پارسیانجمن: گرایشِ زبانِ پارسی بهره از کارواژههای آمیخته (فعلهای مرکب) به جایِ کارواژههای ساده (فعلهای بسیط) است. برخی گمان بردهاند که کارواژههای آمیخته «کند و زنجیری» بودهاند که به پایِ زبانِ پارسی زدهاند، هم بدانگه که این ویژگیِ ذاتیِ پارسی بوده و گرایشی که زبانِ ما به باز شدن داشته است.
علیاشرف صادقی، نویسندهی این جُستار، بدین گروه هشدار داده و یادآور شده است: «اصولاً نباید مصدر را با فعل خلط کرد. مصدر یکی از مشتقاتِ فعل است، همانطوری که اسمِ مصدر و صفتِ فاعلی و صفتِ مفعولی چنیناند، اما فعلْ شکلهای صرفشدهای است که دارای شخص و شمار و زماناند و در جمله در نقش گزاره به کار میروند. آنچه در واژگانِ علمی موردِ نیاز است مشتقاتِ اسمی و صفتیِ فعل است نه شکلهای صرفشدهی آن. مشتقاتِ اسمی و صفتیِ فعل جزءِ واژگانِ زباناند و ساختن و وارد کردنِ آنها در واژگان اثری در ساختمانِ دستوریِ زبان ندارد. متخصصان میتوانند از این مقوله هرچه را نیاز دارند بسازند و به کار برند.»
«دربارهی کارواژههای برساخته (فعلهای جعلی)» را از «اینجا» بارگیرید.
جستارهای وابسته
بارگیری «فهرست فعلهای فارسی با معنای آنها» از دکتر حسین پارسیانجمن: در این فهرست نزدیک به دو هزار کارواژهی سادهی پارسی آمده و این خود به روشنی نادرست بودن سخنِ آنانی را که میگویند پارسی چندسد کارواژهی ساده بیشتر ندارد مینمایاند؛ هرچند که توانمندی یک زبانْ پیوندی با شمارِ ریشههای کارواژههای آن ندارد و زبانی چون پارسی به آسانی میتواند از واژهها کارواژه […]
«زبانِ پارسیگ (پهلوی): دستورِ زبان، واژهسازی و واجشناسی» چاپ شد «زبانِ پارسیگ (پهلوی): دستورِ زبان، واژهسازی و واجشناسی» نوشتهی رَهام اشه و گردانشِ مریم تاجبخش و بزرگمهر لقمان به پارسیِ سره چاپ شد.
کارواژههای پیشوندی پارسیانجمن: تا سدهی هفتم اسلامی در پارسی دری، همچون پارسیگ، پیشوندهای کارواژه[=فعل] هنوز زنده بودند و چمهای[معانی] گوناگونی از راه آنها گفته و نوشته میشدند. شوربختانه پس از این، بهره از کارواژههای آمیخته[=مرکب]، به ویژه با نامواژهها[=اسمها] و زابهای[=صفات] عربی، جای کارواژههای ساده و پیشوندی را گرفته است. برماست که این شیوهی […]
ساختمان کارواژه در زبان پارسی کنونی رضا مرزبان در این جستار ساختمان کارواژه[=فعل] در زبان پارسی را به چهار گونه بخش کرده: ساده، واداری، پیشوندی و آمیخته[=مرکب] و سپس هر یک را جداجدا بررسیده و ویژگیهای آنها را به زبانی ساده برنموده […]
بارگیری «دستور زبان فارسی» استاد خانلری پارسیانجمن: «دستور زبان فارسی» نوشتهی استاد زندهیاد دکتر پرویز ناتلخانلری است که با شیوهای ساده و نمونههای بسیار دستور زبان پارسی را بر بنیاد دانش زبانشناسی به خوانندگان میآموزاند. از این روست که از نیم سده پیش این نبیگ[=کتاب] در دبیرستانها و دانشگاهها پایهی آموزشِ دستور پارسی بوده […]
بهره از کارواژههای ساده به جای آمیخته پارسیانجمن: کارواژههای آمیخته[=افعال مرکب] در پارسی امروز جای بسیاری از کارواژههای ساده و پیشوندی را گرفتهاند و شمار بسیاری از کارواژههای ساده در پارسی امروز از یاد رفتهاند و به جای آنها کارواژههای آمیخته نشسته است. برماست که این کارواژههای ساده و چم[=معنی] و کاربرد آنها را بشناسیم و به جای کارواژههای آمیخته به کار […]
دیدگاهی بنویسید.