پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Ferdousi واژه‌گزینی دانشی با بهره از «شاهنامه» واژه‌گزینی علی کافی شاهنامه پارسی انجمن

واژه‌گزینی دانشی با بهره از «شاهنامه»

علی کافی: برایِ پایداری زبان فارسی باید این زبان را به واژه‌های نو، برایِ فرایافت‌های تازه، زیناوند کرد. شاهنامۀ فردوسی سرچشمه‌ای است که می‌توان از آن برایِ گرفتن روش‌ها و آیین‌های واژه‌گزینی بهره گرفت و همچنین در آن واژه‌هایی هست که می‌توان از آن‌ها سرراست برایِ فرایافت‌های تازه بهره برد.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی DrH.Vahidi واژه‌گزینی در زبان فارسی واژه‌سازی فرهنگستان دوم حسین وحیدی اوستایی پارسی انجمن

واژه‌گزینی در زبان فارسی

دکتر حسین وحیدی: امروزه ما به‌ناچار باید دانش جهان امروز را بیاموزیم پس یا دربرابرِ هر واژه‌ای که به‌کار می‌بریم باید از گنجینۀ بزرگ زبان و ادب پارسی بهره بگیریم و واژه‌ای فارسی بسازیم تا واژگان و زبان دانشی خود را بگسترانیم یا اینکه، مانند کاری که امروز می‌کنیم، واژۀ بیگانه را بگیریم و همان را به‌کار ببریم!

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Adam عدم و کاربردهای آن نا عدم شهربراز بی پارسی انجمن

عدم و کاربردهای آن

شهربراز نوشته است که «عدم» واژه‌ای تازی به چمِ «نیستی و نابودی» است. از آنجا که در زبان تازی واژه‌سازی تنها بر پایه‌ی همنهش[=ترکیب] واژگان است و پسوند و پیشوند ندارد، برای نایی‌سازی[=منفی‌سازی] از واژه‌ی «عدم» بهره می‌برند. در زبان پارسی برای این‌گونه همنهش‌ها می‌توان پیشوندهای «نا-» یا «بی-» را به کار برد.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Persian پارسی را زبان دانش می‌خواهیم کوروش جنتی سره‌گرایی دانشیک و سره‌گرایی ادبیک سره‌گرایی سره پارسی انجمن

پارسی را زبان دانش می‌خواهیم

کوروش جنتی: نگارنده بر آن است که برای پیوستن به کاروان زبان‌های دانشیک، زبان پارسی راهی جز کاربست شیوۀ سره‌گرایی دانشیک پیش‌ روی ندارد. بسیاری نگرمندند که این واژگان، برای همه‌گیرشدن، به پشتیبانی نهادهای دولتی نیازمندند. می‌پذیریم ولی آیا باید بنشینیم که چه‌زمان نهادهای دولتی تصمیم بگیرند از این اندیشه پشتیبانی کنند یا نکنند؟

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Farhangestan فرهنگستان دوم فرهنگستان دوم فرهنگستان پارسی انجمن

فرهنگستان دوم

احمدِ صفّار مقدّم- فعالیت‌‌‌‌های علمی فرهنگستان در چارچوب دو برنامه‌ی عمده صورت می‌‌‌‌گرفت: یکی برنامه‌ی واژه‌گزینی که به گزینش معادل‌‌‌‌های فارسی برای لغات و اصطلاحات بیگانه اختصاص داشت؛ دیگری برنامه‌ی وسیع تحقیقاتی که بررسی‌‌‌‌ها و مطالعات گوناگون درباره‌ی زبانِ فارسی و به‌‌‌‌طورکلی زبان‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌های ایرانی را در برمی‌‌‌‌گرفت…

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Samiei پیشینه‌ی فرهنگستان در ایران فرهنگستان احمد سمیعی پارسی انجمن

پیشینه‌ی فرهنگستان در ایران

پارسی‌انجمن: در این جستار استاد احمد سمیعی (گیلانی) به پیشینه‌ی فرهنگستان در ایران می‌پردازد؛ از انجمنی که برای واژه‌سازی‌های بیشتر نظامی در ۱۳۰۳ آغاز به کار کرد تا فرهنگستانی که اکنون استوار است. هر چند این جستار نگاهی پادورزانه به سره‌گرایی دارد، لیک از نگر بررسی‌یِ تاریخی می‌تواند فتادهایی درخور و سرنخ‌هایی درنگیدنی‌ برای هر پژوهنده‌‌‌ای فراهم آورد.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Ashuri تکنیک‌های گسترش واژگان؛ گفت‌وگو با آشوری ۲ مهدی جامی داریوش آشوری پارسی انجمن

تکنیک‌های گسترش واژگان؛ گفت‌وگو با آشوری ۲

حساسیّت در برابرِ مسائل زبان فارسی خیلی زود در من شکفت. و آن هنگامی بود که در کلاسِ دوم دبیرستانِ البرز برایِ آموختنِ زبانِ فارسی کلیله و دمنه‌ی نصرالله منشی را درس می‌دادند. من از همان زمان نسبت به یاوه‌نویسی‌های «نثرِ مصنوع» و عربی‌چپانی‌های بی‌مزه و بی‌ربط در نثرِ فارسی حساس شدم. البته در سال‌های بعد آشنایی با نوشته‌های احمد کسروی و دیدگاه‌هایِ زبانیِ او هم این زمینه را در ذهنِ من نیرومند کرد.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی D.Ashuri فرهنگ علوم انسانی؛ گفت‌وگو با داریوش آشوری ۱ مهدی جامی فرهنگ علوم انسانی داریوش آشوری پارسی انجمن

فرهنگ علوم انسانی؛ گفت‌وگو با داریوش آشوری ۱

داریوش آشوری در گفت‌وگو با مهدی جامی: من هوادارِ به کار بردنِ واژه‌هایِ اصیلِ فارسی‌ام که به ضربِ قلمِ منشیانِ درباری و «علما» و «فضلا» جای خود را بی‌هوده به سیلِ واژه‌های عربی‌تبار سپرده‌ اند. از واژه‌هایِ عربی‌تبار آنچه را که ضروری باشد به کار می‌برم. امّا، به‌خلافِ عادت و روشِ دیرینه‌ای که برای فضل‌فروشی صرف و نحوِ عربی را نیز همراهِ آن‌ها وارد فارسی می‌کرد، می‌کوشم آن‌ها را بنا به دستور زبانِ فارسی به کار گیرم.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی H.Vahidi بارگیری «واژگان اقتصادی» دکتر حسین وحیدی واژگان اقتصادی فرهنگستان دوم حسین وحیدی اقتصاد پارسی انجمن

بارگیری «واژگان اقتصادی» دکتر حسین وحیدی

واژگان اقتصادی (انگلیسی-عربی-فارسی) در ۱۷۴ رویه نوشته‌ی دکتر حسین وحیدی است. ایشان دانش‌آموخته‌ی دکترای اقتصاد و استاد پیشین دانشگاه و هموند انجمن دانشوران پارسی‌انجمن هستند و دهه‌‌هاست که در زمینه‌ی زبان و فرهنگ ایرانشهر می‌پژوهند و می‌نویسند. افزون بر این‌ها، استاد وحیدی هموند فرهنگستان دوم نیز بوده‌اند.