پارسیانجمن: گواهیها و پژوهشهای دانشمندان به استواری نشان میدهند که پیشینهی زبانِ ترکی در آذربایجان و ترکزبان شدن مردمانِ آن به کمتر از چهار سده میرسد، و پیش از ترکی، گویشِ پارسیِ آذری تا نیمهی سدهی یازدهمِ مَهی(قمری) (دستِ کم تا زمانِ شاهِ عباسِ صفوی) در همهی آذربایجان روایی داشته است. از این گویشِ پارسی نمونههایی فراوان برجای مانده است.
پارسیانجمن: استادِ زندهیاد بهرامِ فرهوشی (استادِ زبانهای ایرانی و فرهنگِ ایرانِ باستان) بر پایهی نِبیگِ استادِ زندهیاد «فردیناند یوستیِ» آلمانی این نامنامهی کوچک و ساده را که به کارِ همگان آید فراهم آورده است.
پارسیانجمن: «دستورزبانِ فارسیِ میانه» نوشتهی ایرانشناسِ روس «راستارگویوا» است که نخستین بار به سالِ ۱۳۴۷ با گردانشِ ولیاله شادان در «بنیادِ فرهنگِ ایران» چاپ شد. با از میان رفتنِ بنیادِ فرهنگِ ایران در پیِ انقلابِ اسلامی، چاپِ دومِ این دستور را «انجمنِ آثار و مفاخرِ فرهنگی» در سالِ ۱۳۷۹ بازچاپ کرد.
فریدون جنیدی: احسان بهرامی گزارنده این دفتر از بیست و چهار سال پیش آغاز به کار آن کرده بود و چون در آغاز کار بنیاد نیشابور اندیشیدم که میباید فرهنگی از واژههای اوستایی فراهم آوریم و بهتر آن است که این فرهنگ ترجمه فرهنگ کانگا باشد که گام نخست را پشت سر یک ایرانی نژاده گذاشته باشیم …
پارسیانجمن: استاد مینورسکی در این جُستار به لشکرکشی رومیان و بیزانسیان به استانِ آذربایگان میپردازد و در این میان بر برخی از جاینامهای آذربایگان و ریشهی آنها پرتو میافکند.
پارسیانجمن: زبانِ پارسه (پارسیِ باستان) زبانِ یادمانهای بر جایِ مانده از شاهنشاهانِ هخامنشی است. بیشترِ این یادمانها به دبیرهی میخیاند که بر کوهها، دیوارِ پلکانها و ستونِ کاخها، پوششِ سنگیِ تندیسها، مُهرها، آوندهای زرین و سیمین و دیگر چیزها کنده شدهاند. نوشتههای پارسه بیگمان بر پوست و لوخ(پاپیروس) و پارچه و استخوان و چوب هم بوده که در تاریخِ پرآشوب و پرتازشِ برآمده از الکسندرِ گُجسته و تازیان و ترکان و مغولان و دیگر گزندهای روزگار از میان رفتهاند.
«واژهنامهی گویش بیرجند» دربردارنده ی ۱۵ هزار واژه است که در گویش بیرجند و پیرامون آن رواج دارد و به همین روی «واژهنامه»ی گویش بیرجند نامیده شده است.
پارسیانجمن: «فرهنگِ تازی به پارسی» گردآوردِ استادِ زندهیاد بدیعالزمان فروزانفر، چاپ شدهی فرهنگستان به سالِ ۱۳۱۹، است. این فرهنگ، اگر بهترین نباشد، بیگمان یکی از بهترین فرهنگهایی است که در این زمینه نوشته شده است، ولی دریغ که در پیِ رخدادِ شومِ شهریورِ ۱۳۲۰ و تازشِ ویرانگرانهی بیگانگان به ایران و فروپاشیِ شیرازهی کشور و بسته شدنِ فرهنگستان، دنبالهی این فرهنگ نیز پی گرفته نشد و کارِ آن برایِ همیشه بر زمین ماند.
پارسیانجمن: زندهیاد مشکور کوشیده است تا از راهِ این فرهنگ آن واژههای ایرانی را که از راهِ زبانهای سامی به عربی اندر شدهاند روشن سازد.
پارسیانجمن: «تاریخِ زبانِ فارسی» را استادِ زندهیاد محسنِ ابوالقاسمی در سه بخش گرد آورده است: بخشِ نخست به زبانِ پارسی در روزگارِ باستان (پارسه) پردازد که از هزارهی نخست پیشاترسایی تا فروافتادنِ هخامنشیان را در بر میگیرد. بخشِ دوم با زبانِ پارسی در روزگارِ میانه (پارسیگ)، از فروافتادنِ هخامنشیان تا برآمدنِ صفاریان، سروکار دارد. بخشِ سوم هم ویژهی روزگارِ نو (پارسیِ دری/ پارسیِ نو) است: از آغاز صفاریان تا به امروز.