نرمافزارها و سامانه های پارسی
Раъно Қодирӣ: Нармафзори Дулингу 500 миллиюн корбар аз саросари ҷаҳон дорад, ки ба ройгон забонҳои гуногунро меомӯзанд. Оре, муҳим аст, ки мо битавонем забонҳои дигарро осонтар ёд бигирем, аммо муҳимтар аз он ин аст, ки мардумони дигари ҷаҳон ҳам дар шароите баробар ҳаққи баргузидани забони форсиро барои ёдгирӣ дошта бошанд. Забон даричаи пайванд аст. Забон рози пайванди дилҳост. Забони форсӣ моро раҳоӣ хоҳад бахшид ва ростии моро бозтоб хоҳад кард.
“Пайкараи форси рӯз” пайкарае аст дарбардорандаи матнҳои муъосири форсӣ, ки ба сарпарастии нигоранда дар интишороти Тисо таҳия шуда ва дарбардорандаи 127 матни форсӣ аст. Ин пайкара барои таълифи асаре бо унвони эҳтимолии “Фарҳанги форсии рӯз” гирдоварӣ шуда ва бар мабнои он нармафзоре вижаи фарҳангнивисӣ бо унвони Перлекс (1) тарроҳӣ ва омода шудааст. Барои ин ки забони бакоррафта дар пайкара забони форсии зиндаи имрӯз бошад, тамоми матнҳо аз миёни осори мансуре интихоб шудаанд, ки аз соли 1380 то 1394 нивишта шудаанд ё чопи нахусти онҳо дар ин фосилаи замонӣ будааст.
Ҳамгомӣ бо пешрафтҳои фанноварикро метавон яке аз нишонвижаҳои забонҳои рӯзомад ва донишик донист. Забони куҳани порсӣ низ барои пойисторӣ ва боландагӣ дар ҷаҳони навин бояд худро бо мавҷи пуршитоби дигаргуниҳо ва пешрафтҳои навин ҳамроҳ созад. Агар рӯзгоре барои пай бурдан ба маънои як вожа ба хариди дастикам як давраи фарҳанги вожагон ниёз буд, имрӯз ҳамон ниёзро метавон бо хариду коргузории нармафзоре сода бароварда кард. Аз ин рӯ, кӯшиш барои сохти нармафзорҳое дар заминаи забони порсӣ аз боётарин ва ниёзинтарин корҳо ба шумор меояд.
Инак аз он миён “Номаи Фарҳангистон” ва “Вижаномаҳои Номаи Фарҳангистон”, ки бароянди кӯшишҳои Фарҳангистони забону адаби форсӣ ва дарбардорандаи заминаҳое чун пажӯҳишҳои забонӣ ва адабӣ, забон ва фарҳанги Эрони бостон, фарҳанги мардум, санҷишгарии навиштаҳои адабӣ, адабиёти татбиқӣ, дастур, забонҳо ва гӯишҳои эронӣ, шибҳиқорра, фарҳангнависӣ ва гӯишшиносӣ аст, пешкаши хонандагони арҷманди Порсӣ Анҷуман мешавад.
Ҳасани Амид, фарҳангнавис, нависанда ва рӯзноманигори номдори эронӣ аст. Ў нависандаи “Фарҳанги Амид” аст, ки аз пуркорбурдтарин фарҳангҳои имрӯзи порсӣ ба шумор меояд. Ҳасани Амид дар соли 1289-и хуршедӣ дар шаҳри Машҳад чашм ба ҷаҳон гушуд. Ӯ дар ҳамон шаҳр омӯзишҳои пояиро дид ва дар ҷавонӣ ҳамванди Анҷумани адабӣ шуд ва кори рӯзноманигорӣ, нависандагиву фарҳангнависиро аз ҳамон солҳо оғоз кард.
Ҳамон гуна ки медонед, забони гуфтори мардуми Тоҷикистон, забони форсӣ аст ва мардуми ин кишвар форсиро бо чунон лаҳҷаи ширине суҳбат мекунанд, ки бар дилу ҷо менишинад. Аммо мутаассифона, мо иртиботи чандоне бо мардуми Тоҷикистон надорем. Яке аз муҳимтарин далоили ин кор тафовути хатти мардуми кишвари Тоҷикистон бо дигар форсизабонон аст. Тоҷикҳо навиштаи форсиро ҳамчунон бо хатти русӣ менависанд ва иллати онро ҳам бояд дар замоне ҷуст, ки ин кишвар таҳти сайтараи Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравӣ қарор дошт.