فرهنگستان ایران نهادی بود که در ۲۹اردیبهشت ۱۳۱۴ برای پاسداری و پالایش زبان و دبیره‌ی پارسی به فرمان رضاشاه در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴آغاز به کار و کوششهای خود را تا سال ۱۳۳۳ دنبال کرد. آن را «فرهنگستان نخست» نیز نامیده‌اند. نخستین نشست فرهنگستان ۱۲خرداد ۱۳۱۴ به فرنشینی محمدعلی فروغی، نخست‌وزیر آن هنگام، برپا شد و تا شهریور ۱۳۲۰به درازای شش سال در زمینه‌ی پاسداری و پالایش زبان پارسی کوشید. بخشی از دستاوردهای آن در این دفترِ «واژه‌های نو» چاپ شده است.
«واژه‌نامه‌ی فلسفی» (فارسی، عربی، ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی، ف‍ران‍س‍ه، پ‍ه‍ل‍وی، ی‍ون‍ان‍ی و لات‍ی‍ن) نوشته‌ی زنده‌یاد دکتر «سهیل محسن افنان» است که در بیروت چاپ شده و اینک «پارسی‌انجمن» شادمان است که نسخه‌ای از این نسک ارزشمند را به خوانندگان خود پیشکش می‌کند.
«فرهنگ واژه‌های فارسی در زبان عربی»، نوشته‌ی «محمدعلی امام شوشتری» (زاده‌ی ۱۲۸۱ و درگذشته‌ی ۱۳۵۱ خورشیدی) است. همانگونه که از نام این نبیگ [=کتاب] برمی‌آید، گوشه‌ای از پرتوافکنیهای زبان و ادب پارسی در زبان عربی را آنهم به گونه‌ای دانشی و مستند می‌نمایاند که از نگر ریشه‌های بسیاری از واژه‌ها در این دو زبان ارج فراوانی دارد.
«تبر تقسیم هویت پارسی: سه‌گانه پارسی‌گو» و «پایه‌‌های ملی ارتش» از داریوش رجبیان، «واژگان تفرقه‌انداز در افغانستان»، «سرگذشت زبان پارسی» از جلال خالقی مطلق، «زبان پارسی و مرزهای جغرافیایی آن» گفت‌وگوی نسرین تبریزی با مسعود میرشاهی، «زبانهای پامیری و ضرورت حفظ و بقای آنها» از نظرشاه نظرشایف، «باغ ایرانی در گذر زمان» از طاهره (سها) نثر، از جستارهای این فصلنامه است.
«واژه‌یاب»، فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه در سه دفتر است که از سوی استاد «ابوالقاسم پرتو» گردآوری شده است. آماج فراهم‌آورنده‌ی «واژه‌یاب» نمودنِ واژگان پارسی برابر واژه‌های بیگانه‌ای است که به زبان فارسی راه یافته است. واژه‌یاب دنباله‌ای بر «فرهنگ کوچک» زنده‌یاد ذبیح بهروز و آغازه‌ای بر «فرهنگ بزرگ» است …
از ویژگیهای فرهنگ فارسی عمید می‌توان فتاد [مورد]های زیر را نام برد: – آمدن نشانه‌های آوایی واژگان – گونهٔ واژگان بر پایه دستورزبان – آوانگاری واژگان تازی – این فرهنگ دربرگیرندهٔ 22 هزار و 475 واژه‌ای است که در زبان فارسی به کار رفته‌اند و نام جایها و شهرها و نویسندگان و هنرمندان در آن نوشته نشده است.
تهمورس جلالی: «انگیزه گردآوری این فرهنگ آن است که می‌اندیشم زبان پارسی توانگر از واژه‌های خود می‌باشد. افسوس، واژه‌های بیگانه چنان زبانزد شده که واژه‌های پارسی را به دست فراموشی سپرده و فرهنگستان هر چند واژه بیابد یا آفریند، در دریای بیکران زبان ناپدید گردد …».
«تاریخ زبان فارسی» برجامانده‌ای گرانسنگ و ماندگار از استاد زنده‌یاد دکتر «پرویز ناتل خانلری» – پژوهشگر، ادب‌دان، چامه‌سرا، زبانشناس و سیاستمدار- است که تنها نبیگِ پایه در این زمینه نیز به شمار می‌آید.
«خط و فرهنگ» (ایران‌کوده شماره 8)، نوشته‌ی استاد زنده‌یاد «ذبیح بهروز» است که بخش‌هایی از آن پیشتر در «پارسی‌انجمن» در دو بخش به دیده‌ی خوانندگان ارجمند رسید و اکنون پویش (اسکن) این نسک خواندنی را پیشکش شما گرامیان می‌کنیم. آماج بهروز از نوشتن این نسک، آموزاندن خطی ست که خود ساخته است و بر این باور بود که با یادگیری این خط می‌توان کلید آموختن همه‌ی خطوط کهن و نو را فراگرفت.
آموختن زبان اوستایی که یکی از کهن‌ترین زبانهای آریایی است، نه تنها برای زبانشناسان بایایی به سزایی دارد که همواره یکی از دغدغه‌‌های ایرانشناسان، پژوهشگران و ایرانیان شیفته‌ی تاریخ و مطالعه‌ی زبان‌ها و فرهنگ و جهان‌بینی ایرانیان باستان بوده است.