Боргирии «Фарҳанги вожаҳои форсии сара барои вожаҳои арабӣ дар форсии муосир»

Фарида Розӣ: Чи беҳтар, ки мо ҳам бикӯшем ба забони гузаштаи худ то он ҷо, ки шуданист бозгардем ва вожаҳои зебо ва содаеро, ки дархури фаҳми гурӯҳи бештаре аз мардум аст ва аз ёд рафта, аз навиштаҳои боарзиш пайдо кунем ва онҳоро зинда гардонем ва забони зебои порсиро пурбортар ва густурдатар созем. Ҳар чи вожаи бештаре дошта бошем, забон тавонотар, нивиштан .зеботар ва бозгӯ кардани мафоҳим осонтар хоҳад шуд

Боргирии «Вожаномаи гӯишии бахтиёрии чаҳорланг»

Порсӣ Анҷуман: Аз рӯзгорони дур дар сарзамини паҳновари Эрон гӯишҳои эронии фаровоне будаанд, ки имрӯза бисёре аз онҳо аз миён рафтаанд ва нишонае ҳам аз онҳо бар ҷой намондааст. Имрӯза низ, бо шитоби дигаргуниҳо, гӯишҳои эронии фаровоне дар остонаи нобудианд.

Буми бахтиёрӣ ва устони Луристон, бо кӯҳҳои сар бар осмон сойида, гузаргоҳҳои танг ва мардону занони далер, камтар тозиши душманон ва бегонагонро ба худ дида ва камубеш гӯиши онон дастнахӯрдатар мондааст.

Киё, Содиқ (1357); Вожаҳои форсии миёна дар ҳашт вожаномаи форсӣ; Фарҳангистони забони Эрон.

Боргирии «Вожаҳои форсии миёна дар ҳашт вожаномаи форсӣ»-и Киё

Порсӣ Анҷуман: Дастур(дуктур) Содиқи Киё устоди пешини забони порсиг (паҳлавӣ) дар Донишгоҳи Теҳрон ва фирнишини Фарҳангистони забони Эрон буд. Ӯ дар ин дафтар вожаҳое, ки ба ъунвони вожаи паҳлавӣ дар ҳашт вожаномаи форсӣ ёд гардида гирдоварӣ кардааст ва дар поёни он огоҳиҳое, ки дар бораи забони паҳлавӣ дар бархе аз ин вожаномаҳо омада ба гунаи пайвастӣ бо номи «Огоҳиҳои пароганда дар бораи забони паҳлавӣ» афзудааст.

Нуроӣ, Алӣ (1401); Фарҳанги решаи луғоти форсӣ. Омрико, Ҷилибрис.

Боргирии «Фарҳанги решаи луғоти форсӣ»-и Нуроӣ

Порсӣ Анҷуман: «Фарҳанги решаи луғоти форсӣ, бо намудори муштаққот» гирдоварии дуктур Алии Нуроӣ аст. Ӯ бо пижӯҳиш дар решаҳои вожаҳои форсӣ ва ҷустуҷӯи куҳантарин дисаҳои шинохташудаи онҳо дар бунхонҳо(манобеъ)-и гуногун, додаҳое бисёр дар бораи ҷудомад(иштиқоқ) ва пайванди онҳо бо вожаҳои ҳамрешаашон дар дигар забонҳо гирдоварӣ карда ва онҳоро ба гунаи намудори дарахтӣ барои ҳар реша кашидааст то хонандагон бо як нигоҳ битавонанд ҳамаи ҷудомадҳои як решаро ба як ҷой бибинанд.

Нуроӣ, Алӣ (1401); Масири иштиқоқи луғоти форсӣ. Омрико. Ҷилибрис.

Боргирии «Масири иштиқоқи луғоти форсӣ»-и Нуроӣ

Порсӣ Анҷуман: «Масири иштиқоқи луғоти форсӣ» гирдоварии дуктур Алӣ Нуроӣ аст.

Ӯ худ дар пешгуфтор дар бораи ин набигаш (китобаш) чунин навиштааст:

«Дар солҳои гузашта, иттилоъоти нисбатан густурдае дар бораи қадимитарин решаҳои шинохташуда луғоти форсиро аз мароҷеъ ва маохизи гуногун ҷамъоварӣ карда ва дар қолаби шаҷараномаҳое барои ҳар реша тарсим ва дар чанд китоб, аз ҷумла «Фарҳанги решаи луғоти форсӣ» бо намудори муштаққот мунташир кардам…

Рӯйовариши шаҳрвандони Эрон ба «Зардуштнома», сурудаи чомасарои тоҷикистонӣ

Порсӣ Анҷуман: Чопи нахусти нибег (китоб)-и «Зардуштнома», сурудаи чомасарои тоҷикистонӣ Меҳроспанди Отбиён, ки нашри «Шӯрофарин» дар 370 рӯя ва бо пӯшинаи нарм дар дастраси пижӯҳандагон ва дӯстдорони фарҳанги эронию забони порсӣ ниҳода, бо рӯйовариш (истиқбол)-и фаровони шаҳрвандони Эрон рӯбарӯ шуд.

Наврӯзонаи Порсӣ Анҷуман: Овонибеги “Калила ва Димна”

Порсӣ Анҷуман ба фархундагии фаро расиданни ҷашни шукӯҳманди “Наврӯз”, овонибеги (китоби савтии) “Калила ва Димна”-ро ба хонандагони арҷмандаш, наврӯзона, пешкаш мекунад. Бошад, ки соли пеши рӯ соле фархунда дар паҳнаи Эроншаҳр ва саршор аз шодӣ барои эрониён ва эронитаборон дар ҳар куҷои ин гетии паҳновар бошанд.

Боргирии «Фарҳанги Ҷаҳонгирӣ»

Донишмандон ва фарҳангнивисони гузашта Фарҳанги Ҷаҳонгириро аз беҳтарин ва бавандатарин (ҷомеътарин) фарҳангҳои порсӣ донистаанд, ки бар пояи 53 фарҳанги пеш аз худ нивишта шудааст. Нивисандаи фарҳанг, Мирҷамолуддин Ҳусейн ибни Фахруддин Ҳасани Инҷуи Шерозӣ, чунон як забоншинос, дигаргунии воҷҳо ва вожаҳоро гузориш мекунад ва нивиштаҳои ҳамаи гӯяндагон ва нивисандагонеро, ки дар паҳнаи паҳновари забони порсии он рӯзгор номвар будаанд, ба чашми як забони ягона менигарад.

Шаҳрестãниҳã-ӣ Êрãншаҳр

<Пед куст-ӣ Хварãсãн> Самарганд шаҳрестãн Каюс-ӣ Кавãдãн бун фраганд, Сйãваш-ӣ Каюсãн бê-фразãмêнид. (3) Кайҳöсрö-ӣ Сйãвашãн ãнöҳ зãд, у-ш варзãванд ãташ Ваҳрãм ãнöҳ нишãст. (4) Пас Зардушт дêн ãвурд. Аз фрамãн-ӣ Виштãсп-шãҳ ҳазãр-у-двêст фрагард пед дêндибӣрӣҳ пед тахтагӣҳã заррêн канд уд нибишт уд пед ганз-ӣ ҳãн ãташ ниҳãд. (5) Уд пас гузастаг Сукандер сухт, уд андар ö драйãб абганд. Сугуд-ӣ ҳафт-ãшйãн: У-ш ҳафт-ãшйãнӣҳ êд кӯ ҳафт хвадãй ãшйãн андар буд: êк ҳãн-ӣ Ҷим…

Ҷумҳурии дурӯғини ‘Озарбойҷон’ 

Порсӣ Анҷуман: Сарзамине, ки имрӯз дар болои рӯди Арас ҷой дорад ва «Озарбойҷон» номида мешавад, то садаҳои пеш (то 1918) ҳеҷ гоҳ бад-ин ном хонда нашуда ва «Аррон»/«Олбониё» ном доштааст. Ин номи дурӯғинро душманони ториху фарҳанг ва якпорчагии Эрон ба раҳбарии Истолин бар ин паҳнаи эронӣ ниҳоданд, то ҳар гоҳ бихоҳанд, Эронро зери фишор бигузоранд. Ҳарчанд аз ҳамон замон доноёни Эрон бад-ин дурӯғ вокуниш нишон додаанд, вале то кунун коре аз пеш набурдаанд.

1 2 3 7