شهربراز: استفان پانوسی (در انگلیسی: Estiphan Panoussi) ایران‌شناس و استاد پیشین دانشگاه تهران در شهریور سال ۱۳۱۴ خ. / سپتامبر سال ۱۹۳۵ م. در شهر سنندج زاده شد و آموزش‌های آغازین و میانی خود را در ایران و عراق به پایان رسانید. وی از ایرانیان آشوری و مسیحی کلدانی است.

استفان پانوسی در سال ۱۹۵۸ م./ ۱۳۳۷ خ. از دانشگاه پونتیفیچییا (Pontificia) در شهر رُم در رشته‌ی فلسفه لیسانس گرفت و در سال ۱۹۶۱ م. / ۱۳۴۰ خ. از دانشگاه لووِن (Leuven در فرانسوی: Louvain) در بلژیک دکتری فلسفه دریافت کرد. دکتر پانوسی در سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۴ م. / ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۳ خ. در زمینه‌ی فلسفه‌ی ایرانی در دانشگاه توبینگن (Tubingen) آلمان پژوهش کرد و در فاصله‌ی سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۶ م. / ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵ خ. نیز در دانشگاه ماربورگ (Marburg) آلمان پژوهش کرد.

دکتر پانوسی علاوه بر زبان سِنایا (Senaya) – که زبان مادری او و از گویش‌های جدید زبان آرامیک (Aramaic) است – به زبان‌های پارسی، کُردی، عربی، آسوری، ایتالیایی، فرانسه، آلمانی، انگلیسی، و سوئدی چیره است. از زبان‌های باستانی نیز به یونانی باستان، لاتین، آرامیک و عبری کتاب مقدس، و آرامیک میانه (سُریانی) چیره است.

سمت‌های دانشگاهی وی تاکنون چنین بوده است:

– از سال ١٩۶۴ تا ١٩۶۶ م. / ١٣۴٣ تا ١٣۴۵ خ.، پژوهشگر دانشگاه «گیسن» (Giessen) آلمان

– از سال ١٩۶٨ تا ١٩٧٢ م. / ١٣۴٧ تا ١٣۵١ خ.، استادیار موسسه‌ی خاورشناسی در دانشگاه آزاد برلین.

– از سال ١٣۵٢ تا ١٣۵٧ خ / ١٩٧٢ تا ١٩٧٨ م.: دانشیار دانشگاه تهران

– از سال ١٩٧٨ تا ١٩٨١ م / ١٣۵٧ تا ١٣۶٠ خ.: استادیار دانشگاه یوتا (Utah) در آمریکا

– از سال ١٣۶٠ تا ١٣۶٨ خ / ١٩٨١ تا ١٩٨٩ م.: استاد بخش زبان‌شناسی و رییس بخش زبان ایتالیایی در دانشگاه تهران

– از سال ١٩٨٩ تا ١٩٩٢ م. / ١٣۶٨ تا ١٣٧١ خ.: استاد زبان عربی در دانشگاه آیخشتات (Eichstätt-Ingolstadt) در بخش باواریای آلمان

– از سال ١٩٩٢ تا ٢٠٠٠ م. / ١٣٧١ تا ١٣٧٩ خ.: استاد زبان عربی در دانشکده‌ی خاورشناسی دانشگاه گوته‌بورگ (سوئدی: Goeteburg در انگلیسی: Gothenburg) سوئد، بازنشستگی در سال ٢٠٠٠ م. / ۱۳۷۹ خ.

– از سال ٢٠٠٠ م. تا کنون (٢٠١٣ م.) / ١٣٧٩ خ.: استاد فلسفه در دانشسرای «آنته لوپ ولی» (Antelope Valley College) در کالیفرنیای امریکا.

برخی از آثار وی چنین اند:

– وی در سال‌هایی که استاد دانشگاه تهران بود سه کتاب به نام‌های «مقدمه‌ای بر زبان لاتین کلاسیک»، «مقدمه‌ای بر زبان لاتین»، و «مقایسه‌ی دستور زبان فارسی و زبان ایتالیایی» نوشته است.

– فرهنگ پارسی-لاتین

– گویش مسیحی سِنایا از زبان نو-آرامیک: متن، دستور زبان، و فرهنگ

(نام انگلیسی: The Christian Senaya dialect of Neo-Aramaic: Text, Grammar and Dictionary)

– اثر مهم دیگر وی در زمینه‌ی فلسفه، کتابی است به نام «تاثیر فرهنگ و جهان‌بینی ایرانی بر افلاطون» که در سال ٢۵٣۶ شاهنشاهی (١٣۵۶ خ.) به دست «انجمن شاهنشاهی فلسفه‌ی ایران» در ١۴٧ صفحه چاپ و پخش شده است. این کتاب در سال ١٣٨١ خ. / ٢٠٠٢ م. هم به دست «موسسه‌ی پژوهش‌های حکمت و فلسفه‌ی ایران» بازچاپ شده است.

– جُنگ زبان‌آموزی نو-سُریانی، ویسبادن ١٩٧۴ م/ ١٣۵٣ خ. و کمبریج ١٩٨٢ م. / ١٣۶١ خ.

(نام انگلیسی: Panoussi, E. and R. Macuch: Neo-Syriac Chrestomathy. Wiesbaden 1974, Cambridge, 1982)

– گرایش‌های علمی و فرهنگی ایران: از هخامنشیان تا پایان صفویه، ۱۳۸۳ خ. نشر بلخ در تهران

چند مقاله‌ی وی در زمینه‌ی فلسفه و زبان‌شناسی را می‌توانید در این صفحه بخوانید: برگه‌ی استفان پانوسی

هم چنین می‌توانید در این نشانی مقاله‌ای از وی را به زبان فرانسوی بخوانید درباره‌ی ریشه‌های ایرانی فلسفه‌ی ابن سینا و نیز تاثیرهای ایران بر فلسفه‌ی افلاطون:

La théosophie iranienne source d’Avicenne?

Estiphan Panoussi, Revue Philosophique de Louvain, 1968, Vol. 66, Issue 90, pp. 239-266