فرهنگ واژگان مولانا در گفت‌وگو با شاعر سمرقندی

حیات نعمت، شاعر و پژوهشگر سمرقندی، فرهنگی از واژگان آثار مولانا جلال‌الدین بلخی را آماده کرده و برای چاپ به وزارت فرهنگ تاجیکستان سپرده است. شمسیه قاسم پیش از بازگشت حیات نعمت به سمرقند به دیدار او رفته و در گفت‌وگو از کار و کوشش‌های او در زمان بودنش در تاجیکستان جویا شده است که در زیر می‌خوانید.

واژه‌های پارسی در زبان سواحلی

سامان حسنی: زبان «سواحلی»، «سواحیلی» یا «کی سواحیلی»، که بومیان به آن «سهیلی» می‌گویند، فراگیرترین زبان قارۀ آفریقا است. این زبان که از شاخه زبان‌های بانتو است، از شاخ آفریقا تا موزامبیک (اوگاندا، کنیا، تانزانیا، زنگبار، رواندا، بروندی، مالی، زامبیا، بخش‌هایی از سومالی، شمال موزامبیک و خاور کنگو) را دربرمی‌گیرد.

بدون فرتور

«پیراوند» چیست؟

پرسش: در یکی از فرسته‌های تاربرگ «پارسی‌انجمن» واژه‌ی «پیراوند» را به عنوان فن‌واژه‌ای در زمینه‌ی زبان‌شناسی آورده بودید. تا کنون چنین واژه‌ای نشنیده‌ام. توضیح بیشتری درباره‌ی آن می‌دهید؟

بارگیری رایگان «واژه‌های ایرانی در زبان سوئدی»

شهربراز: «واژه‎های ایرانی در زبان سوئدی» در سال ۱۳۷۴ خ. در سوئد به دست دکتر حسین آذران نخعی نگاشته شده اما چاپ نخست آن به سال ۱۳۸۲ خ. در تهران انجام شده است. اینگونه بررسی‌های زبان‌شناسیک بسیار سودمند و برای شناخت زبان‌های ایرانی و نیز پیوندهای آنها با دیگر زبان‌های خانواده‌ی هندواروپایی مهم‌اند.

درباره‌ی واژه‌ی «فرستار»

پرسش: درباره‌ی واژه‌ی «فرستار» -که پیشنهاد کرده‌اید- بن ماضی به پسوند «ار» می‌چسبد و اسم مصدر می‌سازد: مثل «گفتار» یا صفت فاعلی مثل «خریدار». «فرست» بن مضارع است، نه ماضی.

بدون فرتور

آیا واژه‌ای که ۱۴۰۰ سال است وارد فارسی شده، از من و ما و شما فارسی‌تر است؟!

پرسش: لغت فارسی چیست؟ من «مفاهیم» و «اساتید» را تمام عمرم به کار برده‌ام و برای من این کلمات فارسی‌اند، حتی اگر روزی عربی بوده باشند. ریشه‌ی کلمه، اصالت کلمه نیست؛ تنها محل تولد کلمه است. کلمه‌ای که ۱۴۰۰ سال است وارد فارسی شده، از من و ما و شما فارسی‌تر است. …

سرگذشت کم‌شناخته واژه‌های زبان فارسی

مهدی جامی: نویسنده می‌گوید که کوشیده است «در حد امکان همه لغات فارسی اصیل را که مطلبی قابل توجه درباره وجه اشتقاق آنها به دست آمده است» در این فرهنگ گرد آورد. بنابرین اصل کار او پژوهش و گردآوری نوشته‌های ریشه‌شناسان و سپس تنظیم روشمند آنها و افزودن پژوهشهای خود بر این مجموعه است.

بدون فرتور

رایانامه و رایانشانی

پرسش از محمود رائینی: برای یکنواختی و جلوگیری از بهمریختگی واژه‌گزینی بهتر است واژه‌های جاافتاده را بپذیریم. برای نمونه به جای ایمیل «رایانامه» همگانی شده است، در حالی که شما پیشنهاد نویی در این درگاه آورده‌اید: رایانشانی.