پارسیانجمن: آمیختگی زبان پارسی با زبان تازی بسیار آشکار و پُرآوازه است. هر پارسیزبانی روزانه شمار بالایی از واژگان تازی را در گفتار و نوشتار خود به کار میبرد. این آمیختگی یکسویه که بارآورد چیرگی اعراب بر سرزمینمان بوده است از رویهی واژگان فراتر رفته، بخشهایی از نحو و دستور زبان پارسی را نیز زیر هنایش [=تاثیر] خود گرفتهاست؛ تا جایی که برای نمونه ساختار جمع مکسر عربی در ناخودآگاه ذهنی پارسیزبانان نهادینه شدهاست و از همین رهگذر واژگانی چون «اساتید» و «میادین» ساخته میشود.
با این همه، این همهی داستان نیست. واقعیت آن است که زبان تازی نیز چه پیش و چه پس از تازش تازیان به ایران در دادوستدی طبیعی، واژههای بسیاری را از زبان پارسی وامگرفته است؛ اما این وامواژهها را چنان در دستگاه دستوری خود گوارده و با ویژگیهای زبانی خود هماهنگ کردهاست که بازشناختنشان گاه بسیار سخت میشود. برای نمونه واژههای «مهندس» و «هندسه» از «اندازه» پارسی و واژههای «ساذج» و «سذاجه» از واژهی «ساده» پارسی ساختهشدهاند.
دربارهی واژگان پارسی در زبان تازی از دیرباز نوشتارها و فرهنگهای بسیاری نوشتهشدهاست که از آن میان میتوان از «المعرب» جوالیقی و «واژههای فارسی عربیشده» ادّی شیر نام برد.
«واژههای فارسیالاصل در لهجهی عربی حجاز» (برگرفته از: ایراننامه؛ بهار ۱۳۶۴؛ شماره ۱۱؛ رویههای ۴۶۱ تا ۴۷۴) یکی از جستارهایی است که به بررسی شماری از واژگان پارسی در زبان تازی میپردازد. نویسندهی این جستار دکتر «محمد صدیق العوضی» -استاد دانشگاه ملک سعود- پس از بررسی راههای ورود واژگان پارسی به لهجهی حجازی زبان تازی فهرستی از واژگان پارسی را در زبان تازی به دست میدهد. در این فهرست شمار واژگانی که دربارهی نام گلها و گیاهان، ابزارها و خوراکهاست، چشمگیر است.
«واژههای فارسیالاصل در لهجهی عربی حجاز» نوشتهی دکتر «محمد صدیق العوضی» را از «اینجا» بارگیری کنید.
جستارهای وابسته
بارگیری رایگان «فرهنگ واژههای فارسی در زبان عربی» محمدعلی امام شوشتری «فرهنگ واژههای فارسی در زبان عربی»، نوشتهی «محمدعلی امام شوشتری» (زادهی ۱۲۸۱ و درگذشتهی ۱۳۵۱ خورشیدی) است. همانگونه که از نام این نسک [کتاب] برمیآید، گوشهای از پرتوافکنیهای زبان و ادب پارسی در زبان عربی را آنهم به گونهای دانشی و مستند مینمایاند که از نگر ریشههای بسیاری از واژهها در این دو زبان، ارج فراوانی […]
واژههای فارسی عربیشده شهربراز: بیشتر ما با نفوذ زبان عربی بر زبان پارسی و وامواژههای عربی وارد شده در زبان پارسی آشناییم؛ اما شاید ندانیم که زبان عربی هم واژههای فراوانی از زبان پارسی به وام گرفته است؛ اما در فراروند وامگیری چنان واژههای پارسی را به هم ریخته و از شکل اصلی خود دور کرده که گاهی یافتن واژههای پارسی برای زبانشناسان هم دشوار است. […]
خط ما، دبیرهی پارسی یا الفبای عربی «دکتر آیدین پورمسلمی» در این جستار نشان میدهد دبیرهای که اکنون زبان پارسی به آن نوشته میشود، ایرانی است و میگوید که اعراب تا آنجا که تاریخ گواه است، خط نداشتهاند و خطی که از حمیر و انبار به عربستان رفته و در زمان پیدایی اسلام نشر یافته است، عربی نیست بلکه زبان عربی به این خط نوشته میشده است و حال اینکه حتی خود ما ایرانیان این خط […]
بارگیری کتاب «واژههای فارسیِ عربیشده» ادّی الشیر «واژههای فارسیِ عربیشده» فرهنگوارهای است که به بررسی واژههای پارسی درونشده در زبان عربی میپردازد و از ریشهها و چگونگی دگرگونی این واژهها سخن میگوید. این کتاب را «ادّی الشیر» در سال ۱۹۰۸ در بیروت به چاپ رسانده است. الشیر که به زبانهای پارسی، کردی، لاتین، فرانسوی، عربی، عبری، کلدانی و ترکی چیره بود، در جنگ جهانی نخست به دست […]
زبان عربی و نقش ایرانیان شهربراز- پیش از اسلام و در زمان اسلام تعداد کسانی که در حجاز سواد خواندن و نوشتن داشتند به تعداد انگشتان دست بوده است. بنابراین طبیعی است که هیچ گونه اثر نوشتاری از آنان وجود نداشته باشد. 
شناخت واژههای پارسی از واژههای عربی سامان حسنی- در این جستار به بررسی واژههایی که به دلیل دگردیسی واکهایشان، عربی پنداشته میشوند میپردازیم. نخست دگردیسی در واکهای ویژه پارسی را بررسی میکنیم و آنگاه نگاهی خواهیم داشت به دگردیسی واژههای پارسیای که دارای یکی از واکهای ویژه زبان عربی […]
در پانویس مقاله نوشته شده بود که آقای محمد صدیق العوضی عربستانی است در حالی که ایشان ایرانی نژاد و از مهاجران ایرانی کشورهای خلیج فارس می باشد .
العوضی همان شهروندان شهر اَوز لارستان در استان فارس می باشند که در مانند اکثر مردم جنوب کشور به خاطر جنگ جهانی و قحطی و کشف حجاب در برهه های تاریخی متفاوت از ایران می روند
معمولا در کویت و عربستان و امارات و بحرین نیز هستند و بیتشر این ایرانی ها با زبان لارستانی صحبت میکنند