فرهنگ‌نامه پارسی آریا

فرهنگ‌نامه پارسی آریا

پارسی‌انجمن

«فرهنگ‌نامه پارسی آریا»، گردآوری «ج. دانشیار» دربرگیرنده جستارهایی پیرامون «پالایش و بهسازی زبان پارسی» همراه با «واژه‌نامه ناپارسی به پارسی آریا» ست.

«دکتر جلال‌الدین کزازی» در دیباچه این فرهنگ‌نامه نوشته است: «زبان شکرین و زیبای پارسی را می‌توانیم نغزترین و توانمندترین زبان زیباشناختی در جهان بدانیم؛ اما آمیختگی زبان پارسی با دیگر زبان‌ها که با آن هم‌روزگار نیستند بدین زبان نغز و ناب آسیب می‌رساند. آشکارترین و برجسته‌ترین آسیب که پیش و بیش از دیگر آسیب‌ها فرادید می‌آید، آسیب آواشناختی ست. وام‌واژه‌های درشتناک و ناهموار و گوش‌آزار، بافتار نازک و دل‌آویز و آهنگین زبان پارسی را می‌پریشد و زنگ و آهنگ خنیایی آن را زیان می‌رسانند. آسیب‌هایی که از این رهگذر به دیگر سامانه‌های زبان، همچون سامانه‌ی گردانشی (صرفی) و نحوی و معنی‌شناختی می‌رسد، نهان است و «دیرپیدا» و زبان را از درون می‌فرساید و می‌پوساند. در این رهگذر پاسداری از زبان نیاکانی که بستر فرهنگ و ادب و اندیشه و شهرآیینی ایرانی بوده است، نیازمند کوشش و تکاپویی گران و دشوار است و گردآوری این نوشتار گامی در این راه است. در این نوشتار کوشش می‌شود، زبان پارسی بررسی و ویژگی‌های نیک یا بد آن روشن شود و برای از میان بردن آک (عیب)ها و بهینه کردن زبان پارسی، راهکارهایی شدنی نشان داده شود و نیز برخی از واژه‌های رها شده پارسی سره و برخی از واژه‌های نوساخته فرهنگستان زبان پارسی همراه با واژه‌های پارسی رایج گردآوری شده که می‌توان از آن‌ها برای جایگزینی واژه‌های بیگانه بهره‌ گرفت.»

ویراست دوم این فرهنگ‌نامه در سال 1392 از سوی «انتشارات فرهنگ مردم» با بهای 20 هزار تومان (سخت یا گالینگور) و 18 هزار تومان (شومیز) در 655 رویه چاپ شده است.

جستارهای وابسته

  • دقیقی، زبانِ دری و گویشِ آذریدقیقی، زبانِ دری و گویشِ آذری پارسی‌انجمن: دستور(دکتر) جلالِ متینی در جُستارِ «دقیقی، زبانِ دری و لهجه‌ی آذری» به دیگرسانیها و همسانیها پارسیِ دری با پارسیِ آذری (زبانی که دستِ کم تا پیش از صفویه و ترکتازیِ ترکی در آذربایجان زبانِ مردمِ کوچه و بازار بود) پرداخته […]
  • «دینکردِ چهارم» چاپ شد«دینکردِ چهارم» چاپ شد پارسی‌انجمن: «گزیده‌ای از دینکردِ چهارم» (برگرفته از «آیین‌نامه»‌ی ساسانی، نوشته‌شده به روزگارِ شاهنشاه خسرو انوشیروان) با گردانش و گزارشِ «بزرگمهرِ لقمان» چاپخش شد.
  • نوروزانه‌ی پارسی‌انجمن: آوانبیگِ «کلیله و دمنه»نوروزانه‌ی پارسی‌انجمن: آوانبیگِ «کلیله و دمنه» پارسی‌انجمن، به فرخندگیِ فرارسیدنِ جشنِ شکوهمند نوروز، آوانبیگِ (کتابِ صوتیِ) «کَلیلَه و دَمنه» را به خوانندگانِ ارجمندش، نورزانه، پیشکش می‌کند. باشد که سالِ پیشِ رو سالی فرخنده در پهنه‌ی ایرانشهر و سرشار از شادی برایِ ایرانیان و ایرانی‌تباران در هر کجای این گیتیِ پهناور […]
  • آیا پسوند «جات» پارسی است؟آیا پسوند «جات» پارسی است؟ پرسش: آیا پسوند «جات» در سبزیجات و میوه‌جات پارسی است؟
  • پیامد آمیختگی زبان پارسی با واژه‌های بیگانه (۴)پیامد آمیختگی زبان پارسی با واژه‌های بیگانه (۴) سامان حسنی: یکی دیگر از پیامدهای آمیختگی زبان پارسی با واژه‌های عربی همانا «بیگانه‌پنداشتنِ» شماری از واژه‌های زبان پارسی است. در دورۀ آمیختگی نویسندگان و خوش‌نویسان، نه ازرویِ نیاز که برای نازیدن، به‌گونه‌ای بی‌دروپیکر واژه‌های عربی بسیاری را به درون زبان پارسی کشاندند. حتی فراموش کردند که بسیاری از این واژه‌ها پارسی هستند و برپایۀ […]
  • زبان فارسی و هویت نوین ایرانی در اندیشه‌های محمدعلی فروغیزبان فارسی و هویت نوین ایرانی در اندیشه‌های محمدعلی فروغی محمدعلی فروغی‌: «من‌ چون‌ دوستدار ایرانم‌ و به‌ ملیت‌ ایرانی‌ دلبستگی‌ دارم‌ و ملیت‌ ایرانی‌ را مبنی‌ بر فرهنگ‌ ایرانی‌ می‌دانم‌ و نمایش‌ فرهنگ‌ ایرانی‌ به‌ زبان‌ فارسی‌ است‌ نمی‌توانم‌ دل‌ را به‌ زبان‌ فارسی‌ بسته‌ نداشته‌ […]

3 دیدگاه فرستاده شده است.

دیدگاهی بنویسید.


*