زبان فارسی از آشوب تا سامان

دکتر جلیل دوستخواه- بر ماست که درهمه‌ی کاربُردهای زبان، بیشترین دقّت را به خرج دهیم و از هرگونه آشفته‌کاری و بی‌بند و باری در گفتار و نوشتار خودداری ورزیم و از راه دادن تعبیرها و ترکیب‌های بیگانه با ساختار و هنجار زبان به بافت آن و عرضه‌داشت گفتارها و نوشتارهای درهم جوش و ملقمه‌وار بپرهیزیم.

قانونمندی واژه‌ها در «فرهنگ وندهای زبان فارسی»

در فرهنگ وندهای زبان فارسی که پژوهش دکتر ضیاالدین هاجری است، نزدیك به 700 وند (پیشوند، میانوند و پسوند) یا وندواره‌های زبان فارسی بررسی شده است. این فرهنگ دربردارنده‌ی جدول نشانه‌های آوا نگاری، كوتاه‌واره‌ها، نشانه‌ها و فهرست وندهای كتاب و کتابنامه است.

ریشه‌شناسی نام چهار فصل

شهربراز- در این جستار به بررسی ریشه‌شناسی نام چهار فصل سال در زبان پارسی و دیگر زبان‌های هندواروپایی می‌پردازم.

چند پیشنهاد برای بهبود فرهنگ دهخدا

شهربراز- بی‌گمان، فرهنگ دهخدا یکی از آثار سُترگ زبان پارسی است و شادروان علی‌اکبر دهخدا حق بزرگی بر گردن تمام پارسی‌گویان و پارسی‌نویسان دارد؛ اما آنچه امروزه به صورت فرهنگ دهخدا در دست ماست، مانند هر کاری که در گذشته انجام گرفته است، ایرادهایی دارد که گاهی برای کارهای پژوهشی و زبان‌شناسی مشکل می‌سازد. در این جستار به چند مورد به کوتاهی اشاره می‌کنم.

همسانی‌های زبان ایتالیایی و فارسی از زبان ایرانشناس ایتالیایی

پروفسور کارلو ساکونه: ایتالیایی و فارسی مملو از حروف آوایی و مصوّت هستند که قادرند حالتی آهنگین و جذاب به آنان ببخشند، درست برخلاف زبان‌هایی مانند عربی و آلمانی که زبان‌هایی سرسخت و خشن هستند. همین امر باعث می‌شود از این دو زبان به عنوان زبان‌های مناسب برای آواز خواندن یاد شود.

بدون فرتور

صندلی‌های خالی دانشگاه‌ها را در اختیار فارسی‌زبانان و ایرانی‌تباران قرار دهید

سالانه امکان دانش‌آموختگی را در اختیار چند ده هزار تن از فارسی‌زبانان و مشتاقان زبان فارسی یا هم‌تباران و هم‌فرهنگان خود در کشورهای حوزه‌ فرهنگ ایرانی قرار دهیم. این کار می‌تواند گام بلندی در راستای آشنایی با تاریخ و فرهنگ مشترک و گسترش زبان فارسی در کشورهای «جهانِ نوروز» باشد.

پسوندهای گم‌شده

مسعود ارشادی‌فر و مهران ارشادی‌فر- پسوندها و پیشوندها از گوشه‌های بنیادی و واژه‌ساز زبان پارسی هستند که همواره در پژوهش‌های دستوری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند. دو پسوند “ل” و “ال” در زبان پارسی کاربرد گسترده‌ای داشته‌اند؛ ولي شوربختانه هیچ کسی در این دوره‌ی درازی که از نگارش دستور زبان پارسی می‌گذرد، چشمی به آن‌ها نداشته است.

راه‌اندازی پژوهشکده‌ای برای تقویت زبان فارسی در افغانستان

شماری از پژوهشگران در کابل نهادی ویژه را برای تقویت زبان و ادبیات فارسی در افغانستان به نام پژوهشکده زبان و ادبیات راه‌اندازی کرده‌اند. به گفته‌ی فرنشین این پژوهشکده، این نهاد با آرمان تقویت زبان و ادبیات به عنوان ابزار ارتباطی، رشد زبان و ادبیات، روشمندسازی و کاربردی کردن پژوهش‌های ادبی ایجاد شده است.