پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی -خویی سخنی چند درباره‌ی زبان کهن آذربایجان محمدامین ریاحی خویی محمدامین ریاحی رازی ترکی آذری ترکی آذربایجان ترکی ترکان ترک آذری آذربایگان آ‌ذربایجانی آذربایجان پارسی انجمن

سخنی چند درباره‌ی زبان کهن آذربایجان

پارسی‌انجمن: از «آذری، یا زبانِ باستانِ آذربایگان» زنده‌یاد احمدِ کسروی چنین برداشت می‌شود که زبانِ آذری زبانِ ویژه‌ی مردمانِ آذربایگان بوده است و بدین جای زنده‌یاد محمدامین ریاحی خویی نشان می‌دهد که این زبانِ ایرانی نه ایواز(فقط) زبانِ آذربایگانیان که زبانِ سرتاسرِ مردمانِ مادِ کهن بوده است. استاد ریاحی، سپس، بر پایه‌ی گواههای استوار تاریخی برمی‌نمایاند که «تا پایانِ سده‌ی دهمِ» مَهی هنوز آذربایگانیان نه به ترکی که به این زبانِ ایرانی سخن می‌گفتند.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی  در هوای بخارا و سمرقند؛ پارسی در ازبکستان فرارود سمرقند تاجیکان تاجیک بخارا پارسی انجمن

در هوای بخارا و سمرقند؛ پارسی در ازبکستان

«در هوای بخارا و سمرقند» نوشته‌ی «نرگس شاه‌علی»، استادِ زبانِ پارسی در دانشگاهِ تاشکند، است که در آن درباره‌ی جایگاهِ زبانِ پارسی در ازبکستان که شمارِ پارسی‌زبانانش پیرامونِ هفت میلیون تن است سخن گفته است.
«پارسی‌انجمن» این یادداشت را بی دگرگونی در دنباله می‌آورد تا خوانندگانِ گرامی با شیوه‌ی نوشتنِ پارسی‌زبانانِ فرارود نیز بیشتر آشنا شوند.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی  زبانِ کهنِ آذربایجان هنینگ هرزنی گویشهای ایرانی خلخالی ترکی تاکستانی تاتی بهمن سرکاراتی آذربایجان پارسی انجمن

زبانِ کهنِ آذربایجان

پارسی‌انجمن: زبانِ کهنِ آذربایجان نوشته‌ی استاد و. ب. هنینگ* و گردانشِ بهمنِ سرکاراتیِ تبریزی است.
استاد هنینگ در آغاز این جُستار به روشنی گوید: «همه همداستان‌اند ـ و در واقع هیچ‌گونه تردیدِ جدی در این مورد وجود ندارد ـ که، پیش از ورودِ ترکان، مردمِ آذربایجان و زنجان نیز، همانندِ مردمِ سایرِ مناطقِ ایران، به زبانهای ایرانی گفت‌وگو می‌کردند.»

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی history-of-descent-language-of-Azarbaijan-people-by-Ensafpour بارگیریِ «تاریخِ تبار و زبانِ مردمِ آذربایجانِ» انصاف‌پور غلامرضا انصاف‌پور ترکی آذری ترکی آذربایجان ترکی ترک تاریخِ تبار و زبانِ مردمِ آذربایجان پهلوی آذری آذری آذربایجان پارسی انجمن

بارگیریِ «تاریخِ تبار و زبانِ مردمِ آذربایجانِ» انصاف‌پور

پارسی‌انجمن: آذربایجان همیشه سرِ ایران و ایران تنِ آذربایجان بوده است. از آن جا که نه سر بی تن و نه تن بی سر تواند زیست، ایران همیشه آذربایجان و آذربایجان همیشه ایران بوده است.
جدای این، از نگاهِ زبان، بر پایه‌ی گواههای استوار و روشنِ تاریخی و زبان‌شناختی، زبانِ ترکی در آذربایجانی زبانی تازه است و، پیش از آن، آذربایجانیان به گویشِ پهلویِ آذری سخن می‌گفتند.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی  برنامه‌ی شنیداریِ «واپسین مردانِ تات» زبان تاتی تاتی تات آذری آذربایجان پارسی انجمن

برنامه‌ی شنیداریِ «واپسین مردانِ تات»

پارسی‌انجمن: برنامه‌ی «واپسین مردانِ تات» به بررسیِ زبانِ تاتی و مردم‌شناسیِ این زبان و نیز گفت‌وگویی با یکی از واپسین گویشورانِ این زبان در روستای گلین قیه‌ی آذربایجان می‌پردازد.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی ulvar واژه‌شناسی: «اُلوَر»، کهن‌واژه‌ای مادی در پارسیِ کاشان واژه‌شناسی واج‌شناسی مادی کاشان ریشه‌شناسی پارسیگ پارسی بزرگمهر لقمان اوستایی الور پارسی انجمن

واژه‌شناسی: «اُلوَر»، کهن‌واژه‌ای مادی در پارسیِ کاشان

بزرگمهرِ لقمان: اُروَرِ پارسیگ هر چند در برخی از نوشته‌های کهنِ پارسی و نیز فرهنگهایی چند دیده شود، لیک در پارسی رواگی چندان نیافته است. این واژه را توان به ریختِ «اُلوَر» در پارسیِ کاشان یافت که به پرتوِ مادی اندر این گویش بر جای مانده است.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی Safavye گواههایی تازه‌یافته درباره‌ی دگرگونیِ زبان در آذربایجان و جای‌نامهای پارسی به ترکی فارسی در ترکی فارسی در آذربایجان صفویه زبان ترکی ترکی آذری ترکی آذربایجان ترکی پان‌ترکیست پارسی در ترکی پارسی در آذربایجان آذربایجان پارسی انجمن

گواههایی تازه‌یافته درباره‌ی دگرگونیِ زبان در آذربایجان و جای‌نامهای پارسی به ترکی

این پژوهش به بررسیِ ‌جای‌نامهای آذربایجان در نوشته‌های تاریخیِ روزگارِ صفویه، همچون صفوه‌الصفا و صریح‌الملک، می‌پردازد و نشان می‌دهد که بیشتر جای‌نامهای آذربایجان واژه‌های پارسی بوده‌اند که سپس‌تر ترکی گردیده‌اند و همچنین گواههایی ارزشمند درباره‌ی دگرگونیِ زبانیِ آذربایجان فرادستِ پژوهندگان می‌نهد.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی  جایگاهِ گویشِ هراتی در میانِ گویشهای پارسیِ دری هرات گویشهای فارسی گویشهای پارسی گویش تهرانی فارسی دری دری پارسی دری افغانستان پارسی انجمن

جایگاهِ گویشِ هراتی در میانِ گویشهای پارسیِ دری

پارسی‌انجمن: در این جستار، نویسنده با بررسیِ گویشِ شهرِ هرات و روستاهای پیرامونش، در آغاز ویژگیِ گویشِ هراتی را در سنجش با گویشِ کابلی برنموده، و هم‌زمان، نشانه‌های نزدیک‌کننده‌ی گویشِ هراتی را به گویشِ تهرانی نشان داده است، و در پایان، برپایه‌ی ویژگیهای آواشناسی و صرفی، بدین برآیند رسیده که گویشِ هراتی جداسان از گویشِ کابلی و نزدیک به گویشِ تهرانی است.

پارسی‌انجمن: در پاسداری و پالایش زبان پارسی FarhangeKermani بارگیریِ «فرهنگِ کرمانی» منوچهر ستوده لهجه‌های پارسی لهجه گویشهای پارسی گویش کرمان فرهنگ کرمانی پارسی انجمن

بارگیریِ «فرهنگِ کرمانی»

پارسی‌انجمن: «فرهنگِ کرمانی» گردآوریِ زنده‌یاد منوچهر ستوده است که دربردارنده‌ی بیش از ۴۷۰۰ واژه از گویشِ کرمانی است. همچنین، آیینها، زبانزدها، داستانها و ترانه‌هایی چند از کرمان در این فرهنگ گرد آورده شده‌اند.