دسته: زبانهای ایرانی

زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن نوشته‌ی ژاله آموزگار و زنده‌یاد احمد تفضلی است که زنده‌یاد ایرج وامقی این نبیگ[=کتاب] را در جستار زیر بررسیده و شناسانده است.

یدالله منصوری: کهن ترین فرهنگ‌های برجای‌مانده زبان پهلوی به نام‌های اوئیم ایوک و فرهنگ پهلویک به دوران ساسانیان می‌رسد. وجه تسمیه فرهنگ اوئیم ایوک این است که نخستین سرواژه آن اوئیم، واژه‌ای اوستایی به معنی «یک»، است و در برابر آن ایوک، واژه‌ای پهلوی باز به معنی «یک» آمده است. این یک فرهنگ اوستایی به پهلوی است. در این فرهنگ، ۱۰۰۰ واژه اوستایی به ۲۲۵۰ واژه پهلوی برگردانده شده است.

دادخدا سیم‌الدین‌اف (فرنشین پیشین پژوهشگاه زبان و ادبیات فرهنگستان علوم تاجیکستان): دو پاره شعر از سروده‌های مردم بخارا، که پیشتر موردِتوجه چندی از دانشمندان چون عبدالحسین زرین‌کوب و احمدعلی رجایی قرار گرفته‌بود، بار دیگر در پژوهش تازه‌ای از دکتر علی‌اشرف صادقی بررسی گردیده‌است. این جستار در نقد نظر دکتر صادقی است.

بزرگمهر لقمان: «فرهنگ روایت دینی» نوشته‌ای پارسی از سال ۱۰۲۳ یزدگردی (۱۶۵۴ ترسایی) است. «منوچهر سنجانا» -نویسنده‌ی آن- پارسی را خوب نمی‌دانسته و گویا برای یادگیری خود این فرهنگ‌واره‌ را فراهم آورده است.
هر چند کار سنجانا پر از از بدخوانی و بدگیری است و برخی از واژه‌ها را درست نخوانده یا درست اندر نیافته، لیک فرهنگ‌هایی از این دست، نشانگر آیین فرهنگ‌نویسی در بخشی از گستره‌ی شهرآیینی ایرانی (گجرات) و نیز پیوند بهدینان آن پهنه با زبان پارسی در سه-چهار سده‌ی پیش است.

«خودآموز کردی سورانی» نوشته‌ی دکتر چنگیز پهلوان –بنیادگذار نگره‌ی حوزه‌ی تمدن ایرانی- است که در پاییز ۱۳۹۲ چاپ شده و در مجموعه‌ی زبانهای حوزه‌ی تمدن ایرانی جا گرفته است. این دفتر پس از «خودآموز کردی کرمانجی» که در بهار ۱۳۹۲ در دسترس دوستداران زبانهای ایرانی نهاده شد، دومین دفتر از این مجموعه به شمار می‌آید.

«خودآموز کردی کرمانجی»، نوشته‌ی دکتر چنگیز پهلوان –بنیادگذار نگره‌ی حوزه‌ی تمدن ایرانی- است که در بهار ۱۳۹۲ چاپ شده و در مجموعه‌ی زبانهای حوزه‌ی تمدن ایرانی جا گرفته است.

دومین گردهمایی جهانی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی از سوی بخش ایران‌شناسی و زبان‌شناسی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و با همکاری دانشگاه تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، انجمن زبان‌شناسی ایران و دانشگاه سالامانکا (اسپانیا) چهاردهم و پانزدهم دی‌ماه 1393 برگزار می‌شود.