Гуфтугӯ бо Ҳуҷҷатии Фаҳим, созандаи нармафзори баргардони дабираи сириллик ба порсӣ

Ноҳид Зандии Содиқ

Чи гуна ба фикри тарроҳии ин нармафзор уфтодед?

Ҳамон гуна ки медонед, забони гуфтори мардуми Тоҷикистон, забони форсӣ аст ва мардуми ин кишвар форсиро бо чунон лаҳҷаи ширине суҳбат мекунанд, ки бар дилу ҷо менишинад. Аммо мутаассифона, мо иртиботи чандоне бо мардуми Тоҷикистон надорем. Яке аз муҳимтарин далоили ин кор тафовути хатти мардуми кишвари Тоҷикистон бо дигар форсизабонон аст. Тоҷикҳо навиштаи форсиро ҳамчунон бо хатти русӣ менависанд ва иллати онро ҳам бояд дар замоне ҷуст, ки ин кишвар таҳти сайтараи Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравӣ қарор дошт.

Дар он замон, ҳизби кумунист барои ин ки пайвандҳои мардумони эронинажоди сарзаминҳои ишғолшуда дар ҷангҳои Эрону Русияро бо гузашта ва фарҳанги деринашон решакан кунад, даст ба як ришта иқдомоти бунёнкани зидди фарҳангӣ зад. Намунаҳои ин иқдомот, ки метавон онро як “ҷанги фарҳангӣ” номид, мамнӯъияти анҷоми маносики қавмӣ ва мазҳабӣ ва ҳамчунин тағйири хатти ҳамаи ин ҷумҳуриҳо ба алифбои русӣ (сириллик) мушоҳида кард. Бо тағйири хат дар Тоҷикистон ва умри 70-солаи ҳукумати кумунистӣ мардуми ин диёр бо хатти деринаи худ ғариба шуданд ва натиҷа ҳамон аст, ки акнун мебинед. На мо метавонем матнҳову навиштаҳои мардуми Тоҷикистонро бихонем ва на онҳо навиштаҳои мо ва навиштаҳои гузаштагонро.

Нармафзори першиян-тоҷик, ки як нармафзори таҳти веб аст, барои осон кардани дастрасӣ ба хатти форсӣ миёни форсизабонон тарроҳӣ шудааст. Ин нармафзор ба сурати ройгон дар дастраси ҳамагон қарор дорад ва ин имконро фароҳам меоварад, ки матолиби навишташуда ба хатти сириллики тоҷикиро бо як клик ба форсӣ нависагардонӣ кунед.

Албатта, пас аз фурӯпошии Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравӣ ва истиқлоли кишвари Тоҷикистон кам-кам андешаи бозгардондани хатти форсӣ ба сомони фарҳангӣ ва дастгоҳи омӯзишии кишвар матраҳ шуд, аммо ин кор бино ба далоиле то кунун анҷом нашудааст. Ба назар намерасад, ки дар солҳои наздик ҳам шоҳиди чунин рӯйдоде бошем. Муҳимтарин иллати ин амр ҳам ин аст, ки бо тағйири якбораи хат аз русӣ ба форсӣ якшаба ҳамаи мардум бори дигар тавоноии хондан ва навиштанро аз даст дода ва бесавод хоҳанд шуд! Ба ҳамин далел, фароянди тағйири хат аз русӣ ба форсӣ агар ҳам иҷроӣ шавад, дар як раванди дарозмуддат анҷом хоҳад шуд.

Нармафзори першиян-тоҷик, ки як нармафзори таҳти веб аст, барои осон кардани дастрасӣ ба хатти форсӣ миёни форсизабонон тарроҳӣ шудааст. Ин нармафзор ба сурати ройгон дар дастраси ҳамагон қарор дорад ва ин имконро фароҳам меоварад, ки матолиби навишташуда ба хатти сириллики тоҷикиро бо як клик ба форсӣ нависагардонӣ кунед. Албатта, лозим ба зикр аст, ки истифода аз луғати “тарҷума” (translation) дар ин ҷо чандон дуруст нест, зеро тарҷума замоне иттифоқ меуфтад, ки матнеро аз як забон ба забони дигаре бармегардонем. Дар ҳоле ки дар ин мавриди хос навиштае форсӣ аст, ки бояд аз як алифбои таҳмилӣ ба алифбои аслии он бозгардад. Беҳтарин номе, ки барои ин кор метавонем ба кор барем, “нависагардонӣ” аст.

Шумо бар асоси кадом ниёз ин нармафзорро сохтед?

Дар ҳоли ҳозир бо вуҷуди интернет марзҳои сиёсӣ камранг шудааст ва шумо ба осонӣ метавонед бо мардумони дигар кишварҳо иртибот барқарор кунед. Аммо иртибот доштан бо мардуми Тоҷикистон дар фазои маҷозӣ бисёр сахту душвор аст. Бигзарем аз ин ки мизони нуфузи интернет дар ин кишвар чандон зиёд нест ва ин воқеъиятро ҳам, ки муҳтавои интернетии тавлидшуда дар Тоҷикистон ба андозаи Эрон нест, нодида бигирем. Дар ҳар ҳол, имрӯза иртиботи мо қатъ аст, чиро ки агар иртиботе барқарор буд, лоақал мардуми Тоҷикистон датрасии хубу муносибе ба офаринишҳои фарҳангӣ, илмиву ҳунарии тавлидшуда тавассути корбарони эронӣ доштанд, дар ҳоле ки алъон ин дастрасӣ бисёр душвор аст. Агар алъон ду сӯи ин иртибот – эрониён ва тоҷикон – бо хатти навиштории ҳамдигар ошно буданд, барқарории иртиботҳои фарҳангӣ, иқтисодӣ, тиҷорӣ ва… бисёр осонтар буд.

Дар охирин рӯзҳои соли 1389 тасмим гирифтам нармафзоре бисозам, ки имкони баргардони навиштаи сириллики тоҷикӣ ба навиштаи форсӣ ва навиштаи форсӣ ба хатти сириллики тоҷикиро дошта бошад. Ин талошҳо дар урдибиҳишти 1391 ба бор нишаст ва нусхаи ибтидоӣ ва қобили қабули ин нармафзор рӯи торнамое дар дастраси ҳамагон қарор гирифт.

Ман бо таваҷҷуҳ ба ин душвориҳо дар охирин рӯзҳои соли 1389 тасмим гирифтам нармафзоре бисозам, ки имкони баргардони навиштаи сириллики тоҷикӣ ба навиштаи форсӣ ва навиштаи форсӣ ба хатти сириллики тоҷикиро дошта бошад. Ин талошҳо дар урдибиҳишти 1391 ба бор нишаст ва нусхаи ибтидоӣ ва қобили қабули ин нармафзор рӯи торнамое дар дастраси ҳамагон қарор гирифт. Албатта, нусхаи ибтидоӣ аз диққати нусхаи имрӯзӣ бархӯрдор набуд ва танҳо метавонист матнҳои форсии навишташуда бо хатти сирилликро бо диққате ҳудуди 40 дарсад ба хатти форсӣ баргардонад. Дар ҳоле ки ҳамакнун диққати баргардони матни сириллики тоҷикӣ ба хатти форсӣ ҳудуди 90 дарсад аст ва ин нармафзор метавонад матни форсиро ҳам бо диққате наздик ба 40 дарсад ба хатти сириллик баргардонад. Дар ҳар ҳол, нусхаи аввалияе, ки дар урдибиҳишти 1391 дар дастрас қарор гирифт, гоми оғозин буд барои расидан ба имрӯз, ки дар ин роҳ гомҳои бузурге бардоштаем. Албатта, кори мо ҳанӯз ба поён нарасидааст ва дар заминаи баргардони хатти форсӣ ба хатти сириллик бояд ба ҷое бирасем, ки ҳамаи навиштаҳои форсиро битавон ба хатти сириллик баргардонд. Ин кори бисёр душвор ва печидае аст, аммо анҷоми он ва аз миён бардоштани ин душворӣ бисёр ширин ва лаззатбахш хоҳад буд.

Дар заминаи баргардони хатти форсӣ ба хатти сириллик бояд ба ҷое бирасем, ки ҳамаи навиштаҳои форсиро битавон ба хатти сириллик баргардонд. Ин кори бисёр душвор ва печидае аст, аммо анҷоми он ва аз миён бардоштани ин душворӣ бисёр ширин ва лаззатбахш хоҳад буд.

Оё риштаи таҳсилии Шумо дар тарроҳии ин нармафзор ба Шумо ёрӣ кардааст?

Ман дар риштаи нармафзори роёна дарс хондаам. Бешак, агар риштаи таҳсилиям ин набуд ва маҳоратҳои кофӣ дар барноманависӣ надоштам, ҳатто фикри анҷом додани ин кор дар зеҳни ман пайдо намешуд. Аммо дар канори омӯхтани барноманависӣ ва таҷруба дар ин замина алоқаи ман ба забони форсӣ ва мутолеъоте, ки заминаи шинохти забони форсӣ доштам, бисёр ба кори ман омад. Алоқамандии ман ба шинохти забони форсӣ буд, ки сабаб шуд, чандин моҳ ба кори ёдгирии алифбои сириллик бипардозам. Он ҳам бе ҳеч раҳнамое. Ин кор коре бисёр душвор буд ва кунд пеш мерафт. Аммо ба ҳар ҳол кам-кам ёд гирифтам, ки матнҳои тоҷикиро бихонам ва ҳатто матни форсиро ба хатти сириллик бинависам. Бо ба даст омадани ин тавоноӣ ангезае лозим барои сохти ин нармафзорро ба даст овардам.

Баҳрагирӣ аз ин нармафзор чи таъсире бар пайвандҳои Эрону Тоҷикистон хоҳад дошт?

Камтарин баҳрае, ки мешавад аз ин нармафзор гирифт, ин аст, ки мардум аз ахбори ду кишвар огоҳ шаванд ва ин хабарҳо пӯшида намонад. Шояд бовари ин нукта сахт бошад, ки бисёре аз мардуми Тоҷикистон намедонанд, ки эрониён ҳашт сол даргири ҷанг бо Ироқ будаанд ва албатта, ба ҳамин шева, эрониён ҳам намедонанд, ки мардуми Тоҷикистон пас аз фурӯпошии Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравӣ гирифтори ҷанги дохилӣ шуданд. Вуҷуди ин нармафзор лоақал ин заминаро барои хабарнигорони пойгоҳҳои хабарии ду кишвар фароҳам мекунад, ки битавонанд хабари ду кишварро бе воситаи хабаргузориҳои ғарбӣ ва аз забони якдигар нақли қавл кунанд. Мутаассифона, ва бо камоли таассуф, имрӯза танҳо пойгоҳи хабарӣ, ки ахборро ҳамзамон ба ду хатти форсӣ ва сириллик мунташир мекунад, пойгоҳи Би-би-сии Форсӣ аст ва ин дар ҳолест, ки пойгоҳҳои хабарии даруни кишварамон метавонистанд аз имконоти қобили дастрас ва ройгони нармафзори Першиян-тоҷик истифода кунанд ва тавлидоти фарҳангиву хабарии муносиб барои мухотабони тоҷики худ дар ҷаҳони форсизабон мунташир кунанд. Худи ман ба бисёре аз ин пойгоҳҳои хабарӣ пешниҳоди ҳамкорӣ додам, вале ҳечгоҳ ва ҳеч вақт посухе аз онҳо дарёфт накардам.

Шояд бовари ин нукта сахт бошад, ки бисёре аз мардуми Тоҷикистон намедонанд, ки эрониён ҳашт сол даргири ҷанг бо Ироқ будаанд ва албатта, ба ҳамин шева, эрониён ҳам намедонанд, ки мардуми Тоҷикистон пас аз фурӯпошии Иттиҳоди Ҷамоҳири Шӯравӣ гирифтори ҷанги дохилӣ шуданд.

Дар ҳар ҳол, ман медонам, ки ин нармафзор рӯйи торнамое мустақар шуда, тавонистааст шуморе аз фарҳангиёни тоҷикро ба худ ҷалб кунад ва ҷолиб ин ҷост, ки бештари ин фархеҳтагон шоъир буда ва хатти форсиро бароҳатӣ мехонанду менависанд. Бо ин ҳол, бештари афрод дар веблогҳояшон нишонии пойгоҳи Першиян-тоҷикро дар бахши “пайвандҳо”-и худ овардаанд. Албатта корбарони эронӣ ҳам, ки аз пойгоҳи Першиян-тоҷик барои тарҷумаи ахбори кишвари Тоҷикистон истифода мекунанд, кам нестанд. Ман аз чанд тан аз онҳо паёмҳои сипосгузорӣ дарёфт кардаам, ки дар он аз ин ки ба воситаи ин торнамо бо ашъори чанд тан аз шоъирони тоҷик ошно шудаанд, аз ман ташаккур кардаанд. Албатта, бештари ин ташаккурҳо ҳам марбут ба ошноӣ бо осори Лоиқ Шеръалӣ, шоъири фақиди тоҷик, аст. Бад нест бидонем, ки номаи Лоиқ Шеръалӣ ба Фарҳангистони забону адабиёти форсӣ дар бораи талош барои аз миён бардоштани мушкили яксон набудани хатти форсӣ ҷузви асноди муҳимми Фарҳангистони забони форсӣ аст. Воқеъан ҳайф аст, ки ҳаммеҳанони мо дар Эрон бо ашъори зебои шоъирони муъосири тоҷик ошно нашаванд. Ба ҳамин гуна, мардуми Тоҷикистон ҳам камтар тавонистаанд аз дастовардҳои адабиёти муъосири Эрон баҳраманд шаванд.

Оё пеш аз ин ки Шумо ин нармафзорро тарроҳӣ кунед, дар ин замина коре анҷом шудааст? Агар намунаҳои мушобеҳе аз ин нармафзор вуҷуд дорад, бартарии кори Шумо дар чист?

Мутаассифона, ва бо камоли таассуф, имрӯза танҳо пойгоҳи хабарӣ, ки ахборро ҳамзамон ба ду хатти форсӣ ва сириллик мунташир мекунад, пойгоҳи Би-би-сии Форсӣ аст ва ин дар ҳолест, ки пойгоҳҳои хабарии даруни кишварамон метавонистанд аз имконоти қобили дастрас ва ройгони нармафзори Першиян-тоҷик истифода кунанд ва тавлидоти фарҳангиву хабарии муносиб барои мухотабони тоҷики худ дар ҷаҳони форсизабон мунташир кунанд. Худи ман ба бисёре аз ин пойгоҳҳои хабарӣ пешниҳоди ҳамкорӣ додам, вале ҳечгоҳ ва ҳеч вақт посухе аз онҳо дарёфт накардам.

Нармафзоре, ки ман сохтаам, чандин намунаи рақиб дорад, ки албатта, ҳеч як аз онҳо ба сурати ройгон дар дастрас нестанд ва бештари онҳо танҳо имкони табдили хатти сириллики тоҷикӣ ба хатти форсиро доранд. Дар ҳоли ҳозир нармафзоре, ки ман сохтаам, аз лиҳози диққат ва аз ҳама муҳимтар, ройгон будан ва дар дастрас будан барои ҳамагон берақиб аст.

Шумо нармафзорро дар куҷо ба фурӯш мерасонед? Оё тарроҳии ин нармафзор барои Шумо даромаде доштааст?

Ҳамон гуна ки қаблан гуфтам, ин нармафзор дар интернет дар дастраси ҳамагон қарор дорад. Ин кор ва маҷмӯъаи талошҳоеро, ки барои он анҷом додаам, ба форсизабонони ҷаҳон тақдим кардаам. Умедворам ва мутмаин ҳастам, ки ин кор ба дарди хелеҳо хоҳад хӯрд ва аз кори бисёре аз афрод мушкилкушоӣ мекунад, чиро ки имрӯза дар ҷаҳони иттилоъот зиндагӣ мекунем ва ин доштани иттилоъот аст, ки сабаб мешавад битавонем зинда бимонем, рушд кунем ва аз зиндагӣ лаззат бибарем.

Дар бораи фурӯши ин нармафзор ва даромад аз он ҳам бояд бигӯям, ки оғозу идомаи ин кор бо ангезаҳои молӣ набуд. Ҳадафу нияти ман пайванд додани миллатҳои Эрон, Афғонистон ва Тоҷикистон бо якдигар буд. Фикр мекунам худи ин ҳадаф ба андозае зебову бузург ҳаст, ки ҷое барои масоили молӣ ва андешаи касби суд ва манфиъат нагзорад. Аммо ҳақиқатан дӯст доштам, ки аз роҳи фурӯши ин нармафзор даромаде ҳам доштам, то ҳам бисёр зудтар ин нармафзорро комил кунам ва ҳам ин ки пружеҳои дигареро оғоз кунам. Албатта, то ин лаҳза ин даромад муҳаққақ нашудааст.

Ҳайф аст, ки ҳаммеҳанонам дар Эрон бо ашъори зебои шоъирони муъосири тоҷик ошно нашаванд. Ба ҳамин гуна, мардуми Тоҷикистон ҳам камтар тавонистаанд аз дастовардҳои адабиёти муъосири Эрон баҳраманд шаванд.

Забони имрӯзини форсии тоҷикӣ чи қадар метавонад ба кори саломати забони форсӣ биёяд? Ба иборати дигар, чи қадар метавон аз гунҷоишҳои забони форсии тоҷикӣ барои нерӯмандтар кардани забони форсии имрӯз баҳра гирифт?

Дар ин ҷо шумо ба нуктаи қобили тааммул ва зарифе ишора кардед. Воқеъият ин аст, ки дар забони форсии тоҷикӣ бахше аз зарфиятҳо ва латофатҳои забони форсӣ зинда мондааст ва баръакс, забони форсии тоҷикӣ ҳам ба иллати дурафтодагии сиёсӣ ва марзӣ аз бисёре аз дастовардҳои забони форсии имрӯз дар Эрон маҳрум мондааст. Гоҳе ман аз шунидани баъзе ибороти тоҷикӣ ба ваҷд меоям. Албатта, гоҳе ҳам мебинам, ки гӯишварони забони форсии тоҷикӣ баробарниҳоде барои бисёре аз иборатҳо ва баргардонҳои зебои форсии Эрони имрӯз дар даст надоранд.

Дар сохти ин нармафзор чи ниҳодҳое башумо кумак карданд?

Ман тарҳи худам барои сохти ин нармафзорро бо бисёре аз ниҳодҳои марбут, монанди Вазорати иршод ва фарҳанги исломӣ ва ҳамчунин, Фарҳангистони забону адаби форсӣ дар миён гузоштам ва воқеъан ва баҳақ таваққӯъ доштам, ки аз ин пешниҳод ҳимоят кунанд. Аммо, шӯрбахтона, то кунун ин иттифоқ науфтодааст. Бисёр бароям шигифтовар аст, ки ҳамаи масъулон, вақте бо масъулони тоҷикӣ ҳамкалом мешаванд, орзӯи рафъи ин душвориро доранд ва суҳбатҳо мекунанд. Аммо пойи амал, ки мерасад, хабаре аз ҳимояти амалӣ нест.

Дар Фарҳангистони забону адаби форсӣ, ки дорои бахши иртибот бо Тоҷикистон аст, барномаҳои бисёре барои ин кор вуҷуд дорад, вале вақте меравӣ ва мегӯӣ, оқои мудир ва коргузори фарҳангӣ, ин орзӯи Шумо таҳаққуқ пайдо кардааст ва Шумо лозим нест пуле харҷ кунед, танҳо аз ин нармафзор каме ҳимоят кунед, мебинӣ чунон даст ба сарат мекунанд, ки ҳайрон мемонӣ! Албатта, шигифтии асосӣ замоне шуморо гирифтор мекунад, ки шумо суханронӣ ё гуфтугӯе аз яке аз ҳамин оқоёнро мехонӣ ва мебинӣ, ки ҳамчунон доранд аз рафъи ҳамин мушкили тафовути хатти сириллик ва хатти форсӣ сухан мегӯянд. Аммо акнун медонам, ки теъдоде аз ин афрод аз ҳамин яксон набудани хат ва набуди иртиботи густардаи фарҳангӣ иртизоқ мекунанд (ризйу рӯзӣ меёбанд). Он чи ман дар гуфтугӯҳои худам бо ин оқоён дар бораи ин нармафзор ва имконоти он барои густариши робитаи фарҳангӣ дарёфтаам, ҳаросе ғариб аст, ки танҳо ба ҳангоми дар хатар уфтодани манофеъ метавон дар касе диду ҳис кард.

Албатта дар як маврид ҳамкории бисёр хубе бо пойгоҳи нармафзори Першиян-тоҷик анҷом шудааст, ки акнун ҷо дорад аз он ёд кунам. Дар ҷараёни тавсеъаи торнамои Першиян-тоҷик замоне бо ин пурсиш рӯбарӯ шудам, ки “хуб…, бо ин коре, ки анҷом шудааст, ҳоло дигар корбари тоҷикӣ метавонад вожаҳову иборатҳои форсиро дар торнамо ба хатти сириллик баргардон кунад, аммо воқеъан агар корбарони тоҷикӣ ба дунболи матолиби хоссе бошанд, чи гуна метавонанд онро дар интернет биёбанд?” Дар он замон ин пурсиш як посух дошт: “хеле ба сахтӣ!”

Бисёр бароям шигифтовар аст, ки ҳамаи масъулон, вақте бо масъулони тоҷикӣ ҳамкалом мешаванд, орзӯи рафъи ин душвориро доранд ва суҳбатҳо мекунанд. Аммо пойи амал, ки мерасад, хабаре аз ҳимояти амалӣ нест. Дар Фарҳангистони забону адаби форсӣ, ки дорои бахши иртибот бо Тоҷикистон аст, барномаҳои бисёре барои ин кор вуҷуд дорад, вале вақте меравӣ ва мегӯӣ, оқои мудир ва коргузори фарҳангӣ, ин орзӯи Шумо таҳаққуқ пайдо кардааст ва Шумо лозим нест пуле харҷ кунед, танҳо аз ин нармафзор каме ҳимоят кунед, мебинӣ чунон даст ба сарат мекунанд, ки ҳайрон мемонӣ!

Ба ҳамин далел, бо аъзои гурӯҳи гардонандагони “Ҷустуҷӯгари порсиҷӯ” (“Порсиҷӯ” ҳамон мутури ҷустуҷӯйи миллӣ аст, ки дар Донишгоҳи Язд пиёдасозӣ мешавад) тамос гирифтам ва гардонандагони он бисёр сареъу зуд бо ман ҳамкорӣ карданд. Дарвоқеъ ва ба забони сода корбар дар пойгоҳи Першиян-тоҷик иборати мавриди назарашро бо алифбои русӣ ҷустуҷӯ мекунад. Ин иборат дар пойгоҳ ба хатти форсӣ баргардонда мешавад ва барои пойгоҳи Порсиҷӯ фиристода мешавад. Дар ин ҷустуҷӯгар ҳам натоиҷ ироа шуда ва ба пойгоҳи Першиян-тоҷик баргардонда мешавад. Пас аз он, дар пойгоҳи Першиян-тоҷик ин феҳриствораи форсӣ ба хатти русӣ баргардонда мешавад. Албатта, ин фароянд ба далели комил нашудани баргардони хатти форсӣ ба хатти сириллики тоҷикӣ ҳанӯз ба нуқтаи камоли худ нарасидааст. Барои ҳамин, ман аз дуктур Зореъ ва дигар аъзои пружеи Порсиҷӯ ташаккур мекунам. Инро ҳам бигӯям, ки теъдоде аз корбарони тоҷикӣ ҳам воқеъан аз фароҳам шудани ин имкон ташаккур кардаанд, ки дар ҳамин ҷо, ман паёми сипоси онҳоро ба дӯстони гурӯҳи Порсиҷӯ мерасонам ва орзумандам, ки рӯз ба рӯз дар кори худ муваффақтар бошанд.

То кунун кори Шумо дар ҷаҳони форсизабон чи бозхӯрде доштааст?

Бисёре аз корбарон аз Эрон, Афғонистон ва Тоҷикистон бо паёмҳои пурмеҳри худ маро шармсори худ кардаанд. Умедворам дар ояндаи наздик кайфияти кори пойгоҳи Першиян-тоҷик афзоиш пайдо кунад, то битавонам посухгӯи муҳаббати дӯстон бошам. Дар ин ҷо лозим медонам бигӯям, ки ман паёмҳои ҷолибе аз корбарони форсизабон дар Мекзик ё Нурвеж ё ҳатто Мақдунияву Миср дарёфт кардаам, ки аз имконоти ин пойгоҳ истифодаи хубе кардаанд. Рӯзе, ки кори тарроҳии ин нармафзорро оғоз кардам, фикр намекардам, ки рӯзе корбароне аз ин кишварҳо дошта бошам, ки ниёз дошта бошанд хатти форсиро ба хатти сириллики тоҷикӣ ва билъакс табдил кунанд. Дар ҳар ҳол, Худоро шукр мегӯям, ки бозхӯрди ин кор то кунун бисёр хубу мусбат будааст.

Шумо муваффақияти коратонро чигуна арзёбӣ мекунед ва барои ояндаи коратон чи тарҳу барномае доред?

Ман то ба инҷои кор розиям, ҳарчанд ки аз камкориву бемасъулиятии баъзе ниҳодҳо гилаҳо дорам. Медонам, ки агар умре бошад, ин кор боз ҳам идома пайдо хоҳад кард. Мумкин аст раванди он кунд шавад, аммо мутаваққиф нахоҳад шуд. Аз ин пас ҳадафи ман як чиз хоҳад буд: расидани ин нармафзор ба ҷое ки матни форсиро ба сурати сад дар сад дурусту дақиқ ба хатти сириллики тоҷикӣ баргардонад.

Матлаби порсиро инҷо бихонед