به پیشبازِ شبِ چله میرویم
ایرانشهریان بر این باورند که در شبِ چله درازترین نبرد با اهریمن درخواهد گرفت. زینرو، برای یاری به پیروزیِ روشنایی، خوانی از واپسین میوههای پاییزی میگسترند و بر گردِ آتش از شام تا بام به شادی میگذرانند.
ایرانشهریان بر این باورند که در شبِ چله درازترین نبرد با اهریمن درخواهد گرفت. زینرو، برای یاری به پیروزیِ روشنایی، خوانی از واپسین میوههای پاییزی میگسترند و بر گردِ آتش از شام تا بام به شادی میگذرانند.
رهامِ اشه، گردانشِ مزدا (مریمِ) تاجبخش و بزرگمهرِ لقمان: واژهی پارسیگِ ērān (ایران) به چمِ «آریاییان» است، و ērānšahr (ایرانشهر) نامِ شاهنشاهیِ ایران بود به روزگارِ ساسانیان.
پارسیانجمن: به زمانِ ساسانیان دو نهادِ آموزش و پرورشِ کودکان بود: دبیرستان و هیربدستان. کارِ دبیرستان آموزشِ خواندن و نوشتن بود و کارِ هیربدستان آموزش برای مُغ گشتن.
در دنباله، سخنانِ «رهام اشه» دربارهی آموزش و پرورش در ایرانِ باستان را میبینید و میشنوید. گفتارِ ایشان نو و یکسره برپایهی نوشتههای باستانیِ برجایمانده است.
گفتوگو دربارۀ زبانِ پارسیِ تاجیکی بیستواندی سال است که در تاجیکستان دنبال میشود. امروزه کشورهایی چون ایران، افغانستان و تاجیکستان هستند که سرچشمۀ فرهنگشان زبانِ پارسی است. لیک، امروز، کسانی این باور را گسترش میدهند که زبانِ تاجیکان چیزی دیگر است. چنین گفتوگوهایی دربارهی پارسی دری نیز هست. در این باره با استاد امید جَیهانی، زبانشناس، گفتوگو کردهایم.
پارسیانجمن: در این جُستار استاد زندهیاد مرتضی ثاقبفر به جایگاهِ زبان، فلسفه و دانش در ایرانِ باستان میپردازد و نشان میدهد چگونه اخگرهای این دانش و فرهنگ به جهانِ اسلام نیز رسید ـ تا آنجا که نزدیکِ ۹۰ درسد دانشمندانِ جهانِ اسلام از ایرانزمین بودند.
دکتر پرویز ناتل خانلری: نوروز یکی از نشانههای ملیت ماست. نوروز یکی از روزهای تجلی روح ایرانی است. نوروز برهان این دعوی است که ایران، با همهی سالخوردگی، هنوز جوان و نیرومند است.
احمد کسروی: «جنبش زبان فارسی که نتیجه کوششهای چندین کسان است یگانه آسیب آن همانا بیمایگی نویسندگان و تندروی ایشان میباشد. … برای جلوگیری از این آسیب باید ازیکسو کار را با شکیبایی و آرامی پیش برد و ازسوی دیگر، کتابهای باستان را که ازجمله آنها کتابهای پهلوی است دردسترس نویسندگان گذاشت.»
پارسیانجمن: «گویاییِ ارستو» از پاولِ پارسی ـ فرزانه (فیلسوف) و گویاییدانِ (منطقدانِ) ایرانِ باستان و استادِ فرزانگیِ (فلسفهی) خسرو انوشیروان ساسانی ـ برای نخستینبار با گردانشِ بزرگمهرِ لقمان چاپ شد.
نبیگِ (کتابِ) «گویاییِ ارستو» دربردارندهی سه گفتار از پاولِ پارسی است که به شاه خسرو انوشیروان پیشکش شده است.
بزرگمهرِ لقمان این سه گفتارِ پاول پارسی را به پارسیِ ناب گردانده و واژهنامهای سهزبانه (پارسی ـ انگلیسی ـ پارسیگ) نیز برای این نبیگ فراهمیده است.
پارسیانجمن: میرزا فتحعلی آخوندزاده (بنیادگذارِ اندیشهی سنجشگرانه[=انتقادی] و پدر نمایشنامهنویسی و ایرانگراییِ نوین) در نامهای به شاهزاده میرزا جلالالدوله، نویسندۀ نامۀ خسروان که تاریخ ایران باستان را به پارسی سره نوشته بود، چنین نگاشته است …