پارسی‌انجمن: کارواژههای آمیخته[=افعال مرکب] در پارسی امروز جای بسیاری از کارواژههای ساده و پیشوندی را گرفته‌اند و شمار بسیاری از کارواژههای ساده در پارسی امروز از یاد رفته‌اند و به جای آنها کارواژههای آمیخته نشسته است.
برماست که این کارواژههای ساده و چم[=معنی] و کاربرد آنها را بشناسیم و به جای کارواژههای آمیخته به کار بریم.
آختن = بلند کردن، دراز کردن
آگندن = پر کردن
آمیختن = مخلوط کردن، ممزوج کردن
آسودن = استراحت کردن
آغشتن = خیس کردن
آلودن = آلوده کردن
آغالیدن = تحریک کردن
الفختن = جمع کردن، توده کردن
انباشتن = انبار کردن
افروختن = روشن کردن
اندودن = اندود کردن
فسردن = یخ زدن، سرد شدن
اوباشتن = بلع کردن
گسستن = پاره کردن
گشادن = باز کردن، فتح کردن
گماشتن = مأمور کردن
گریختن = فرار کردن
گرویدن = ایمان آوردن، مایل شدن
گداختن = ذوب شدن، آب شدن
کاستن = کم شدن
شکیفتن = تحمل کردن، صبر کردن
شتافتن = شتاب کردن، عجله کردن
شایستن = شایسته بودن، مستحق بودن
ستدن = پس گرفتن
ستردن = پاک کردن
رستن = خلاص شدن
درودن = درو کردن
خلیدن = فرورفتن
بسودن = لمس کردن
بیختن = الک کردن
بیوسیدن = منتظر بودن، متوقع بودن
کارواژههای ساده‌ی فراموشیده
بسیاری از کارواژههای ساده[=افعال بسیط] پارسی را فراموشیده‌ایم و به جای آنها از کارواژههای آمیخته[=مرکب] یا گزاره‌های کارواژه‌ای[=عبارات فعلی] بهره می‌گیریم. برخی از این کارواژههای فراموشیده، چنین‌اند:
توفیدن
توختن
تاسیدن
تفتن
تفسیدن
نوردیدن
نیوشیدن
ورزیدن
ناسیدن
پالودن
پوییدن
پیراستن
افسودن
سرشتن
شکردن
دمیدن
فرسودن
فتالیدن
غنودن
یازیدن
یارستن
چمیدن
آیا چمهای[=معانی کارواژههای بالا را می‌دانید؟
برای آگاهی بیشتر نک. پوشینه‌ی دومِ تاریخ زبان فارسیِ استاد زنده‌یاد پرویز ناتل خانلری، فرگردِ ساختمان فعل. آن را می‌توانید از «اینجا» بارگیرید.
جستارهای وابسته
۱۵۴. واژه‌های درپیوند با دانش و دانشگاه
۲. چند واژه در پیوند با رایانه (۲)
پیامدهای آمیختگی زبان پارسی با واژه‌های بیگانه (۲) سامان حسنی: یکی دیگر از آسیب‌هایی که درپیِ آمیختگی زبان پارسی با واژه‌های بیگانه به این زبان رسیده‌است همانا به‌کاربردنِ کارواژههای آمیخته[فعل مرکب] به‌جایِ کارواژههای ساده[فعل بسیط] است. هرچند در آغاز شمار اندکی کارواژههای ساده با واژه‌های عربی ساخته شد، این روش به‌زودی فراموش گردید و واژه‌های بیگانه کارواژههای آمیخته را به دنبال […]
بارگیریِ «شاهنامه»یِ فردوسی، چاپهایِ ماکان، وُلرس، مُل، مسکو و خالقی پارسی‌انجمن: «شاهنامه» کارنامه‌یِ سپندِ ایرانیانِ باستان، گران‌سنگ‌ترین و پرارج‌ترین نوشته‌یِ پارسی و یکی از والاترین و بزرگ‌ترین نوشته‌هایِ ادبی جهان است. جز اینها، شاهنامه‌خوانی و شاهنامه‌پژوهی راهی بس شیرین است برایِ هر آن کس که خواستارِ آشناییِ ژرف‌پایه با تاریخ و فرهنگِ ایران‌زمین و نیز پارسی‌نویسیِ بهنجار و آیین‌مند […]
بارگیری «خودآموز كردی كرمانجی» چنگیز پهلوان «خودآموز كردی كرمانجی»، نوشته‌ی دکتر چنگیز پهلوان –بنیادگذار نگره‌ی حوزه‌ی تمدن ایرانی- است که در بهار 1392 چاپ شده و در مجموعه‌ی زبانهای حوزه‌ی تمدن ایرانی جا گرفته است.
بارگیری «خودآموز كردی سورانی» چنگیز پهلوان «خودآموز کردی سورانی» نوشته‌ی دکتر چنگیز پهلوان –بنیادگذار نگره‌ی حوزه‌ی تمدن ایرانی- است که در پاییز ۱۳۹۲ چاپ شده و در مجموعه‌ی زبانهای حوزه‌ی تمدن ایرانی جا گرفته است. این دفتر پس از «خودآموز کردی کرمانجی» که در بهار ۱۳۹۲ در دسترس دوستداران زبانهای ایرانی نهاده شد، دومین دفتر از این مجموعه به شمار […]
کاربرانی که این نوشته را پسندیده‌اند:
درود
چم شکردن چیست؟
اگه به چم شکرکردن باشه که پارسی نیست.
شِکَردَن پارسی و به چم شکارکردن است. نک. برهان قاطع.
فردوسی گوید: کسی زنده بر آسمان نگذرد | شکار است و مرگش همی بشکرد.