پارسی‌انجمن: میرزا فتح‌علی آخوندزاده (بنیادگذارِ اندیشه‌ی سنجشگرانه[=انتقادی] و پدر نمایشنامه‌نویسی و ایران‌گراییِ نوین) در نامه‌ای به شاهزاده میرزا جلال‌الدوله، نویسندۀ نامۀ خسروان که تاریخ ایران باستان را به پارسی سره نوشته بود، چنین نگاشته است:
«درخصوصِ مقبولیتِ کتابِ مستطابِ شما، به غیر از توصیف و تحسین حرفی ندارم. خصوصاً این کتابِ شما از این بابت شایسته است که نوابِ شما کلماتِ عربیه را ازمیانِ زبانِ فارسی بالکلیه برافکنده‌اید. کاش دیگران متابعت شما کردندی و زبانِ ما را که شیرین‌ترین زبانهای دنیا است از اختلاطِ زبانِ کُلُفت و ناهموارِ عربی آزاد نمودندی. … افسوس می‌خورم که من مثل شما نمی‌توانم نوشتجات خود را به زبانِ فارسی بدونِ اختلاطِ الفاظِ عربیه بنویسم … خانۀ تازیان خراب شود، تقصیر ندارم».
برگرفته از: آخوندزاده؛ میرزا فتح‌علی؛ الفبای جدید و مکتوبات؛ به کوششِ حمید محمدزاده؛ نشرِ احیای تبریز؛ رویه‌ی ۱۷۴.
آگاهی: برای پیوند با ما می‌توانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از به‌روزرسانیهای تارنما می‌توانید هموند رویدادنامه پارسی‌انجمن شوید و نیز می‌توانید به تاربرگ ما در فیس‌بوک یا تلگرام یا اینستاگرام بپیوندید.
جستارهای وابسته
سرنوشت زبان فارسی چه خواهد بود؟ پارسی‌انجمن: «سرنوشت زبان فارسی چه خواهد بود؟» نوشته‌ی زنده‌یاد «محمدعلی امام‌شوشتری» در ۴۶ سال پیش است و از آنجا که سخن امام‌شوشتری تا اندازه‌ای سخن امروز ما نیز هست آن را با گفتاورد از ماهنامه‌ی وحید، شماره‌ی ۹۸، بهمن‌ماه ۱۳۵۰ در اینجا […]
«پارسی‌نویسی» پیش‌زمینه‌ی بازسازیِ آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانشهری بزرگمهرِ لقمان: پس از تازشِ تازیان و از میان رفتنِ دوگانه‌ی دین و شهریاری، زبانِ پارسی تنها نمودگاهِ ایرانی‌بودن و نگهدارنده‌ی آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانیان گشت. این زبان، هر چند دنباله‌ی زبانِ پارسیگ است، از آنجا که زبانِ پساتازشی است زبانی است تازش‌زده که لایه‌های واژگانی و دستوری‌اش در کشمکشی پیوسته با یکدیگرند. هم از این روست که […]
بارگیریِ «فرهنگِ واژه‌های فارسیِ سره برایِ واژه‌های عربی در فارسیِ معاصر» فریده رازی: «چه بهتر که بکوشیم به زبانِ گذشته‌ی خود تا آن جا که شدنی است بازگردیم و واژه‌های زیبا و ساده‌ای را که درخورِ فهمِ گروه بیشتری از مردم است و از یاد رفته، از نوشته‌های باارزش پیدا کنیم و آنها را زنده گردانیم و زبانِ زیبای پارسی را پربارتر و گسترده‌تر سازیم. هر چه واژه بیشتری داشته باشیم، زبان تواناتر، نوشتن زیباتر و بازگو […]
بارگیریِ «نخستین دستورِ» پرتو پارسی‌انجمن: «نخستین دستور» نوشته‌ی ابوالقاسم پرتو است که پارسی‌دوستان او را با نبیگِ سه پوشینه‌ای «واژه‌یاب» می‌شناسند.
پرتو درباره‌ی آن چه او را برانگیخت تا این دستور را به پارسیِ سره نویسد، نوشته است: «زبانِ فارسی برایِ آن که درست گفته و و درست نوشته شود، ابزارهای خودی می‌خواهد. با «مصدرِ مرخم» و «صیغه‌های مبالغه» و ... نمی‌توان […]
سره‌نویسیِ پارسی در دربارِ ایلخانان: نگاهی به شهنشاه‌نامه‌ی احمدِ تبریزی پارسی‌انجمن: پیوندِ آذربایگان با زبانِ پارسی، چونان دیگر سرزمینهای ایرانی، پیوندِ ریشه و تنه است که چیستی و چه‌بودش در پیوستگی با پارسی است. در این میان، نویسندگانِ آذربایجانی، چونان احمدِ تبریزی سراینده‌ی شهنشاه‌نامه، از دیرزمان تا امروز، از سرآمدانِ پارسی‌نویسی و پارسی‌سرایی […]
بارگیریِ «فرهنگِ تازی به پارسیِ» فروزانفر پارسی‌انجمن: «فرهنگِ تازی به پارسی» گردآوردِ استادِ زنده‌یاد بدیع‌الزمان فروزانفر، چاپ شده‌ی فرهنگستان به سالِ ۱۳۱۹، است. این فرهنگ، اگر بهترین نباشد، بی‌گمان یکی از بهترین فرهنگهایی است که در این زمینه نوشته شده است، ولی دریغ که در پیِ رخدادِ شومِ شهریورِ ۱۳۲۰ و تازشِ ویرانگرانه‌ی بیگانگان به ایران و فروپاشیِ شیرازه‌ی کشور و بسته شدنِ […]
دیدگاهی بنویسید.