پیشینه‌ی فرهنگستان در ایران

احمد سمیعی

 

پارسی‌انجمن: در این جستار استاد احمد سمیعی (گیلانی) به پیشینه‌ی فرهنگستان در ایران می‌پردازد؛ از انجمنی که برای واژه‌سازی‌های بیشتر نظامی در ۱۳۰۳ آغاز به کار کرد تا فرهنگستانی که اکنون استوار است. هر چند این جستار نگاهی پادورزانه به سره‌گرایی دارد، لیک  از نگر بررسی‌یِ تاریخی می‌تواند فتادهایی درخور و سرنخ‌هایی درنگیدنی‌ برای هر پژوهنده‌‌‌ای فراهم آورد.

 

پیشینه‌ی فرهنگستان در ایران را از «اینجا» دریافت کنید.

 

برگرفته از: سمیعی، احمد (بهار ۱۳۷۴)؛ «سابقه‌ی فرهنگستان در ایران»؛ نامه‌ی فرهنگستان؛ سال نخست؛ شماره‌ی نخست.

 

جستارهای وابسته

  • فرهنگستان زبان و سیاست آن (۸)فرهنگستان زبان و سیاست آن (۸) استاد داریوش آشوری: سیاست فرهنگستان زبان ایران در زمینۀ بهره‌گیری از مایه‌های زبان فارسی و حتا زبانهای ایرانی برای گسترش زبان علمی ‌و فنی سیاستی است درست و ناگزیر، ولی اگر این سیاست مطلق و بی‌هیچ استثنا بخواهد اجرا شود، گرفتاریها و تنگناهای خاص خود را پیش […]
  • فرهنگستان زبان و ادب فارسی: پیشرو پیشین؛ دنباله‌روی امروزینفرهنگستان زبان و ادب فارسی: پیشرو پیشین؛ دنباله‌روی امروزین «مسعود لقمان» در این یادداشت این را می‌پرسد که چرا به جای اینکه فرهنگستان سوم، پیشرو در پژوهش‌های ریشه‌شناسی، گویش‌شناسی، زبان‌شناسی و ... باشد، کارهای مهم و اثرگذار در فضای بیرون از فرهنگستان، پژوهش و منتشر […]
  • گنجبنه‌ی رایگان «نامه‌ی فرهنگستان» و ویژه‌نامه‌های آنگنجبنه‌ی رایگان «نامه‌ی فرهنگستان» و ویژه‌نامه‌های آن «نامه‌ فرهنگستان» و «ویژه‌نامه‌های نامه‌ فرهنگستان» که برآیند کوششهای فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دربردانده‌ی زمینه‌هایی چون پژوهشهای زبانى و ادبى‌، زبان و فرهنگ ايران باستان‌، فرهنگ مردم‌، سنجشگری نوشته‌های ادبى، ادبیات تطبیقی، دستور، زبانها و گویشهای ایرانی،‌ شبه‌قاره،‌ فرهنگ‌نویسی و گویش‌شناسی است، پیشکش خوانندگان ارجمند پارسی‌انجمن […]
  • فرهنگستان کنونی حتا به پیشرفتگی فرهنگستان یکم نیست (پایانی)فرهنگستان کنونی حتا به پیشرفتگی فرهنگستان یکم نیست (پایانی) گفت‌وگوی مسعود لقمان با پروفسور محمد حیدری‌ملایری: فرهنگستان هنوز لزوم کار جدی و سازمان‌یافته را در زمینه‌ی تَرم‌شناسی درنیافته است و هنوز بر پایه‌ی برابرسازی برای تک‌واژه‌ها کار می‌کند. تازه آن هم پس از سال‌ها که واژه‌های بیگانه در میان مردم رواج یافته‌اند و هم‌چنین با این توّهم که با پارسی سنتی می‌توان پاسخگوی نیازهای زبان دقیق علمی […]
  • درنگی بر نوشته‌ی دویچه‌وله درباره‌ی نوواژگان فرهنگستاندرنگی بر نوشته‌ی دویچه‌وله درباره‌ی نوواژگان فرهنگستان پارسی‌انجمن: نوشتارهایی از این دست یا آگاهانه و از سر دشمنی با زبان پارسی است یا ناآگاهانه و از سوی کسانی نوشته می‌شود که شوربختانه به انگیزه‌های فرهنگی، سیاسی و .. ریشخند کردن زبان پارسی و فرهنگ ایرانی خود را از نشانه‌های روشنفکری می‌دانند. […]
  • بارگیری واژه‌های نو فرهنگستان ایرانبارگیری واژه‌های نو فرهنگستان ایران فرهنگستان ایران، نهادی بود که در ۲۹اردیبهشت ۱۳۱۴ برای پاسداری و پالایش زبان و دبیره‌ی پارسی به فرمان رضاشاه در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴آغاز به کار و کوششهای خود را تا سال ۱۳۳۳ دنبال کرد. آن را «فرهنگستان نخست» نیز نامیده‌اند. نخستین نشست فرهنگستان ۱۲خرداد ۱۳۱۴ به فرنشینی محمدعلی فروغی، نخست‌وزیر آن هنگام، برپا شد و تا شهریور ۱۳۲۰به درازای 6 […]

دیدگاهی بنویسید.


*