امیرحسین اکبری شالچی- بازیافتن واژه‌های سره در گویش تاجیکی کار ساده‌ای نیست؛ چون سره‌جو هنگام پژوهش گفتار تاجیکان، به‌جای شنیدن واژگان سره، صدها و هزاران واژه‌ی روسی‌یی را می‌شنود که بسیاری‌شان بی‌آنکه نیازی ویژه به آنها باشد، به گویش تاجیکی راه یافته‌اند و در آن جا افتاده‌اند. به‌هرروی آنچه من در اینجا به دست می‌دهم، برخی از واژه‌های سره‌ای است که در گویش تاجیکی به کار می‌رود و می‌توان کاربرد آنها را به دیگر پارسی‌زبانان پیشنهاد کرد.
«تبر تقسیم هویت پارسی: سه‌گانه پارسی‌گو» و «پایه‌‌های ملی ارتش» از داریوش رجبیان، «واژگان تفرقه‌انداز در افغانستان»، «سرگذشت زبان پارسی» از جلال خالقی مطلق، «زبان پارسی و مرزهای جغرافیایی آن» گفت‌وگوی نسرین تبریزی با مسعود میرشاهی، «زبانهای پامیری و ضرورت حفظ و بقای آنها» از نظرشاه نظرشایف، «باغ ایرانی در گذر زمان» از طاهره (سها) نثر، از جستارهای این فصلنامه است.
سامان حسنی- در این جستار به بررسی واژه‌هایی که به دلیل دگردیسی واک‌هایشان، عربی پنداشته می‌شوند می‌پردازیم. نخست دگردیسی در واک‌های ویژه پارسی را بررسی می‌کنیم و آنگاه نگاهی خواهیم داشت به دگردیسی واژه‌های پارسی‌‌ای که دارای یکی از واک‌های ویژه زبان عربی هستند.
مسعود لقمان: داریوش آشوری با گذر از کنش‌های سیاسی، اجتماعی، ادبی و فلسفی، اکنون در «خانه‌ی وجود»، یعنی عرصه‌ی زبان، به سر می‌برد و از دهه‌های پیش کوششی خستگی‌ناپذیر را برای بالا بردن سطح گفتمانی درباره‌ی مباحث زبانی در ایران آغاز کرده که کتاب‌هایی چون «فرهنگ علوم انسانی»، «بازاندیشی زبان فارسی» و «زبان باز» دستاورد این کوشش‌ها و کنش‌هاست. در دنباله، گفت‌وگویم را با داریوش آشوری درباره‌ی زبان، مدرنیت و چالش زبان فارسی با دنیای مدرن می‌خوانید.
پنجمین شماره فصلنامه «زبان پارسی» در تاجیکستان منتشر شد. این مجله روز سوم خردادماه (24 مه) در باغ رودکی شهر دوشنبه میان دلبستگان زبان پارسی پخش شد. مجله را بانو زرافشان مردانوا، رئیس بنیاد اجتماعی «زبان مادری» و از دست‌اندرکاران چاپ این مجله، پخش کرد.
«واژه‌یاب»، فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه در سه دفتر است که از سوی استاد «ابوالقاسم پرتو» گردآوری شده است. آماج فراهم‌آورنده‌ی «واژه‌یاب» نمودنِ واژگان پارسی برابر واژه‌های بیگانه‌ای است که به زبان فارسی راه یافته است. واژه‌یاب دنباله‌ای بر «فرهنگ کوچک» زنده‌یاد ذبیح بهروز و آغازه‌ای بر «فرهنگ بزرگ» است …
شهربراز- یکی از شخصیت‌های ایرانی پس از اسلام که در انتقال دانش و فرهنگ ایران دوران ساسانی به دوران‌های پسین نقش برجسته‌ای داشته است با نام «ابن مُقَفّع» شناخته می‌شود. در این نوشتار به طور فشرده به زندگی و آثار او می‌پردازم.
از ویژگیهای فرهنگ فارسی عمید می‌توان فتاد [مورد]های زیر را نام برد: – آمدن نشانه‌های آوایی واژگان – گونهٔ واژگان بر پایه دستورزبان – آوانگاری واژگان تازی – این فرهنگ دربرگیرندهٔ 22 هزار و 475 واژه‌ای است که در زبان فارسی به کار رفته‌اند و نام جایها و شهرها و نویسندگان و هنرمندان در آن نوشته نشده است.
دکتر جلال متینی- عینی با تغییر نام زبان فارسی به تاجیکی، مرزبندی تاجیکستان، و تغییر خط به سریلیک کاملاً موافق بوده است. صدرالدین عینی بسیار زود تشخیص داده بوده است که به اصطلاح باد بر بیرق استالین می‌خورد. پس عمر خود را وقف اموری کرده است که مورد نظر وی بوده است. و البته استالین هم در سالهای پایان عمر عینی با برکشیدن وی به مقام ریاست فرهنگستان علوم تاجیکستان از او به نحو شایسته‌ای قدردانی کرده است.
شهربراز- سر هارولد والتر بیلی از ایران‌شناسان برجسته روزگار ما بود که در زنده کردن فرهنگ و زبان ایرانی ختنی نقش بسیار مهمی داشت.