سامان حسنی- در این جستار به بررسی واژه‌هایی که به دلیل دگردیسی واک‌هایشان، عربی پنداشته می‌شوند می‌پردازیم. نخست دگردیسی در واک‌های ویژه پارسی را بررسی می‌کنیم و آنگاه نگاهی خواهیم داشت به دگردیسی واژه‌های پارسی‌‌ای که دارای یکی از واک‌های ویژه زبان عربی هستند.
مسعود لقمان: داریوش آشوری با گذر از کنش‌های سیاسی، اجتماعی، ادبی و فلسفی، اکنون در «خانه‌ی وجود»، یعنی عرصه‌ی زبان، به سر می‌برد و از دهه‌های پیش کوششی خستگی‌ناپذیر را برای بالا بردن سطح گفتمانی درباره‌ی مباحث زبانی در ایران آغاز کرده که کتاب‌هایی چون «فرهنگ علوم انسانی»، «بازاندیشی زبان فارسی» و «زبان باز» دستاورد این کوشش‌ها و کنش‌هاست. در دنباله، گفت‌وگویم را با داریوش آشوری درباره‌ی زبان، مدرنیت و چالش زبان فارسی با دنیای مدرن می‌خوانید.
«واژه‌یاب»، فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه در سه دفتر است که از سوی استاد «ابوالقاسم پرتو» گردآوری شده است. آماج فراهم‌آورنده‌ی «واژه‌یاب» نمودنِ واژگان پارسی برابر واژه‌های بیگانه‌ای است که به زبان فارسی راه یافته است. واژه‌یاب دنباله‌ای بر «فرهنگ کوچک» زنده‌یاد ذبیح بهروز و آغازه‌ای بر «فرهنگ بزرگ» است …
تهمورس جلالی: «انگیزه گردآوری این فرهنگ آن است که می‌اندیشم زبان پارسی توانگر از واژه‌های خود می‌باشد. افسوس، واژه‌های بیگانه چنان زبانزد شده که واژه‌های پارسی را به دست فراموشی سپرده و فرهنگستان هر چند واژه بیابد یا آفریند، در دریای بیکران زبان ناپدید گردد …».
«تاریخ زبان فارسی» برجامانده‌ای گرانسنگ و ماندگار از استاد زنده‌یاد دکتر «پرویز ناتل خانلری» – پژوهشگر، ادب‌دان، چامه‌سرا، زبانشناس و سیاستمدار- است که تنها نبیگِ پایه در این زمینه نیز به شمار می‌آید.
دکتر میرجلال الدین کزّازی- وام‌واژه‌های درشتناک و ناهموار و گوش‌آزار، بافتار نازک و دلاویز و آهنگین زبان پارسی را می‌پریشند و زنگ و آهنگ خنیایی آن را زیان می‌رسانند. آسیب‌های دیگر که از این رهگذر به دیگر سامانه‌های زبان همچون سامانه گردانشی (صرفی و نحوی) و ماناشناختی (معنی‌شناختی) می‌رسد، نهان است و دیرپیدا و زبان را از درون می‌فرساید و می‌پوساند.
«واژگان اقتصادی (انگلیسی-عربی-فارسی)» در 174 رویه به خامه‌ی دانشمند فرزانه دکتر حسین وحیدی نوشته شده است. این دفتر را «انتشارات تهران» در سال 1375 با همکاری ماهنامه‌ی چیستا در 2000 نسخه چاپ کرده که برای همه‌ی آنانی که با اقتصاد سروکار دارند، چونان ابزار دست است.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی آخرین واژه‌های مصوب خود را در بخش واژه‌های همگانی و ویژه اعلام کرد. از جمله این واژه‌ها به «پیشنهاده» به‌جای «پروپوزال» و «سراسرنما» به‌جای «پانوراما» می‌توان اشاره کرد.
در «ساختارهای وندی مشتق‌های فعلی»، نوشته‌ی «دکتر محسن حافظیان»، ساختارها، گونه‌های وندی و بسامد این وندها را در واژگانی که از فعل‌های ساده‌ی فارسی به دست آمده‌اند، بررسی شده‌اند. گردآیه‌ی این کتاب شامل فعل‌های ساده‌ی زبان فارسی به همراه واژگان ساخته شده بر اساس آن‌هاست که از «لغتنامه‌ی دهخدا» برگرفته شده‌اند.
«ساختارشناسی فعل‌های فارسی» پژوهش دکتر محسن حافظیان با فهرستی از ۵۸۶ فعل و ۸۵ نمایه (از فعل‌های ساده و پیشوندی و ترکیبی) برای همه‌ی دانش‌آموزان و دانشجویان زبان فارسی سودمند و کارگشاست و می‌تواند به ما در دریافت و درک بهتر زبان رسمی و ملی‌مان دید بهتری بدهد و گره‌هایی از کارهای آموزشی بگشاید.