هارولد بیلی و زبان خُتَنی
شهربراز- سر هارولد والتر بیلی از ایرانشناسان برجسته روزگار ما بود که در زنده کردن فرهنگ و زبان ایرانی ختنی نقش بسیار مهمی داشت.
شهربراز- سر هارولد والتر بیلی از ایرانشناسان برجسته روزگار ما بود که در زنده کردن فرهنگ و زبان ایرانی ختنی نقش بسیار مهمی داشت.
«نامه فرهنگستان» و «ویژهنامههای نامه فرهنگستان» که برآیند کوششهای فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دربرداندهی زمینههایی چون پژوهشهای زبانى و ادبى، زبان و فرهنگ ايران باستان، فرهنگ مردم، سنجشگری نوشتههای ادبى، ادبیات تطبیقی، دستور، زبانها و گویشهای ایرانی، شبهقاره، فرهنگنویسی و گویششناسی است، پیشکش خوانندگان ارجمند پارسیانجمن میشود.
«تاریخ زبان فارسی» برجاماندهای گرانسنگ و ماندگار از استاد زندهیاد دکتر «پرویز ناتل خانلری» – پژوهشگر، ادبدان، چامهسرا، زبانشناس و سیاستمدار- است که تنها نبیگِ پایه در این زمینه نیز به شمار میآید.
شهربراز: زبان مردم آذربایجان مانند باقی مردم ایران از خانوادهی زبانهای ایرانی بوده که به خاطر ساکن شدن ترکمانان و ترکان و به ویژه از دوران صفویان اندک اندک به زبان ترکی تبدیل شده است و البته این ترکی به خاطر زیرچینههای (substrata) زبانی و فرهنگی سخنگویان خود بسیار زیر تاثیر پارسی است.
«خط و فرهنگ» (ایرانکوده شماره 8)، نوشتهی استاد زندهیاد «ذبیح بهروز» است که بخشهایی از آن پیشتر در «پارسیانجمن» در دو بخش به دیدهی خوانندگان ارجمند رسید و اکنون پویش (اسکن) این نسک خواندنی را پیشکش شما گرامیان میکنیم. آماج بهروز از نوشتن این نسک، آموزاندن خطی ست که خود ساخته است و بر این باور بود که با یادگیری این خط میتوان کلید آموختن همهی خطوط کهن و نو را فراگرفت.
آموختن زبان اوستایی که یکی از کهنترین زبانهای آریایی است، نه تنها برای زبانشناسان بایایی به سزایی دارد که همواره یکی از دغدغههای ایرانشناسان، پژوهشگران و ایرانیان شیفتهی تاریخ و مطالعهی زبانها و فرهنگ و جهانبینی ایرانیان باستان بوده است.
نویسندهی «زبان و ادبیات پهلوی (فارسی میانه)» زندهیاد «جهانگیر تاوادیاست که در بخشهای گوناگون کتاب به بررسی و اعتبارسنجی نوشتههای موجود در زبان پهلوی میپردازد. نامهی تنسر به گشنسپ را نیز در آغاز سدهی هفتم قمری، پور اسفندیار از عربی به فارسی ترجمه کرده و آن را در تاریخ طبرستان خود گنجانیده است.
دینْکرد یا دینکرت کتاب سترگی است به زبان پارسی میانه «پهلوی» که آن را به درستی «دانشنامهی مَزْدَیَسْنی» یا «درسنامهی دین مزدایی (زرتشتی)» خواندهاند. «پارسیانجمن» ازآنرو که دینکرد افزون بر دانش نیاکانمان گنجینهای پربار از واژگان ایرانی ست، آن را برای بارگیری پیشنهاد میکند.
كارگاه آموزشی زبانها و گویشهای ایرانی از سوی گروه فرهنگ و زبانهای باستانی از سوم تا چهاردهم اسفندماه 1392 برگزار میشود. این کارگاهها با دبیری علمی دكتر محمود جعفری دهقی و دكتر سالومه غلامی و با باشندگی و سخنرانی دكتر غلامحسین كریمی دوستان، دكتر محمد دبیرمقدم، دكتر آلبرتو كانترا، دكتر حسن رضایی باغ بیدی و دكتر كارلو چرتی برگزار خواهد شد.
«زبان پارسی میانه» برای نزدیک به ۱۰۰۰ سال (در زمان اشکانیان و ساسانیان) تا پیش از تازش عربها، در ایران روایی داشته است. پارسی میانه، همسانی بسیار فراوانی چه از دیدگاه واژگانی و چه از دید دستوری با پارسی امروزین دارد و با اندکی تیزنگری میتوان آن را دریافت. پارسی میانه گنجینه بسیار ارزشمندی از واژگان پارسی را در بر دارد که بسیاری از این واژگان هنوز به گونه دست نخورده در پارسی امروزین به کار میروند.