رضا مرزبان در این جستار ساختمان کارواژه[=فعل] در زبان پارسی را به چهار گونه بخش کرده: ساده، واداری، پیشوندی و آمیخته[=مرکب] و سپس هر یک را جداجدا بررسیده و ویژگیهای آنها را به زبانی ساده برنموده است.
ساختمان کارواژه در زبان پارسی کنونی را از «اینجا» بارگیرید.
آگاهی: برای پیوند با ما میتوانید به رایانشانی azdaa@parsianjoman.org نامه بفرستید. همچنین برای آگاهی از بهروزرسانیهای تارنما میتوانید هموند رویدادنامه پارسیانجمن شوید و نیز میتوانید به تاربرگ ما در فیسبوک یا تلگرام بپیوندید.
جستارهای وابسته
- دربارهی کارواژههای برساخته پارسیانجمن: گرایشِ زبانِ پارسی بهره از کارواژههای آمیخته (فعلهای مرکب) به جایِ کارواژههای ساده (فعلهای بسیط) است. برخی گمان بردهاند که کارواژههای آمیخته «کند و زنجیری» بودهاند که به پایِ زبانِ پارسی زدهاند، هم بدانگه که این ویژگیِ ذاتیِ پارسی بوده و گرایشی که زبانِ ما به باز شدن داشته است. […]
- سیر تاریخی دستور زبان در جهان و ایران دکتر حسن احمدی گیوی: آن درخت تنومند ۱۵۰ سالهی پربار و ریشهدار که سه دههی ۳۰ و ۴۰ و ۵۰، به کوشش استادان بزرگی چون: دکتر خیامپور، دکتر معین و دکتر ناتل خانلری و ... بالندگی تازه و امیدآفرینی یافته بود: «خوش درخشید، ولی دولت مستعجل بود!» و دارد اندکاندک برگ و بار خود را از دست میدهد و رو سوی پژمردن و خشکیدن دارد! تا باد چنین […]
- نگاهی به تَراداد دستورنویسی در زبان پارسی پارسیانجمن: زهرا زندی مقدم در جُستار «نگاهی به سنت دستورنویسی در زبان فارسی» کوشیده است تا دستورهای نامداری که تا به امروز دربارهی زبان پارسی همروزگارِ ما نوشته شدهاند بررسد.
در این بررسی ۵۹ نبیگ[=کتاب] دستور (۱۳ نبیگ به زبان انگلیسی و ۴۶ نبیگ به زبان پارسی) بررسی […]
- بهره از کارواژههای ساده به جای آمیخته پارسیانجمن: کارواژههای آمیخته[=افعال مرکب] در پارسی امروز جای بسیاری از کارواژههای ساده و پیشوندی را گرفتهاند و شمار بسیاری از کارواژههای ساده در پارسی امروز از یاد رفتهاند و به جای آنها کارواژههای آمیخته نشسته است. برماست که این کارواژههای ساده و چم[=معنی] و کاربرد آنها را بشناسیم و به جای کارواژههای آمیخته به کار […]
- کارواژههای پیشوندی پارسیانجمن: تا سدهی هفتم اسلامی در پارسی دری، همچون پارسیگ، پیشوندهای کارواژه[=فعل] هنوز زنده بودند و چمهای[معانی] گوناگونی از راه آنها گفته و نوشته میشدند. شوربختانه پس از این، بهره از کارواژههای آمیخته[=مرکب]، به ویژه با نامواژهها[=اسمها] و زابهای[=صفات] عربی، جای کارواژههای ساده و پیشوندی را گرفته است. برماست که این شیوهی […]
- بارگیریِ «نخستین دستورِ» پرتو پارسیانجمن: «نخستین دستور» نوشتهی ابوالقاسم پرتو است که پارسیدوستان او را با نبیگِ سه پوشینهای «واژهیاب» میشناسند.
پرتو دربارهی آن چه او را برانگیخت تا این دستور را به پارسیِ سره نویسد، نوشته است: «زبانِ فارسی برایِ آن که درست گفته و و درست نوشته شود، ابزارهای خودی میخواهد. با «مصدرِ مرخم» و «صیغههای مبالغه» و ... نمیتوان […]
دیدگاهی بنویسید.