پارسی‌انجمن: همگانیهای زبانی ویژگیهای ساختاری‌اند که در بیشتر زبانها همبازین[=مشترک] هستند. این همگانیها از راه بررسی و سنجش زبانها با یکدیگر شناخته می‌شوند؛ زین‌رو، در بررسیهای رده‌شناختی، بررسیهای میان‌زبانی جایگاه برجسته‌ای دارند. رده‌شناسی در این پنجاه سال بالیده است، تا آنجا که زبانشناسان آن را رویکرد سوم زبانشناسی می‌دانند.
«رده‌شناسی زبانهای ایرانی» نوشته‌ی محمد دبیرمقدم در ۱۵ بخش و دو پوشینه فراهم شده است. بخشهای نخست و دوم به رده‌شناسی و جایگاهش در دانش زبان و زبانهای ایرانی می‌پردازند. در بخشهای سوم تا چهاردهم به بررسی ۱۲ زبان ایرانی پرداخته شده است که چنین‌اند: بلوچی، دَوانی، لارستانی، تالشی، وَفسی، کردی، اورامی، لکی، دِلواری، نائینی، شهمیرزادی و تاتی. واپسین‌بخش هم «یافته‌ها و پیامدها» نام دارد.
محمد راسخ‌مهند این نبیگ را در «اینجا» شناسانده است.
آگاهی: برای پیوند با ما می‌توانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از به‌روزرسانیهای تارنما می‌توانید هموند رویدادنامه پارسی‌انجمن شوید و نیز می‌توانید به تاربرگ ما در فیس‌بوک یا تلگرام یا اینستاگرام بپیوندید.
جستارهای وابسته
بارگیری «سیری در تاریخ زبانها و ادب ایرانی» ذبیح‌الله صفا پارسی‌انجمن: «سیری در تاریخ زبانها و ادب ایرانی» نوشته‌ی دکتر ذبیح‌الله صفا از استادان بنام دانشگاه تهران و از پژوهشگران برجسته‌ی روزگار ماست. از ایشان نبیگهایی[=کتبی] همچون «حماسه‌سرایی در ایران» و «تاریخ ادبیات در ایران» به یادگار مانده است.
استاد صفا در این نبیگ به فشردگی و کوتاهی درباره‌ی زبانهای ایرانی (باستان، میانه و نو) و […]
بارگیری «وامواژه‌های ایرانی میانه غربی در زبان ارمنی» پارسی‌انجمن: زبان ارمنی از آن دست زبانهای هندواروپایی است که از زبانهای ایرانی به‌ویژه پارسی وامی بسیار ستانده است تا آنجاکه تا چندی پیش آن را یکی از زبانهای ایرانی می‌دانستند تا اینکه هنریخ هوبشمان نشان داد که این زبانِ هندواروپایی در شاخه‌ی زبانهای ایرانی […]
بارگیری واژه‌نامه‌ی ریشه‌شناختی کارواژه‌های ایرانی پارسی‌انجمن: واژه‌نامه‌ی ریشه‌شناختی کارواژه‌های ایرانی بیشتر به کارواژه‌های کهن و بنیادین زبانهای ایرانی می‌پردازد. این نبیگ[=کتاب] بخشی از پژوهشی بزرگتر است که فرجام‌آهنگ آن پی‌بردن به ریشه‌ی همه‌ی زبانهای آریایی و سپس نوشتن فرهنگی همه‌سویه برای این زبانها […]
بارگیری «راهنمای ریشه‌ی فعل‌های ایرانی» دکتر محمد مقدم پارسی‌انجمن: راهنمای ریشه‌ی فعل‌های ایرانی (در زبان اوستا و فارسی باستان و فارسی کنونی) از استاد زنده‌یاد محمد مقدم – زبانشناس برجسته‌ی ایرانی و ویژه‌کار در زبانهای ایران باستان و هموند فرهنگستان دوم- است. بنیاد این راهنما بر «واژه‌نامه‌ی ایرانی باستان» بارتولومه و «واژه‌نامه اوستا انگلیسی» کانگا گذاشته شده […]
بارگیری «تاریخچه‌ی واجهای ایرانی» بارتولومه پارسی‌انجمن: برای گردآوری داده‌های ارزنده از فرهنگ و زبان و ادب ایران باستان، میانه و نو جستارهای گوناگونی میان سالهای ۱۸۹۵ تا ۱۹۰۴ از سوی دانشمندان ایرانشناس بنام و استادان برجسته‌ی فرهنگ و زبانهای آریایی نوشته و چاپ شد که با نام «بنیاد دانشهای وابسته به زبانهای ایرانی»[=اساس فقه‌اللغه ایرانی] شناخته می‌شود و ارزش دانشی آنها تا به […]
بارگیری «فرهنگ زبان ایرانی باستان» بارتولومه پارسی‌انجمن: کریستیان بارتولومه (۱۹۲۵-۱۸۵۵ ترسایی) زبانشناس و ایرانشناس نامدار آلمانی است که از ۱۹۰۹ استاد سانسکریت و زبانشناسی دانشگاه هایدلبرگ بود. از نبیگهای وی فرهنگ زبان ایرانی باستان است که در بردارنده‌ی واژه‌های ایرانی باستان به ویژه اوستایی همراه با همتاهای آلمانی […]
درود
بسیار زیبا هست اگر ما در نوشته ها و گفتارمان از واژه های تازی پرهیز کنیم و از واژه های پارسی به جای آنان استفاده کنیم. هر چند که واژه هایی هستند که شاید جایگزینی نداشته باشند که ما میتوانیم از واژه های پیشین زبان پارسی برای آن واژه ها به کار ببریم و یا واژه ای تازه برای آن بسازیم.
با احترام