پارسی‌انجمن: میرزا فتح‌علی آخوندزاده (بنیادگذارِ اندیشه‌ی سنجشگرانه[=انتقادی] و پدر نمایشنامه‌نویسی و ایران‌گراییِ نوین) در نامه‌ای به شاهزاده میرزا جلال‌الدوله، نویسندۀ نامۀ خسروان که تاریخ ایران باستان را به پارسی سره نوشته بود، چنین نگاشته است:
«درخصوصِ مقبولیتِ کتابِ مستطابِ شما، به غیر از توصیف و تحسین حرفی ندارم. خصوصاً این کتابِ شما از این بابت شایسته است که نوابِ شما کلماتِ عربیه را ازمیانِ زبانِ فارسی بالکلیه برافکنده‌اید. کاش دیگران متابعت شما کردندی و زبانِ ما را که شیرین‌ترین زبانهای دنیا است از اختلاطِ زبانِ کُلُفت و ناهموارِ عربی آزاد نمودندی. … افسوس می‌خورم که من مثل شما نمی‌توانم نوشتجات خود را به زبانِ فارسی بدونِ اختلاطِ الفاظِ عربیه بنویسم … خانۀ تازیان خراب شود، تقصیر ندارم».
برگرفته از: آخوندزاده؛ میرزا فتح‌علی؛ الفبای جدید و مکتوبات؛ به کوششِ حمید محمدزاده؛ نشرِ احیای تبریز؛ رویه‌ی ۱۷۴.
آگاهی: برای پیوند با ما می‌توانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از به‌روزرسانیهای تارنما می‌توانید هموند رویدادنامه پارسی‌انجمن شوید و نیز می‌توانید به تاربرگ ما در فیس‌بوک یا تلگرام یا اینستاگرام بپیوندید.
جستارهای وابسته
سرنوشت زبان فارسی چه خواهد بود؟ پارسی‌انجمن: «سرنوشت زبان فارسی چه خواهد بود؟» نوشته‌ی زنده‌یاد «محمدعلی امام‌شوشتری» در ۴۶ سال پیش است و از آنجا که سخن امام‌شوشتری تا اندازه‌ای سخن امروز ما نیز هست آن را با گفتاورد از ماهنامه‌ی وحید، شماره‌ی ۹۸، بهمن‌ماه ۱۳۵۰ در اینجا […]
بارگیریِ «فرهنگِ اورنگ» پارسی‌انجمن: «فرهنگِ اورنگ» گردآورده‌ی مراد اورنگ است که به نوشته‌ی نویسنده «راهنمای فارسی‌نویسی به ویژه برایِ ایرانیانِ پاک‌سرشت [است] که به زبانِ ایرانی دلبستگی دارند [و دربردارنده‌ی] چِم برخی واژه‌های تازی و تازی‌نما به پارسیِ سره و جداکننده‌ی فرهنگ و زبانِ پارسی از واژه‌های بیگانه» […]
بارگیریِ «از عجم تا پارسی» شکیبیِ گیلانی پارسی‌انجمن: از «عجم» تا «پارسی» (کالبدشناسیِ سنجشیِ زبانِ عجم و پارسی) دستاوردِ پژوهشی نویسنده و پژوهشگرِ زبانْ پزشک «جامیِ شکیبیِ گیلانی» است و دربردارنده‌ی دو دفتر است که با هم به ریختِ نبیگِ کنونی درآورده […]
«پارسی‌نویسی» پیش‌زمینه‌ی بازسازیِ آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانشهری بزرگمهرِ لقمان: پس از تازشِ تازیان و از میان رفتنِ دوگانه‌ی دین و شهریاری، زبانِ پارسی تنها نمودگاهِ ایرانی‌بودن و نگهدارنده‌ی آگاهیِ درهم‌شکسته‌ی ایرانیان گشت. این زبان، هر چند دنباله‌ی زبانِ پارسیگ است، از آنجا که زبانِ پساتازشی است زبانی است تازش‌زده که لایه‌های واژگانی و دستوری‌اش در کشمکشی پیوسته با یکدیگرند. هم از این روست که […]
بارگیریِ «فرهنگِ واژه‌های فارسیِ سره برایِ واژه‌های عربی در فارسیِ معاصر» فریده رازی: «چه بهتر که بکوشیم به زبانِ گذشته‌ی خود تا آن جا که شدنی است بازگردیم و واژه‌های زیبا و ساده‌ای را که درخورِ فهمِ گروه بیشتری از مردم است و از یاد رفته، از نوشته‌های باارزش پیدا کنیم و آنها را زنده گردانیم و زبانِ زیبای پارسی را پربارتر و گسترده‌تر سازیم. هر چه واژه بیشتری داشته باشیم، زبان تواناتر، نوشتن زیباتر و بازگو […]
بارگیریِ «نخستین دستورِ» پرتو پارسی‌انجمن: «نخستین دستور» نوشته‌ی ابوالقاسم پرتو است که پارسی‌دوستان او را با نبیگِ سه پوشینه‌ای «واژه‌یاب» می‌شناسند.
پرتو درباره‌ی آن چه او را برانگیخت تا این دستور را به پارسیِ سره نویسد، نوشته است: «زبانِ فارسی برایِ آن که درست گفته و و درست نوشته شود، ابزارهای خودی می‌خواهد. با «مصدرِ مرخم» و «صیغه‌های مبالغه» و ... نمی‌توان […]
دیدگاهی بنویسید.