پارسی‌انجمن: زبان پارتی یا پهلوانی از زبانهای ایرانی میانه است. زبانهای ایرانی میانه به زبانهایی گویند که پس از برافتادن شاهنشاهی هخامنشی در ایران بزرگ رواج داشته‌اند و گونه‌های دگرگون‌یافته‌ی زبانهای ایرانی باستان به شمار می‌آیند.
کهن‌ترین نوشته‌های برجای مانده به زبان پهلوانی یا پارتی ازآنِ سده‌ی نخست پیش‌اززایش هستند. زبان پهلوانی تا نزدیکیهای سده‌های چهام و ششم نیز زنده بود و سپس آرام‌آرام رو به خاموشی نهاد.

عبدالرحمان می‌گوید که زبان عربی مانند زبان انگلیسی است! از نگر زبان‌شناسی، زبان انگلیسی بخشی از خانواده‌ی زبان‌های هندواروپایی است و زبان عربی بخشی از زبان‌های سامی. این دو خانواده از نگر ساختاری و تاریخی بسیار دگرسان از هم‌اند. یکی از برجسته‌ترینِ این‌ دگرسانی‌ها در ساختارهای دستوری و واژه‌سازی است که زبان‌های هندواروپایی چون پارسی از ساختار وندی برای واژه‌سازی بهره می‌برند، لیک زبان‌های سامی از ساختار اشتقاقی.

پارسی‌انجمن: شاهنامه والاترین و پراج‌ترین نوشته‌ی پارسی و از بزرگ‌ترین نوشته‌های ادبی جهان است و چون فردوسی بزرگ‌ترین چامه‌سرای ایران و شاهنامه سرآمد دیوانها و ارزنده‌ترین گنجینه‌ی ادب و فرهنگ پارسی است، سزاوار چنان است که شاهنامه‌ی فردوسی از سویه‌هایی چند مانند دانش، تاریخ، واژه، آیین، دین، خوی و خیم، ساز و برگهای بزم و رزم، فرزانگی و از همه برجسته‌تر دستور زبان پارسی بررسی و پژوهیده شود.

پارسی‌انجمن: «اوستا» کهن‌ترین نوشته‌ی بر جای مانده از زبانهای ایرانی باستان به شمار می‌آید که دربردارنده‌ی هزاران واژه در زمینه‌ی آیین و فرهنگ و دانش ایرانیان باستان است. با نگر به آنچه از اوستا بر جای مانده و گزارشها و گواهیهایی که به دست ما رسیده روشن است که این زبان کهن از نگر دانشی نیز در جهان باستان درخور نگرش بوده است. فرجام‌آهنگ پژوهش زیر آشنایی با ریشه‌شناسی چند واژه‌ی پزشکی است که در اوستا و زبانهای ایرانی باستان به کار رفته‌‌اند.

پارسی‌انجمن: «واژه‌های ایرانی در نوشته‌های باستانی» نوشته‌ی شهرام هدایت، زبان‌شناس و استاد پیشین دانشگاه، و دستاورد پژوهشهای وی در زمینه‌ی واژه‌های ایرانی در ۳۹ نوشته‌ی کهن به زبانهای عبری ـ آرامی ـ کلدانی است. ره‌یابی این واژه‌ها بدین نوشته‌ها، نشانه‌ای است از پیوندی که میان ایرانیان باستان و سامیان همسایه‌شان به ویژه یهودیان می‌بوده است.

پارسی‌انجمن: در این جُستار استاد جلال متینی به بررسی ساختارِ ساختهایی چون «نخوردیتان» و «بودیتان» می‌پردازد و به این پرسشها پاسخ می‌دهد که آیا افزون بر ساختهایی با «مانی» و «تانی» در چونیهای گمانی و خواستاری، آیا ساختهایی دیگر هم در زبان پارسی بوده‌اند که به «مانی» و «تانی» مانند باشند لیک ساختمانشان دگرسان از آنها باشد؟ و اگر چنین ساختهایی هستند برای چه به کار رفته‌اند؟ و نیز به این پرسش پاسخ داده است که آیا ساختهایی که از آنها سخن رفته‌‌است هنوز‌ زنده‌اند یا نه؟

پارسی‌انجمن: «شمار و مقدار در زبان فارسی» نوشته‌ی دکتر محمود نشاط است. ایشان شمار را بیشتر ازنگرِ دستوری واکاویده و بررسیده است تا ازنگرِ دگرگونیِ ساختمانِ زبان در گذرِ زمان و نیز هم‌سنجیهایِ زبان‌شناختی.

‌‌‌احمد‌ کاظمی موسوی: فردوسی به‌راستی‌‌ باور‌ داشته که سرزمین آزادگان، ایران، حرف‌های بسیار برایِ گفتن دارد که‌ بایست به‌ نظم‌ پیوسته‌ شود. گذشته از ذوق سلیم و آگاهی از فنون بلاغت، همین‌ تعهّد به پیام‌گذاری در‌ کوتاه‌کردنِ رابطه بین ذهن و زبانِ فردوسی نقش اساسی‌ داشته‌است. از رهگذرِ چنین‌ تعهّدی‌ بود که زبان فارسی پیام‌رسان اسطوره‌های‌ زیبا از ذهن تاریخ شد و در بستر بالندگی افتاد‌.

پارسی‌انجمن: «محمد تقی بهار» ـ نویسنده، روزنامه‌نگار، سخن‌دان، چامه‌سرا، زبان‌شناس ـ از دانشمندان و چهره‌های برجسته‌یِ فرهنگی ایران‌زمین است. یکی از یادگارهای وی نبیگ سه پوشینه‌ای «سبک‌شناسی» یا «تاریخ تطور نثر فارسی» است.