دسته: نبیگخانه

پارسی‌انجمن: «زبان‌شناسی و زبان فارسی» نوشته‌ی استاد زنده‌یاد دکتر پرویز ناتل‌خانلریْ گردآوردی از جستارهای ایشان است که میان سال‌های ۱۳۲۲ تا ۱۳۴۰ در مجله‌های سخن و دانشکده‌ی ادبیات چاپ شده است.

واژگان اقتصادی (انگلیسی-عربی-فارسی) در ۱۷۴ رویه نوشته‌ی دکتر حسین وحیدی است. ایشان دانش‌آموخته‌ی دکترای اقتصاد و استاد پیشین دانشگاه و هموند انجمن دانشوران پارسی‌انجمن هستند و دهه‌‌هاست که در زمینه‌ی زبان و فرهنگ ایرانشهر می‌پژوهند و می‌نویسند. افزون بر این‌ها، استاد وحیدی هموند فرهنگستان دوم نیز بوده‌اند.

پارسی‌انجمن: راهنمای ریشه‌ی فعل‌های ایرانی (در زبان اوستا و فارسی باستان و فارسی کنونی) از دکتر محمد مقدم – زبانشناس و استاد زبان‌های ایران باستان و هموند فرهنگستان دوم- است. بنیاد این راهنما بر «واژه‌نامه‌ی ایرانی باستان» بارتولومه و «واژه‌نامه اوستا انگلیسی» کانگا گذاشته شده است.

ساخت‌ فرهنگ‌ از دانش‌واژه‌ها [= اصطلاحات] پیشینه‌ای دراز در ایران‌زمین و در زبان‌های پارسی و پارسیگ [= پهلوی] دارد. در سده‌ی کنونی نیز در زمینه‌ی دانش‌واژه‌های فلسفی، واژه‌نامه‌های مهندی [= مهمی] فراهم شده است. در ویراست ۲ کتاب فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی که در اینجا برای بارگیری نهاده شده است، کتاب‌هایی که تا سال ۱۳۶۷ واگانده [= منتشر] شده‌اند، دیده می‌شود که شمارشان به ۵۳۵ کتاب می‌رسد.

«زبان و ادب فارسی در قلمرو عثمانی» کتابی پژوهشی است نوشتۀ دکتر محمدامین ریاحی. این کتاب نخستین‌بار در سال ۱۳۶۹ در تهران چاپ شده‌است.

«واژه‌های فارسیِ عربی‌شده» فرهنگ‌واره‌ای است که به بررسی واژه‌های پارسی درون‌شده در زبان عربی می‌پردازد و از ریشه‌ها و چگونگی دگرگونی‌ این واژه‌ها سخن می‌گوید. این کتاب را «ادّی الشیر» در سال ۱۹۰۸ در بیروت به چاپ رسانده است. الشیر که به زبان‌های پارسی، کردی، لاتین، فرانسوی، عربی، عبری، کلدانی و ترکی چیره بود، در جنگ جهانی نخست به دست ترکان کشته شد.

بزرگمهر لقمان: «فرهنگ روایت دینی» نوشته‌ای پارسی از سال ۱۰۲۳ یزدگردی (۱۶۵۴ ترسایی) است. «منوچهر سنجانا» -نویسنده‌ی آن- پارسی را خوب نمی‌دانسته و گویا برای یادگیری خود این فرهنگ‌واره‌ را فراهم آورده است.
هر چند کار سنجانا پر از از بدخوانی و بدگیری است و برخی از واژه‌ها را درست نخوانده یا درست اندر نیافته، لیک فرهنگ‌هایی از این دست، نشانگر آیین فرهنگ‌نویسی در بخشی از گستره‌ی شهرآیینی ایرانی (گجرات) و نیز پیوند بهدینان آن پهنه با زبان پارسی در سه-چهار سده‌ی پیش است.

«هویت ایرانی و زبان فارسی» نوشته‌ی شاهرخ مسکوب است. مسکوب بر این باور است که زبان فارسی و تاریخ ملی ایران‌زمین دو بنیادی‌اند که ایرانیان را از حل شدن در امت اسلامی و نیز عرب‌شدن نگه داشت. به گفته‌ی وی: «درست بر همین دو عامل، هویت ملی یا قومی خود را بنا کردیم. یکی (تاریخ)، پشتوانه، توشه‌ی راه و تکیه‌گاهمان بود و دیگری (زبان)، شالوده، پایگاه و جان‌پناه، حصاری که در آن ایستادیم.»