محمدکاظم کاظمی- “هست” بر “وجود” چیزی دلالت می‌کند و “است” بر “چگونگی” آن. هنگامی که می‌گوییم “آب هست.” یعنی این‌جا آب وجود دارد. اما هنگامی که می‌گوییم “آب سرد است.” دیگر سخن از وجود آب نیست‌، از چگونگی آن است.

شهربراز- پیش از اسلام و در زمان اسلام تعداد کسانی که در حجاز سواد خواندن و نوشتن داشتند به تعداد انگشتان دست بوده است. بنابراین طبیعی است که هیچ گونه اثر نوشتاری از آنان وجود نداشته باشد.

تهمورس جلالی: «انگیزه گردآوری این فرهنگ آن است که می‌اندیشم زبان پارسی توانگر از واژه‌های خود می‌باشد. افسوس، واژه‌های بیگانه چنان زبانزد شده که واژه‌های پارسی را به دست فراموشی سپرده و فرهنگستان هر چند واژه بیابد یا آفریند، در دریای بیکران زبان ناپدید گردد …».

واژه‌های گویش‌های روستایی می‌توانند جایگزین درخوری برای واژه‌های بیگانه در زبان پارسی باشند. این واژه‌ها دو گونه‌اند: نخست واژه‌هایی هستند که در زندگی روستایی و کشاورزی کاربرد دارند و دیگر واژه‌هایی هستند که در شهرها و در پارسی نوشتاری جایشان را به واژه‌های بیگانه داده‌اند.

یوسف امیری، دکتر محسن حافظیان- در نوشتۀ پیش رو، محتوای کتاب «دستور زبان فارسی معاصر» را در چهار بخش بررسی کرده‌‏ایم؛ گردآیۀ زبانی، دستور زبان، گروه‌‏های دستوری و تفسیر نادرست داده‌‏های زبانی این چهار بخش را تشکیل می‌‏دهند. مبنای نقد ما از کتاب یادشده، به تناوب ویراست دوم کتاب به زبان فرانسه (٢٠٠۶ م.) و برگردان فارسی کتاب بوده است و اگر ضرورتی هم دست داده، به ویراست انگلیسی آن رجوع کرده‏‌ایم.

تنها من نیستم که شیفته زبان فارسی‌ام. می‌توانم شهادت بدهم که بیشتر آذربایجانیان زبان فارسی را دوست دارند. برآورد کرده‌اند که بیش از 60 درصد استادان زبان فارسی در دانشگاههای کشور از آذربایجان برخاسته‌اند. در تاریخ نیز سهم آذربایجان در پدیدآوردن آثاری به فارسی به ویژه فرهنگ فارسی شایان توجه است.

دکتر ماشاءالله آجودانی- غرض از طرح اجمالی اين مطالب در اين جا و اشاره‌ی کلی به پاره‌ای از مفاهيم، اين بوده است که نشان دهم تداوم مفهوم تاريخی و سياسی ايران در ايران اسلامی و به خصوص در دوره‌ی پيش از حکومت صفوی، چگونه بوده است و در وجدان آگاه ايرانی‌های با فرهنگ چگونه درک می‌شده است.

«آوایی از ژرفا» دربردارنده‌ی گفت‌وشنودهای درازدامان «محمدرضا ارشاد» با «میرجلال‌الدین کزازی» در پدیدارشناسی زبان پارسی است. آماج این کتاب نگاهی به زبان پارسی در بستر فرایند مدرنیته‌ی ایرانی است.

«دستورزبان پارسی نو»، نوشته‌ی اشک دالن، آموزاننده‌ی همه‌ی زیربناهای زبان پارسی مانند دبیره [=الفبا]، خَمِش [=صرف]، گُفت‌شناسی [=نحو]، واج‌شناسی و دستورهای واژه‌سازی است و خواننده را از راه برشمردن نمونه‌های گوناگون، با زبان امروزین پارسی و همچنین با شیوه‌ی به کارگیری درست واژه‌ها و چیدمانهای زبانی در گفتار و نوشتار آشنا می‌کند.