Вожаҳои порсӣ дар туркии истомбулӣ

Оё медонистед дар туркии истомбулӣ чанд ҳазор вожаи порсӣ ҳаст – он ҳам пас аз поксозиҳои Фарҳангистони Туркия ба дастури Ототурк?!
Дар тужи зер, аз забони Сиёмак Рустамӣ, бо чанд вожаи порсӣ дар туркии истомбулӣ, ки дар порсии имрӯз фаромӯш шудаанд, ошно шавед.

Нигоҳе ба зиндагӣ ва нивиштаҳои Восилей Обоюф

Шаҳрбароз: Яке аз тираҳои эронӣ, ки дар Қафқоз зиндагӣ мекунанд ва ҳазорон сол аст, ки ойин ва забони бостонии худро пос доштаанд, тираи эронии «ос» ё ус аст. Осҳо дар нивиштаҳои замони Сафавиён ҳам ёд шудаанд ва бо Эрони рӯзгори Сафави дар пайванд будаанд. Осҳоро ҳамсоягони гурҷишон «усет» (osset) мегӯянд ва ин ном аз роҳи забони русӣ ба забонҳои урупоӣ роҳ ёфтааст. Осҳо ба ду гурӯҳи «ирун» (iron) ва «дигурун» (digoron) бахш мешаванд. Забони онон ҳам ирун гуфта мешавад ва ду гӯиш дорад ба номҳои дигур (digor) ва ирун (iron).

Боргирии “Фарҳанги Авранг”

Порсӣ Анҷуман: «Фарҳанги Авранг» гирдовардаи Муроди Авранг аст, ки ба нивиштаи нивисанда «роҳнамои форсинависӣ бавижа барои эрониёни поксиришт [аст], ки ба забони эронӣ дилбастагӣ доранд [ва дарбардорандаи] чими бархе вожаҳои тозӣ ва тозинамо ба порсии сара ва ҷудокунандаи фарҳанг ва забони порсӣ аз вожаҳои бегона» аст.

Понтуркон ва сурудае аз Мавлоно

Шаҳрбароз: Мушкили понтуркону ноогоҳон, ҳамон гӯна ки пештар низ гуфтаам, ин аст, ки сафсата мекунанд ва чун бо адаби порсию санъатҳои адабӣ монанди маҷозу киноя ва истиора ошно нестанд ва намефаҳманд, ҳар лафзеро дар ҳамаи ҷо ба ҳамон маънои зоҳирияш мегиранд ва аз ҳарчи ба судашон набошад чашм мепӯшанд ё онро таҳриф мекунанд.

«Вирозагон» бозчоп шуд

Порсӣ Анҷуман: Чопи севуми (вироиши дувуми) «Вирозагон», ки нивиштае навёфта ба забони порсиг (паҳлавӣ) аст, бо пешгуфтор ва овонависии Раҳоми Аша чопахш шуд.

Даҳанкаҷии Толибон ба забони порсӣ дар Теҳрон

Куруши Ҷаннатӣ: Сарони Толибон дар дидор бо сарони Ҷумҳурии Исломии Эрон аз мутарҷим баҳра бурданд. Ин шояд барои бисёре хабаре кӯтоҳ ва камаҳаммият бошад; вале дӯстдорони забони порсӣ медонанд, ки ин куниши намодин то чи андоза дирангиданӣ ва нигаронкунанда аст. Толибон аз оғози рӯйи кор омаданаш нишон дод, ки бе ҳеч пардапӯшӣ сиёсати қавмиро пеш мебарад ва порсизудоӣ яке аз барҷастатарин намудҳои ин сиёсат аст.

Боргирии «Аз аҷам то порсӣ»-и Шикебии Гелонӣ

Порсӣ Анҷуман: «Аз аҷам то порсӣ» (колбудшиносии санҷишии забони аҷам ва порсӣ) дастоварди пижӯҳишии нивисанда ва пижӯҳишгари забонпизишк Ҷомии Шикебии Гелонист ва дарбардорандаи ду дафтар аст, ки бо ҳам ба рехти нибеги кунунӣ дароварда шудаанд

Фраҳвашӣ, Баҳром (1352); Фарҳанги паҳлавӣ; Донишгоҳи Теҳрон; Чопи дувум.

Боргирии «Фарҳанги паҳлавӣ»-и Фраҳвашӣ

Порсӣ Анҷуман: «Фарҳанги паҳлавӣ» гирдоварӣ ва нивиштаи Баҳроми Фраҳвашӣ аст, ки устоди зиндаёд Иброҳими Пурдовуд бар он пешгуфтор нивиштаанд.
Ҳарчанд наздик ба шаст сол аз чопи ин фарҳанг мегузарад ва то андозае ранги куҳнаги ба худ гирифтааст, бо ҳамаи ин ҳанӯз судмандиҳои худро дорад.

Аҳаммияти «Шоҳнома»-и Фирдавсӣ

Ҷалол Холиқии Мутлақ: Ҳама‏и мо ҳангоме, ки аз аҳаммияти “Шоҳнома” сухан ба миён ме‎ояд, дар ин назар иттифоқ дорем, ки “Шоҳнома” яке аз мафохири миллии мост, вале банда мутмаин ҳастам, ки агар аз сад нафар нобаргузида бипурсед, ки: «Чаро “Шоҳнома” яке аз мафохири миллии мост?», беш аз навад нафари онҳо аҳаммияти миллии “Шоҳнома”-ро дар таблиғи меҳанпарастӣ ва шарҳи пирӯзиҳои эрониён бар душманони онҳо ме‎донанд, ки тоза дар ҳамин ҷо ҳам ағлаб фаромӯш ме‎гардад, ки “Шоҳнома” саргузашти шикастҳои эрониён ҳам ҳаст ва истилоҳе, ки бар таъна мегӯянд «“Шоҳнома” охираш хуш аст», аз ҳамин ҷо бархостааст. Ба сухани дигар, вақте мо аз аҳаммияти миллии “Шоҳнома” сухан ме‎гӯем, ғолибан танҳо ба аҳаммияте, ки ин китоб барои миллияти мо дорад назар дорем, вале аҳаммияти миллии “Шоҳнома” хеле беш аз ин аст.

1 2 3 4 5 44