن: «محمد تقی بهار» ـ نویسنده، روزنامه‌نگار، سخن‌دان، چامه‌سرا، زبان‌شناس ـ از دانشمندان و چهره‌های برجسته‌یِ فرهنگی ایران‌زمین است. یکی از یادگارهای وی نبیگ سه پوشینه‌ای «سبک‌شناسی» یا «تاریخ تطور نثر فارسی» است.

بارگیری «زبان تازی در میان ایرانیان» تویسرکانی

پارسی‌انجمن: گسترش زبان تازی در میان ایرانیان به ویژه درآمیختگی آن با زبان فارسی که پس از برافتادن شاهنشاهی ساسانیان به دست تازیان آغاز گشته هنوز هم از میان نرفته است. چه، روزگاری چند زبان تازی زبان دین و دانش و ادب و دیوان می‌بود تا با برافتادن خلافت اسلامی بغداد این روند دگر شد و هر چند یکسره از میان نرفت لیک زبان پارسی توانست جایگاه پیشینی خود را بازیابد. زنده‌یاد دکتر قاسم تویسرکانی در این نبیگ به این روزگار ششسدواندی ساله‌ی گسترش زبان تازی پرداخته است.

بارگیری «سیری در تاریخ زبانها و ادب ایرانی» ذبیح‌الله صفا

پارسی‌انجمن: «سیری در تاریخ زبانها و ادب ایرانی» نوشته‌ی دکتر ذبیح‌الله صفا از استادان بنام دانشگاه تهران و از پژوهشگران برجسته‌ی روزگار ماست. از ایشان نبیگهایی[=کتبی] همچون «حماسه‌سرایی در ایران» و «تاریخ ادبیات در ایران» به یادگار مانده است.
استاد صفا در این نبیگ به فشردگی و کوتاهی درباره‌ی زبانهای ایرانی (باستان، میانه و نو) و نوشته‌های ادبی برجای مانده از آنها سخن گفته است.

بارگیری فرهنگ فدایی (برخی واژگان سره‌ی پارسی)

پارسی‌انجمن: فرهنگ فدایی واژه‌نامه‌ی نبیگ[=کتاب] «داستان ترکتازانِ هند» نوشته‌ی میرزا نصرالله خان فدایی اسپهانی است که به روزگار ناصرالدین شاه قاجار در هندوستان به پارسی سره نوشته و چاپ شده و سپس نگارنده‌ی آن‌ با یاری دستیار خویش، میرزا محمدعلی کشکول شیرازی، واژه‌های آن را گردآوری کرده و آن را جداگانه و به نام «فرهنگِ هر چهار کاخ داستان ترکتازانِ هند» به سال ۱۸۶۷ ترسایی در هند به گونه‌ی سنگی چاپ کرده است. در این واژه‌نامه واژه‌های سره‌ی پارسی به همراه اندکی واژه‌های دساتیری و نیز عربی و ترکی ـ مغولی گردآوری شده‌اند.

بارگیری فرهنگ «صحاح‌الفرس» پورِ هندوشاه

پارسی‌انجمن: «صحاح‌الفرس» در شمار فرهنگهای کهن پارسی و ازآنِ سده‌ی هشتم مهی است. این واژه‌نامه که نوشته‌ی محمد پور هندوشاه نخجوانی است در ۲۵ در و ۴۳۱ بخش و ۲۳۰۰ واژه فراهم شده است.

بارگیری «فرهنگ قواس»

پارسی‌انجمن: «فرهنگ قواس»، نوشته‌ی فخرالدین مبارکشاه قواس یا فخرالدین کمانگر، از فرهنگهای کهن پارسی است که در سده‌ی هفتم در پنج بخش در هندوستان نوشته شده است. نویسنده‌ی آن را باید پایه‌گذار فرهنگ‌نویسی در هندوستان به شمار آورد، چه به پیروی از این فرهنگ فرهنگهای بسیاری چون دستورالافضل (۷۴۳ مهی)، زفان گویا (پیش‌از ۸۳۷)، بحرالفضائل (۸۳۷) و شرفنامه (۸۷۸) در هندوستان نوشته شده‌اند.

بارگیری «شالوده نحو زبان فارسی» محمد پژوه

پارسی‌انجمن: «شالوده نحو زبان فارسی»، نوشته‌ی محمد پژوه، نخستین نبیگی[=کتابی] است که در این باره نوشته شده است. از ویژگیهای این نبیگ آن است که به جست‌وجوی همتاهای پارسیِ درخور برای نامگذاری واژه‌های دستور زبان برآمده و همچنین کوشیده است تا از دستور نحو زبان عربی که پیوندی با زبان پارسی ندارد دوری کند.