Category: Гуфтовард

Ҷовиди Ашконӣ: Аз бароиши Пешдодён то Каёнён, аз ффрошуди (бомдоди) Ҳахоманишиён то фурӯшуди (шомгоҳи) Соcониён, офтоби заррини Эроншаҳр ончунон дурахшиши дерпо ва пойдоре дошт, ки ҷангҳо ва тозишҳои вайронгаре солҳои дароз натавонист гавҳари даруниашро дар гузари замон бизудояд ва аз миён бардорад. Ин гавҳарҳо, корнишони кистии шаҳрёрон, кишварбудон (шоҳон), паҳлавонон, диловарон, мӯбадон, деҳгонон ва дигар бошандагоне буд, ки тавонистанд ёдгорҳо, бармондҳо ва ёднигоштҳои худро дар дили кӯҳҳо, сангнибиштаҳо, тандисҳо, даштҳо ва донгҳо(сиккаҳо) барнамоёнаанд, то фурӯғи рухшони он, чироғи роҳи бошандагони фардои эрониён бошад.

Аббоси Салими Онгил: Сустии донишомӯзон дар нивиштан ва гуфтан (дарси забон ва адабиёти форсӣ) иллатҳое чандгонае дорад. Медонем, ки омӯзишупарвариш ниҳоди варшикаста аст: аз сурат ва муҳтавои китобҳои дарсӣ то шеваи ироаи он ва аз камсаводии муаллиф ва муаллим то умре, ки дар мадрасаҳо гум мешавад. Дар ин балбашу, ҳазфи дарси забон ва адабиёти форсӣ аз кункур ҳам бетаъсир набудааст. Ин куниш монеътарошӣ дар роҳи посдошти забони форсист…

Ғолия Қамбарбеково (сарустоди ховаршиносӣ дар Донишгоҳи миллии Форобии Қаззоқистон): Забони порсӣ ҳамчунон дар ҷойгоҳи зеботарин забони ховарзамин хоҳад дурахшид. Осори суханварони порсигӯ ҳамеша таваҷҷуҳи пижӯҳишгарони саросари ҷаҳонро ба худ ҷалб хоҳанд кард, чун онҳо ба мавзўъҳое пардохта буданд, ки имрӯз ҳам матраҳ аст ва тозагӣ дорад.

Куруши Ҷаннатӣ: поксозӣ ва полоиши забон дорои далоили бисёри забонӣ ва бурунзабонист. Барои намуна ҳангоме, ки ба ҷойи «ҷазр» ва «мад» мегӯем: «фурӯкишанд» ва «фарокишанд», омӯзиши ин пармонаҳо(мафоҳим)-ро содатар кардаем, зеро сохтмони ин ду вожаи форсӣ ба гунаест, ки маъноро беҳтар ва дақиқтар мерасонад ва донишомӯзро аз ҳифз кардани тӯтивори вожаҳои «ҷазр» ва «мад» мераҳонад.

Рӯшангарии Сиёмаки Рустамӣ, омӯзгори забони арабиро дар зер бибинед ва бишнавед.

Устувор будани пайвандҳои торихӣ, отифӣ, фарҳангӣ ва забонии мардумони ҷой-ҷойи Эроншаҳр падидае якто ва бемонанд аст. Ситургӣ (азамат) ва решадор будани ин пайванд ба андозаест, ки ҳазор соли пеш Носири Хусрави Қубодиёнӣ, ки зодаи шаҳри кӯчаке ба номи Қубодиён, дар Тоҷикистони имрӯзист, шахсеро дар шаҳри Озарбойҷон, ки ҳазорон фарсанг дуртар аз Қубодиён аст, ҳамтабор ва ҳаммеҳани худ медонад.

Абдунабӣ Сатторзода: Ин мақола дар арафаи қабули Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (20 июли 1989)” ва дар партави баҳсҳое, ки дар замина ҷараён доштаанд, навишта шудааст. Аз он 35 сол сипарӣ шудааст, аммо ҳанӯз ҳам бисёре аз нукоти он қобили таваҷҷуҳ ва мулоҳиза мебошад.

Аббос Салимии Онгил: Гоҳе дар гӯишҳои гуногуни забони форсӣ вожаҳо ва иборатҳое ёфт мешавад, ки шунидан ва шинохтанашон хушоянди завқҳои сухансанҷ аст. Афзун бар ин, яъне афзун бар нигоҳи зебоишинохтӣ, ҷӯри дигар ҳам метавон ба ин вожаҳо ва иборатҳо нигарист: метавон ба ҷойи бархе аз вомвожаҳо азашон баҳра бурд; дар пижӯҳишҳои адабӣ ва забонӣ ҳам роҳгушоянд.

Порсӣ Анҷуман: «Забони ширини порсӣ» суханронии дастур (дуктур) Жолаи Омӯзгор аст, ки дар ойини гушоиши Анҷумани ҷаҳонии эроншиносӣ (The International Soсiety for Iranian Studies, ISIS) дар 27-уми жуани 2010 дар Лус-Онҷелус бар забон ронда шуда.
Ин суханрониро дар зер бибинед ва бишинавед, ё онро аз «ин ҷой» боргиред то ба чироии шаккарин будани порсӣ пай бибаред.

Порсӣ Анҷуман: Дар ин гуфтугӯ, устод яке аз бадбахтиҳои Тоҷикистонро аз миён рафтани дабираи порсӣ медонад ва мегӯяд, ки Шӯравӣ ҳам Самарқанд ва Бухороро аз эрониёни Фарорӯд гирифт ва ҳам дабираи порсиро. Вай ба …думбола ба чироии бозгардондани дабираи порсӣ ба Тоҷикистон мепардозад ва