زبانِ کهنِ آذربایجان

پارسی‌انجمن: زبانِ کهنِ آذربایجان نوشته‌ی استاد و. ب. هنینگ* و گردانشِ بهمنِ سرکاراتیِ تبریزی است.

استاد هنینگ در آغاز این جُستار به روشنی گوید: «همه همداستان‌اند ـ و در واقع هیچ‌گونه تردیدِ جدی در این مورد وجود ندارد ـ که، پیش از ورودِ ترکان، مردمِ آذربایجان و زنجان نیز، همانندِ مردمِ سایرِ مناطقِ ایران، به زبانهای ایرانی گفت‌وگو می‌کردند.»

پس از این، استاد هنینگ کوشیده است تا با بررسیِ گویشهای تالشی و هرزنی و خلخالی و تاکستانی داده‌هایی از گویشِ ایرانیِ از دست‌رفته‌ی آذربایجان به دست دهد.

جُستارِ «زبانِ کهنِ آذربایجان» را از «اینجا» بارگیرید.

پی‌نوشت:

*The Ancient Language of Azerbaiijan, Transactions of the Philological Society, 1954, pp. 157-177.

***

آگاهی: برای پیوند با ما می‌توانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از به‌روزرسانیهای تارنما می‌توانید هموندِ رویدادنامه پارسی‌انجمن شوید و نیز می‌توانید به تاربرگِ ما در فیس‌بوک یا تلگرام یا اینستاگرام بپیوندید.

جستارهای وابسته

  • بارگیریِ «تاتی و هرزنی» نوشته‌ی کارنگبارگیریِ «تاتی و هرزنی» نوشته‌ی کارنگ پارسی‌انجمن: «تاتی و هرزنی: دو لهجه از زبانِ باستانیِ آذربایجان» نوشته‌ی زنده‌یاد عبدالعلی کارنگ تبریزی است. بر پایه‌ی گواههای استوار و روشنِ تاریخی و زبان‌شناختی، زبانی که تاتیان بدان سخن می‌گویند تا چهارسد سالِ پیش (تا زمانِ صفویان) زبانِ همه‌ی آذربایجانیان بود که گستره‌اش تا به قزوین نیز می‌رسید، لیک با ترک‌تازیِ زبانِ ترکی زبانِ […]
  • بارگیریِ آذریگان (آگاهیهایی درباره‌ی گویشِ آذری) از صادق کیابارگیریِ آذریگان (آگاهیهایی درباره‌ی گویشِ آذری) از صادق کیا پارسی‌انجمن: آذریگان (آگاهیهایی درباره‌ی گویشِ آذری)، نوشته‌ی استادِ زنده‌یاد دکتر صادق کیا، دربردارنده‌ی پیشگفتار، آگاهیهایی تازه از گویشِ آذری، واژه‌های آذری در لغتِ فرس و برهانِ قاطع، کهنه‌ترین دست‌نویسِ لغتِ فرسِ اسدیِ توسی و فهرستِ واژه‌های آذری است. گفتنی است، آذری، پیش‌ از ترک‌تازیِ ترکان به ایران و همه‌گیریِ ترکی در آذربایجان، […]
  • زبان فارسی و حکومتهای ترکانزبان فارسی و حکومتهای ترکان استاد جلال متینی در این جستار به اینکه چگونه زبانِ پارسیِ دری زبانِ رسمیِ ایرانشهریان شد پاسخ می‌دهد و در این میان جایگاهِ زبانِ پارسی را به روزگارِ فرمانرواییِ سررشته‌دارانِ ترک […]
  • برنامه‌ی شنیداریِ «واپسین مردانِ تات»برنامه‌ی شنیداریِ «واپسین مردانِ تات» پارسی‌انجمن: برنامه‌ی «واپسین مردانِ تات» به بررسیِ زبانِ تاتی و مردم‌شناسیِ این زبان و نیز گفت‌وگویی با یکی از واپسین گویشورانِ این زبان در روستای گلین قیه‌ی آذربایجان می‌پردازد.
  • بارگیریِ «تاریخِ تبار و زبانِ مردمِ آذربایجانِ» انصاف‌پوربارگیریِ «تاریخِ تبار و زبانِ مردمِ آذربایجانِ» انصاف‌پور پارسی‌انجمن: آذربایجان همیشه سرِ ایران و ایران تنِ آذربایجان بوده است. از آن جا که نه سر بی تن و نه تن بی سر تواند زیست، ایران همیشه آذربایجان و آذربایجان همیشه ایران بوده است. جدای این، از نگاهِ زبان، بر پایه‌ی گواههای استوار و روشنِ تاریخی و زبان‌شناختی، زبانِ ترکی در آذربایجانی زبانی تازه است و، پیش از آن، آذربایجانیان به گویشِ […]
  • استاد شهریار: آذربایجان کانونِ زبانِ پهلوی و نژادِ آریا بود+آوااستاد شهریار: آذربایجان کانونِ زبانِ پهلوی و نژادِ آریا بود+آوا استاد شهریار: «کانونِ زبانِ پهلوی آذربایجان بوده، مرکزِ ایران آذربایجان بوده، کانونِ نژادِ آریا، دروازه‌ی شرق، دروازه‌ی غرب، همه، آذربایجان بوده است.» این گفته‌ها نشان‌دهنده‌ی آگاهیِ تاریخیِ شهریار است. او به نیکی از این راستیِ تاریخی آگاه بود که زبانِ آذربایجان پیش از ترک‌تازیِ ترکان گویشی از زبانِ پارسی با نامِ پهلویِ آذری بوده و بر […]

2 دیدگاه فرستاده شده است.

  1. هر چقدر در خصوص خطر پان ترکیسم بگویید کم گفتید . بدانید که خطر پان ترکیسم برای ایران ما بسیار جدی است .

    • ما در آذربایجان پانتورک زیادی نداریم، و مردم آذربایجان آگاهتر از آن هستند که فریفته و بازی خورده دسیسه های دیرینه روسیه و انگلستان و گماشتگان آنان بشوند. مشکل این است که برخی رسانه ها، روزنامه ها، و تارنماهایی که در کشور و با هزینه مردم ایران فعالیت دارند و باید در خدمت زبان و فرهنگ کهن ایران آریایی باشند، درست به کانون هجوم به زبان مادری راستین نزدیک به همه مردم کشور تبدیل شده اند و شریک جرم سیاست های روسیه و انگلستان و گماشتگان آنان شده اند، به گونه ای که سخنان توهین آمیز مردم ناآگاه را منتشر می کنند ولی سخنان و رای بیشتر مردم ایران و همان آذربایجان را نمایش نداده و منتشر نمی کنند. کسی که تارنمایی به زبان ترکی در ایران دارد، در پاسخ به ایراد من که نام آذربایجان و بیشتر شهرها و کوه ها و رودها و دشت های آن به زبان پارسی پهلوی است، می نویسد که این نبش قبر است. این مدیر تارنما که خود را دکتر می شناسد، آیا نمی داند که مردم آذربایجان از نژاد ترکان (شمال شرق آسیا، مغولستان) نیستند و مادر او نمی تواند مغول باشد؟ و زبان مهاجم بیگانه با هر نژاد و زبانیف زبان مردم ایران نیست و نمی تواند باشد. نشریه ی “آذربایجان پژوهی” به جای روشن کردن اذهان مردم ایران در خصوص فرهنگ و زبان مردم آذربایجان، درباره دده قورقود و آن هم به زبان ترکی می نویسد. دکترهای بخش فرهنگی و مسئولین این نشریه نمی دانند!!! یا نمی خواهند؟؟؟ به مردم آذربایجان درباره کیستی راستین آنان سخن بنویسند. من که رشته ام ادبیات نیست با مقداری مطالعه به این حقیقت پی بردم که زبان راستین مردم آذربایجان پارسی پهلوی بوده است و فرهنگ منطقه ایرانی، و نژاد مردمش نه مغولی، که آریایی است. آیا این تحصیل کردگان که دکتری و مدارک دانشگاهی دارند، تا کنون به این حقیقت پی نبرده اند؟ و اگر پی برده اند، پس چرا اذهان مردم را با دده قورقود پر می کنند و نمی گویند که بابک خرمدین نامی کاملاً پارسی است و نه تورکی. چرا روزنامه ای که باید یکپارچه کننده دل های مردم “ایران” باشد، به بخشی از مردم توهین می کند؟ و چرا روزنامه ای که باید در آن حقیقت “تابناک” باشد، بیشتر سخنان توهین آمیز برخی هم میهنان و برادران و خواهران فریب خورده را بازتاب می دهد. چرا یک شرکت برگزار کننده تورهای مسافرتی به نام “الی گشت” درباره تاریخ آذربایجان دروغ پراکنی می کند؟ چرا تارنمای هوادار تیم تراکتورسازی تبریز، سخنان تند برخی را علیه زبان رسمی کشور و فارس ها در دسترس خواننده می گذارد، ولی توضیح علمی من آذربایجانی را درباره تاریخ فرهنگ و زبان پارسی پهلوی آذربایجان نمی پذیرد؟ چرا نام افراد مثبت فیلم ها را عربی، و نام افراد قاچاقچی را پارسی بر می گزینند؟ و چرا در فیلم ها، جارو و کارهای خرد را به مردم آذربایجان (که به زور مهاجمین چنگیزی، تیموری، و عثمانی به زبان ترکی سخن می گویند) میدهند؟ کسانی که در دانشگاه ها درباره زبان و فرهنگ و تاریخ ایران تحصیل می کنند، باید در درجه نخست، خاموش نمانند و به در هم شکستن دسیسه های دشمنان این مرز و بوم کهن همت گمارند و حقایق را به مردم ایران بازگو نمایند.

دیدگاهی بنویسید.


*