کیانوش، حسن (۱۳۸۱)؛ واژههای برابر فرهنگستان ایران؛ تهران: سروش. برگرفته از: باشگاه ادبیات.
پارسیانجمن: فرهنگستان ایران را ۲۴ تن از دانشمندان بنام در خردادماه ۱۳۱۴ برای پاسداری و پیرایش و گسترش زبان پارسی و نیز واژهسازی و واژهگزینی راهاندازی کردند. پس از شهریور ۱۳۲۰ و رو به سستی نهادن بنیادهای کشور کار فرهنگستان نیز اندکاندک پایان گرفت تا اینکه بار دیگر در آبانماه ۱۳۴۹ فرهنگستان زبان ایران با نیرویی تازه باز راهاندازی شد.
«واژههای برابر فرهنگستان ایران» گزارش پیراسته و گستردهتر «واژههای نو» فرهنگستان ایران است که پیشتر در پارسیانجمن در دسترس خوانندگان نهاده شده بود. این نِبیگ[=کتاب] دربردارندهی نزدیک به پنج هزار واژهای است که فرهنگستان نخست در زمینههای گوناگون دانشی یا همگانی برگزیده یا برساخته است.
واژههای برابر فرهنگستان ایران را از «اینجا» بارگیرید.
—————————————————
دیگر نِبیگهای «پارسیانجمن»
پارسی سره
پرتو، ابوالقاسم (۱۳۷۷)؛ واژهیاب (فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه)؛ سه دفتر؛ چاپ دوم. بارگیری دفتر نخست (۷۲۲ رویه) از«اینجا»، دفتر دوم (۷۴۶ رویه) از«اینجا»و دفتر سوم (۷۲۳ رویه) از«اینجا».
جلالی، تهمورس (۱۳۵۴)؛ فرهنگ پایه (واژههای پارسی و بیگانه زبانزد در فارسی کنونی به پارسی سره)؛ کتابخانهی ابن سینا؛ چاپ نخست. بارگیری از «اینجا» (۱۳ مگابایت).
شاملو، محسن (۱۳۵۴)؛ واژههای فارسی؛ تهران: پدیده. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).
فرهنگستان ایران (۱۳۱۹)؛ واژههای نو (از خردادماه ۱۳۱۴ تا اسفندماه ۱۳۱۹)؛ تهران: دبیرخانه فرهنگستان. بارگیری از «اینجا» (۵ مگابایت).
فرهنگستان زبان پارسی (۱۳۹۰)؛ واژهنامه پارسی سره. بارگیری از «اینجا» (۲ مگابایت).
کیانوش، حسن (۱۳۸۱)؛ واژههای برابر فرهنگستان ایران؛ تهران: سروش. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).
وحیدی، حسین (۱۳۷۵)؛ واژگان اقتصادی (انگلیسی-عربی-فارسی)؛ انتشارات تهران با همکاری ماهنامهی چیستا؛ چاپ نخست. بارگیری از «اینجا» (۵ مگابایت).
هاجری، ضیاالدین (۱۳۸۶)؛ فرهنگ بیست هزار؛ بهآفرین. بارگیری از «اینجا» (۲۴ مگابایت).
فرهنگ
آریانپور کاشانی، منوچهر (۱۳۸۴)؛ فرهنگ ریشههای هندواروپایی زبان فارسی؛ اصفهان: جهاد دانشگاهی. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).
اسدی توسی (۱۳۱۹)؛ لغت فُرس؛ پیرایشِ عباس اقبال؛ با سرمایۀ عبدالرحیم خلخالی؛ تهران: چاپخانۀ مجلس. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).
افنان، سهیل محسن (۱۹۶۹)؛ واژهنامهی فلسفی (فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه، پهلوی، یونانی و لاتین)؛ بیروت: دارالمشرق. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).
امامشوشتری، محمدعلی (۱۳۴۷)؛ فرهنگ واژههای فارسی در زبان عربی؛ تهران: انجمن آثار ملی. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).
اوحدی بلیانی، تقیالدین (۱۳۶۴)؛ سرمهی سلیمانی؛ پیرایش و گزارش محمود مدبری؛ تهران: مرکز نشر دانشگاهی. بارگیری از «اینجا» (۷ مگابایت).
برهان، محمدحسینبنخَلَف تبریزی (۱۳۴۲)؛ برهان قاطع (پنج پوشینه)؛ محمد معین؛ کتابفروشی ابنسینا.بارگیری از «اینجا».
بریجانیان، ماری و رییسی، طیبهبیگم (۱۳۷۳)؛ فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بارگیری از «اینجا» (۸ مگابایت).
پارسیانجمن (۱۳۹۵)؛ نامهای ایرانشهری؛ زیر نگر پرویز شاهچراغی؛ ویراستاران دانشیک: علیرضا حیدری و فرشید ابراهیمی؛ پارسیانجمن. بارگیری از «اینجا».
حسین، محمد بشیر؛ فهرست فعلهای فارسی با معنای آنها؛بارگیری از «اینجا» (۵ مگابایت).
حسینی مدنی تتوی، عبدالرشید پسر عبدالغفور (۱۳۳۷)؛ فرهنگ رشیدی به همراه معربات؛ دو پوشینه؛ پژوهش و ویراستاری محمد محمدلوی عباسی؛ تهران: کتابفروشی بارانی. بارگیری پوشینهی نخست از «اینجا» (در ۸۲۱ رویه و کمتر از هشت مگابایت) و پوشینهی دوم از «اینجا» (در ۷۹۹ رویه و کمتر از هشت مگابایت).
عمید، حسن (۱۳۸۹)؛ فرهنگ فارسی عمید. بارگیری از «اینجا» (۶ مگابایت).
خانلری (کیا)، زهرا (۱۳۴۸)؛ فرهنگ ادبیات فارسی؛ بنیاد فرهنگ ایران. بارگیری از «اینجا» (در ۸.۴ مگابایت و ۵۸۰ رویه).
مصاحب، غلامحسین و … (۱۳۸۱)؛ دایرهالمعارف فارسی؛ کتابهای جیبی. دفتر یکم، پیشگفتار و … | دفتر دوم، درآیه ا | دفتر سوم، درآیه ب | دفتر چهارم، درآیه پ | دفتر پنجم، درآیه ت | دفتر ششم، درآیه ث، ج و چ | دفتر هفتم، درآیه ح و خ | دفتر هشتم، درآیه د و ذ | دفتر نهم، درآیه ر، ز و ژ | دفتر دهم، درآیه س | دفتر یازدهم، درآیه ش | دفتر دوازدهم، درآیه ص، ض، ط و ظ | دفتر سیزدهم، درآیه ع و غ | دفتر چهاردهم، درآیه ف | دفتر پانزدهم، درآیه ق | دفتر شانزدهم، درآیه ک | دفتر هفدهم، درآیه گ | دفتر هیژدهم، درآیه ل | دفتر نوزدهم، درآیه م | دفتر بیستم، درآیه ن | دفتر بیستویکم، درآیه و | دفتر بیستودوم، درآیه ه و ی | دفتر بیستوسوم، فرهنگ واژهها و ترمها
معین، محمد (۱۳۸۶)؛ فرهنگ فارسی؛ دو پوشینه؛ اَدِنا. از «اینجا».
مقدم، محمد (۱۳۴۲)؛ راهنمای ریشهی فعلهای ایرانی (در زبان اوستا و فارسی باستان و فارسی کنونی)؛ علمی. بارگیری از «اینجا» (در ۵.۲ مگابایت).
نورایی، علی (۲۰۱۳)؛ فرهنگ ریشهی واژگان فارسی. بارگیری از «اینجا» (در ۲۲ مگابایت و ۸۸۴ رویه).
BARTHOLOMAE, CHRISTIAN (1904); ALTIRANISCHES WORTERBUCH; STRASSBURG. ‘Download here‘
Cheung, Johnny (2007); Etymological Dictionary of the Iranian Verb; Leiden. ‘Download here‘
تاریخ زبان پارسی
گلگلاب، حسین و کیا، صادق (۲۵۳۷)؛ فرهنگستان ایران و فرهنگستان زبان ایران؛ انتشارات فرهنگستان زبان ایران، شمارهی ۱۹. بارگیری از «اینجا».
مسکوب، شاهرخ (۱۳۸۵)؛هویت ایرانی و زبان فارسی؛ فرزان روز؛ چاپ سوم. بارگیری از «اینجا».
ناتل خانلری، پرویز (۱۳۶۵)؛ تاریخ زبان فارسیِ؛ سه پوشینه. بارگیری از «اینجا».
لوائی، محمدعلی (۱۳۱۶)؛ توانایی زبان پارسی؛ تهران: چاپخانهی مجلس شورای ملی. بارگیری از «اینجا».
دستورزبان پارسی
باطنی، محمدرضا (۱۳۴۸)؛ توصیف ساختمان دستورزبان فارسی (بر بنیاد یک نظریهی عمومی زبان)؛ امیرکبیر. بارگیری از «اینجا» (۶.۶ مگابایت).
لوائی، محمدعلی (۱۳۱۶)؛ وندهای پارسی؛ تهران: چاپخانهی مجلس شورای ملی. از «اینجا» (۴ مگابایت).
معین، محمد (۱۳۳۷) مفرد و جمع و معرفه و نکره (طرح دستور زبان فارسی – ۵)؛ دانشگاه تهران. بارگیری از «اینجا» (۱۱ مگابایت).
مشکور، محمدجواد (۱۳۵۰)؛ دستورنامه در صرف و نحو زبان پارسی؛ تهران؛ شرق؛ چاپ هفتم؛ ۳۸۷ رویه. بارگیری از «اینجا» (۳ مگابایت).
نگهت سعیدی، محمد نسیم (۱۳۹۲)؛ دستور معاصر زبان دری؛ چاپ دوم؛ کابل: نشر امیری. بارگیری از «اینجا» (۹ مگابایت).
همایونفرخ، عبدالرحیم (۱۳۶۴)؛ دستور جامع زبان فارسی؛ به کوشش رکنالدین همایونفرخ؛ علمی.بارگیری از «اینجا» (۱۷ مگابایت).
دبیره
بهروز، ذبیح (۱۳۶۳)؛ خط و فرهنگ؛ چاپ دوم؛ فروهر. بارگیری از «اینجا» (۲۳۸رویه و ۴ مگابایت).
دستور خطّ فارسى؛ فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بارگیری از «اینجا» (کمتر از یک مگابایت).
زبانها و گویشهای ایرانی
پهلوان، چنگیز (۱۳۹۲)؛ خودآموز کردی کرمانجی (مجموعهی زبانهای حوزهی تمدن ایرانی). بارگیری از «اینجا» (زیر ۱ مگابایت).
پهلوان، چنگیز (۱۳۹۲)؛ خودآموز کردی سورانی (مجموعهی زبانهای حوزهی تمدن ایرانی)؛ نشر فراز. بارگیری از «اینجا» (زیر ۱ مگابایت).
جنیدی، فریدون (۱۳۶۰)؛ نامه پهلوانی (خودآموز خط و زبان پهلوی اشکانی، ساسانی)؛ نشر بلخ. بارگیری از «اینجا» (۱۰ مگابایت).
رجایی بخارایی، احمدعلی (۱۳۷۵)؛ لهجه بخارایی؛ دانشگاه فردوسی مشهد؛ چاپ دوم. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).
فرهنگستان زبان پارسی (۱۳۹۱)؛ واژهنامه کوچک پارسی میانه. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (۱۳۹۱)؛ راهنمای گردآوری گویشها برای گنجینهی گویشهای ایرانی؛ تهران. بارگیری از «اینجا» (زیر ۱ مگابایت).
فرهوشی، بهرام (۱۳۸۱)؛ فرهنگ فارسی به پهلوی؛ دانشگاه تهران؛ چاپ سوم. بارگیری از «اینجا» (۱۶ مگابایت).
کسروی تبریزی، احمد (۱۳۲۵)؛ آذری یا زبان باستان آذربایجان. بارگیری از «اینجا» (۱ مگابایت).
مکنزی، دیوید نیل (۱۳۷۳)؛ فرهنگ کوچک زبان پهلوی؛ برگردان مهشید میرفخرایی؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بارگیری نسخه پارسی و انگلیسی از «اینجا».
ناطق، ناصح (۱۳۵۸)؛ زبان آذربایجان و وحدت ملی ایران؛ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).
هوشنگجی جاماسپجی (۱۸۶۷)؛ واژهنامهی کهن زند – پهلوی (An Old Zand-Pahlavi Glossary). بارگیری از «اینجا» (۷ مگابایت).
KAVASJI EDALJI KANGA (1909); ENGLISH-AVESTA DICTIONARY; FELLOW OF THE UNIVERSITY OF BOMBAY. ‘Download here‘
NYBERG, HENRIK SAMUEL (1974); A MANUAL OF PAHLAVI II (Ideograms, Glossary, Abbreviations, Index, Grammatical Survey, Corrigenda to Part I); Germany. ‘Download here‘
پارسی در دیگر زبانها
آذران، حسین (۱۳۸۲)؛ واژههای ایرانی در زبان سوئدی؛ نشر بلخ؛ ۲۲۸ رویه. بارگیری از «اینجا» (کمتر از ۲ مگابایت).
الشیر، السیّد ادّی (۱۳۸۶)؛ واژههای فارسیِ عربیشده، برگردان حمید طبیبیان؛ امیرکبیر. از «اینجا» (اندکی بیش از ۵ مگابایت).
ریاحی خویی، محمدامین (۱۳۶۹)؛ زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی؛ پاژنگ؛ چاپ نخست. از «اینجا» (کمتر از ۵ مگابایت).
زبانشناسی
– (۱۹۹۶)؛ نوشتههای کسروی در زمینهی زبان فارسی؛ به کوشش حسین یزدانیان؛ سوئد: کتاب ارزان؛ ۶۲۸ رویه. بارگیری از «اینجا» (۱۰.۴ مگابایت).
ناتلخانلری، پرویز (۱۳۴۷)؛ زبانشناسی و زبان فارسی؛ بنیاد فرهنگ ایران؛ چاپ سوم. بارگیری از «اینجا» (۴ مگابایت).
برای بارگیری نِبیگهای دیگر یا آشنایی بیشتر با آنها به نبیگخانهی پارسیانجمن بنگرید.
آگاهی: برای پیوند با ما میتوانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از بهروزرسانیهای تارنما میتوانید هموند رویدادنامه پارسیانجمن شوید و نیز میتوانید به تاربرگ ما در فیسبوک یا تلگرام بپیوندید.
درود
من و چندتن تا جای که بتونم از واژگان پارسی بهره میبیرم
اما برخی واژگان تازی هستندکه بشونده کارمان (وکالت) نمی توانم برابر پارسی آنها را بکار برد یا بهتر بگویم نمی دانیم که بکار ببرم
خواهشمندم سیاههای را که برایتان میفرستم برابر پارسی آن را که متناسب کار دادگستری و (وکالت) باشد، برایمان بنویسید
۱.وکیل
۲.موکل
۳.وکالت
۵.توکیل
۶.قاضی
۷.قرار(قرار معاینه محل جرم یا قرار کارشناسی)
۸.حکم
۹.اعسار
۱۰.معسر
۱۱.اصحاب دعوا
۱۲. شخص حقیقی
۱۳.شخص حقوقی
۱۴.حقوق(در چم علم حقوق)
۱۵.ابلاغ
۱۶.نکول
۱۷.اماره
۱۸.ادله
۱۹.اثبات
۲۰.ثبوت
۲۱.ولی/قیم درپارسی چم سرپرست دارند اما در علم حقوق دو چم دارند
و بسیاری واژگان دیگر ولی این واژگان کاربرد بیشتری دارند.
با درود در این بار جداسازی واژگان حقوقی از زیرگردایه(زیرمجموعه) حقوق میفرستم
دسته نخست : واژگان حقوق مدنی
۱.حقوق مدنی
۲.عقد در حقوق مدنی ( گونه ها ی عقد: بیع، وقف، وصیت، اجاره، رهن، قرض، صلح، جعاله، مزارعه، مساقات ،مضاربه، هبه، حواله ، ضمانت، نکاح، کفالت، ودیعه،عاریه،معامله )
۳.باطل (بیع فاسد باطل است)
۴.مبطل (شرط خلاف مقتضای عقدباطل و مبطل است)
۵.نافذ (عقد وصیت تا یک سوم* نافذ* است)
۶.غیر نافذ(معامله اکراهی غیر نافذ است)
۷. محجورین (صغیر،سفیه ، مجنون،مفلس)
۸.شخصیت
۹.اهلیت
۱۰.ساقط
۱۱.اموال منقول / غیرمنقول
۱۲.مال ، مالک، مالکیت،
۱۳.حق/ حق انتفاع/حق ارتفاق
۱۴.سند و ملک/ اسناد و املاک
۱۵.حیازت مباحات
۱۶.تعهد،قرارداد
۱۷.شرط، معامله فضولی
۱۸. سقوط تعهدات :
وفای به عهد/ اقاله / ابراء / تهاتر/ مالکیت مافیالذمه
١٩.غصب،اتلاف،تسبیب،استیفاء
٢٠.بیع : بایع، مبیع، ثمن، مثمن،
۲۱.خیارات:
خیار حیوان، خیار مجلس، خیارشرط، خیارتاخیر ثمن، خیار غبن، خیارعیب، خیار تدلیس، خیار تبعیض صفقه
۲۲. طلاق، نکاح
شاید بسیاری از این واژگان ایژی(تخصصی) باشند که تعریف آنها برای دست اندرکان شما دشوار باشد اما از آنجا که یکی از مهمترین رکن های هازمان ما دادگستری است بایسته است واژگان پارسی را جایگزین واژگان تازی کنیم
مهرداد گرامی، درود.
در اینباره به فرهنگ حقوقی زبان پهلوی دکتر یدالله منصوری بنگرید. دادههای بیشتر:
http://ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=2026579
تارنمای آوای خاور (پراکنشگر): http://avayekhavar.ir/products.php?id=775
دروود بسیار بر خوبان پارسی گوی،
به راستی که به موضوع بسیار مهمی اشاره کردید، پرورش و زایش واژگان پارسی را نخست بایست از قانون آغاز نمود، تا قانون ما اصلاح نشود زایش و کاربرد واژسازی جا نخواهد افتاد، افسوسمندانه بسیاری از واژگان حقوقی نه برای روشنگری و آگاهسازی مردمان از حقوق خویش بلکه بعکس برای سردرگم سازی آنان به عمد پایهریزی شده است.
برای نمونه واژه هایی همچون خراج گذار (مودی در قانون مالیات) و کارشناس خراج، ارزیاب خراج(ممیزی در قانون مالیات) چه کژی و کاستیای دارد که در قانون جایگزین نمیشوند.
ایکاش کارزاری در این زمینه بهراه بیاندازیم تا این خواست همگانی را در گوش مسئولین بلند فریاد بزنیم.
دستکم در هر زمینهی قانونی کارشناسان زبان پارسی باید به همیاری و همکاری قانونگذاران شتافته تا ضمن آسانسازی قانون به پالایش و زدایش زبان پارسی از واژگان دشوار پرداخته و دانش همگانی را در زمینه حقوق شهروندی گسترش دهند.
به راستی چگونه واژههای پارسی خود در زمینه قانون را میتوانم پیشنهاد دهم، برگی در این زمینه در وبگاه شما هست تا واژههای خود را در این زمینه پیشنهاد دهم.
درود بر شما.
این واژهها را در نوشتهای گرد آورید و به رایانشانی انجمن بفرستید.
با سپاس.
از پاسخگویی شما سپاسمندم.