Ҷовиди Ашконӣ: Аз бароиши Пешдодён то Каёнён, аз ффрошуди (бомдоди) Ҳахоманишиён то фурӯшуди (шомгоҳи) Соcониён, офтоби заррини Эроншаҳр ончунон дурахшиши дерпо ва пойдоре дошт, ки ҷангҳо ва тозишҳои вайронгаре солҳои дароз натавонист гавҳари даруниашро дар гузари замон бизудояд ва аз миён бардорад. Ин гавҳарҳо, корнишони кистии шаҳрёрон, кишварбудон (шоҳон), паҳлавонон, диловарон, мӯбадон, деҳгонон ва дигар бошандагоне буд, ки тавонистанд ёдгорҳо, бармондҳо ва ёднигоштҳои худро дар дили кӯҳҳо, сангнибиштаҳо, тандисҳо, даштҳо ва донгҳо(сиккаҳо) барнамоёнаанд, то фурӯғи рухшони он, чироғи роҳи бошандагони фардои эрониён бошад.

Аббоси Салими Онгил: Сустии донишомӯзон дар нивиштан ва гуфтан (дарси забон ва адабиёти форсӣ) иллатҳое чандгонае дорад. Медонем, ки омӯзишупарвариш ниҳоди варшикаста аст: аз сурат ва муҳтавои китобҳои дарсӣ то шеваи ироаи он ва аз камсаводии муаллиф ва муаллим то умре, ки дар мадрасаҳо гум мешавад. Дар ин балбашу, ҳазфи дарси забон ва адабиёти форсӣ аз кункур ҳам бетаъсир набудааст. Ин куниш монеътарошӣ дар роҳи посдошти забони форсист…

Порсӣ Анҷуман: «Фарҳангҳои форсӣ ба форсӣ ва форсӣ ба забонҳои дигар ва фарҳангҳои мавзӯӣ ва гӯишҳои маҳаллӣ ва фарҳанги гунаҳо» гирдовардаи устоди зиндаёд Муҳаммади Дабирсёқист.

Ғолия Қамбарбеково (сарустоди ховаршиносӣ дар Донишгоҳи миллии Форобии Қаззоқистон): Забони порсӣ ҳамчунон дар ҷойгоҳи зеботарин забони ховарзамин хоҳад дурахшид. Осори суханварони порсигӯ ҳамеша таваҷҷуҳи пижӯҳишгарони саросари ҷаҳонро ба худ ҷалб хоҳанд кард, чун онҳо ба мавзўъҳое пардохта буданд, ки имрӯз ҳам матраҳ аст ва тозагӣ дорад.

Порсӣ Анҷуман: “Фарҳанги вожагони сараи порсии барсохтаи Мирҷалолуддини Каззозӣ” гирдоварӣ аз 50 нибегест, ки устод ба порсии сара нивиштаанд.

Порсӣ Анҷуман: Ҳисобӣ нишон додааст, ки забони арабӣ то 25 ҳазор реша дорад ва аз ҳар реша низ 70 ҷудомад (муштаққ) метавон гирифт ва бар ин поя беш аз ду миллиюн вожа дар ин забон наметавон сохт; ҳам бад-он гаҳ, ки забонҳои ҳиндуурупоӣ, монанди порсӣ, дорои шумори каме реша (наздики 1500) ва 250 пешванд ва наздики 600 пасванданд, ки бо афзудани онҳо ба буни реша метавон беш аз 226 миллиюн вожа сохт ва агар омехтаҳои дигар ҳам дар шумор оварда шаванд, шумори вожаҳое, ки дар порсӣ метавон сохт бекарон аст.

Дар ин гуфтугӯи Ҳишмат Раисӣ бо Горники Осотуриён, ӯ ба падидаи қавмгароӣ дар Эрон ва мавзӯъи забони модарӣ мепардозад ва дар оғоз равшан мекунад, ки бисёре аз дидгоҳҳои каже, ки дар бораи Эрон ҳаст ба иллати суъитафоҳум дар истилоҳоте монанди ақаллият/ аксарият, қавм ва … аст.

Порсӣ Анҷуман: Нибеги бисёр пижӯҳишии «Виҳрууд ва Аранг» дар бораи гетишиносии торихии сарзаминҳои Фарорӯд ва нишондиҳандаи бармондҳои дерпой ва густурдаи шаҳройин (тамаддун)-и Эрон дар он марзубум аст, ки пижӯҳишгари олмонӣ, Жузеф Моркворт, додаҳое меҳанд (муҳим) дар бораи рӯзгорони он ҷойро аз бунхонҳо (манобеъ ва маъохез) дар забонҳои гуногун дастчин ва дар ин нибеги пижӯҳишӣ овардааст.

Порсӣ Анҷуман: Устоди зиндаёд Иброҳими Пурдовуд дар ҷусторе «Отарпоткон ва Чичест ва Савалон (Сабалон) ва Сеҳанд» аз даричаи забоншиносӣ ва торих ба ин чаҳор ҷойгоҳи Эроншаҳр пардохтааст.